– O jeden krok za dużo – tak skomentował nasz Czytelnik informację o zmianie pomnika w Kończycach Wielkich. Samorząd zamierza bowiem, zgodnie z zaleceniami Instytutu Pamięci Narodowej, wymienić obelisk upamiętniający więźniów zamordowanych w Zebrzydowicach, gdzie mieściła się filia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau, na nowy. Zmiana budzi jednak społeczny opór.
W czasie II wojny światowej w Zebrzydowicach powstał obóz pracy przymusowej dla Żydów. Trafiali do niego obywatele z różnych zakątków Europy, głównie bogaci kupcy, lekarze, urzędnicy. Mieszkali w trzech drewnianych barakach usytuowanych w pobliżu dworca. Piętrowe prycze i piecyk żelazny, do którego nigdy nie było opału – to było jedyne wyposażenie budynków. Więźniowie byli traktowani przez dozorców bardzo brutalnie. Bici, głodzeni zmuszani do niewolniczej wręcz pracy przy remoncie i rozbudowie torowiska kolejowego. Szybko ginęli w męczarniach. Ich ciała przysypane chlorowanym wapnem najpierw wrzucano do dołów wykopanych przy płocie cmentarza w Zebrzydowicach, a później wywożono do Kończyc Wielkich. Tam chowano je w miejscu, gdzie wyrzucano padlinę zwierząt (dziś to teren przy ul. ulicy Kościelnej i Brzozowej). Spoczęło tam 130 ciał.
W latach 60. ubiegłego wieku były więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych w Dachau, Gusen i Mauthausen Antoni Opioł, wspólnie z Miloradem Miletićem, wybudował pomnik wraz z tablicą upamiętniającą osoby pogrzebane w gminie Hażlach, z następującą treścią: „Miejsce spoczynku około 130 ofiar zbrodni hitlerowskich w latach 1939-1945 Z ich męczeństwa i krwi nasza wolność Cześć ich pamięci”.
Miejsce pamięci ma wkrótce przejść renowację. – Jeszcze jako radny starałem się poznać problemy mieszkańców, dlatego uczestniczyłem w zebraniach wiejskich. Na jednym z nich pojawiła się prośba do ówczesnego wójta o budowę chodnika umożliwiającego dojście do pomnika. Chodziło o 10-15 metrów, które trzeba było przejść z drogi do pomnika, często po błocie. Niestety, wówczas na to pieniędzy nie było. Jako wójt staram się dbać o naszą historię, przypominać ją, ponieważ „naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości”. Dlatego bardzo się cieszyłem, kiedy w 2019 r. udało nam się pozyskać środki na odnowienie tego miejsca oraz wykonanie niezbędnych prac brukarskich – informuje Grzegorz Sikorski, wójt gminy Hażlach.
W sierpniu 2019 roku wójt zwrócił się właśnie do Instytutu Pamięci Narodowej z prośbą o wydanie wytycznych w zakresie remontu i konserwacji grobu wojennego 130 ofiar obozu w Zebrzydowicach. Gmina zdobyła bowiem 15 tys. zł na renowację miejsca pamięci. W lutym tego roku Instytut Pamięci Narodowej przekazał swoje zalecenia. Zaproponowano, aby prace podzielić na dwa etapy. W pierwszym – wykonać chodnik łączący drogę gminną oraz grób, oczyścić i poddać konserwacji ogrodzenie, zrewitalizować zieleń, wybrukować ogrodzony plac, odtworzyć obelisk oraz wykonać nową tablicę wraz z nową inskrypcją: „Pamięci spoczywających tutaj 130 więźniów narodowości żydowskiej m.in. z Holandii, z obozu pracy w Zebrzydowicach oraz innych cywilnych ofiar, zamordowanych przez Niemców w okresie 1942-1945 mieszkańcy gminy Hażlach, Instytut Pamięci Narodowej”, którą IPN sfinansowałby z własnej kieszeni. W kolejnym etapie miałaby powstać tablica informacyjna wraz z krótkim rysem historycznym obozu, nazwiskami ofiar oraz notką biograficzną Antoniego Opioła. Zalecono także konsultację ze Śląskim Urzędem Wojewódzkim oraz Komisją Rabiniczną ds. cmentarzy działającą przy Biurze Naczelnego Rabina Polski.
Wielu mieszkańców poruszył jednak fakt, że pomnik zostanie zmieniony. – Na zebraniach wiejskich poruszano sprawę renowacji tego miejsca. Jednak chodziło o dojście do pomnika i renowację tablicy, a nie o jej rozbiórkę. To jest, według nie tylko mojej opinii, o krok za dużo. Nie wiem, czym się kierował IPN, aby rozebrać pomnik, który stanowi naszą historię. O to miejsce wiele osób, mieszkańców Kończyc Wielkich, dbało. Pamiętało o nim, remontowało, pełniło jako harcerze warty honorowe. Nie rozumiem, jak można to wszystko niszczyć. Nie prosić o opinię mieszkańców. Żadnych konsultacji w tej sprawie nie było i nie rozumiem, dlaczego – uważa jeden z mieszkańców Kończyc Wielkich.
Część mieszkańców zawnioskowała także, aby na nowej tablicy memoratywnej zmienić napis z „mieszkańcy gminy Hażlach” na „mieszkańcy Kończyc Wielkich”. – Rozumiem stanowisko IPN-u twierdzące, że miejsce pochówku około 130 Żydów – ofiar niemieckiego terroru zasługuje na nowy postument, który doprecyzowuje historie tamtych lat. Jakkolwiek podzielam opinie mieszkańców, którzy traktują dotychczasowy pomnik jako upamiętnienie tragicznej historii dwóch narodów. Jako człowiek dialogu będę dążył do pogodzenia obu skrajnych stanowisk. Bardzo cieszy fakt, iż z pewną pomocą przyszli sami mieszkańcy, którzy zaproponowali aby dotychczasowy obelisk wkomponować w realizowaną inwestycję, tzn. odnowić go i umiejscowić w sąsiedztwie. Nowy obelisk to symboliczny grób, a dotychczasowy pomnik to symbol cierpienia obu narodów podczas niemieckiego terroru jaki rozgrywał się na naszej ziemi w latach 1939-1945. Koncepcji jest kilka i myślę, że najważniejsze w tym wszystkim jest to, iż rodzina fundatora – śp. Antoniego Opioła – nie wniosła sprzeciwu wobec planowanej inwestycji – dodaje wójt.
Czy jest stanowisko w gminie odnośnie utrzymania / remontów miejsc pamięci. Po prostu rozliczyc tego urzędasa za bezczyność i doprowadzenie tego pomnika do takiego stanu. Wójcie takiego nieroba rozliczyć, nich się tłumaczy kończyckiej społeczności!!!!
Śmieszny jesteś, kto kiedykolwiek rozliczył urzędnika w urzędzie gminy. Robi co każe wójt, nie kazał więc nie robił. Nie do uwierzenia, że przez wiele lat nikt nie widział w jakim jest stanie pomnik. W gminie jest wójt, który ponosi jednoosobową odpowiedzialność a sekunduje mu Rada Gminy podpisując różne uchwały. Tylko, że radnych nie można pociągnąć do odpowiedzialności inaczej jak nie wybrać jednego z drugim na następną kadencję. Jest jeszcze sołtys, który powinien przeć, wchodzić oknem jak wyrzucą drzwiami aby znalazły się pieniądze na remont pomnika.
Kompromis wójta ma polegać na tym aby w Kończycach Wielkich były 2 pomniki?
Hermenegildo jakiś antyżydowski odruch u ciebie się odezwał. PIS z ciebie kipi
Kiedyś mój ukochany Dziadek dbał o to miejsce po jego śmierci, a było to lata temu nic się nie zmieniło?♂️jak przed śmiercią odnowił tak zostało to miejsce bez opieki, wszyscy co mieszkają w Kończycach Wielkich powinni się wstydzić za stan tej mogiły
Kilka pytań do wyjaśnienia: a) Kiedy były pełnione warty przy pomniku ostatni raz – chyba ze 20 lat temu! b) jakie kwoty w ostatnich 20 latach przeznaczone były na prace przy pomniku w Kończycach Wielkich. Nie chodzi tutaj o bieżące utrzymanie, tzn. koszenie trawy. Warto nadmienić, że dopiero od kilku lat miejsce jest jako tako zadbane!!!; c) czy była inicjatywa na zebraniu wiejskim aby przeznaczyć środki z funduszu sołeckiego na utrzymanie pomnika pomordowanych w Kończycach Wielkich? Jeżeli tak to kiedy i jaka kwota? d) Kto wyraził zgodę aby w pobliżu obelisku zamontować stół z ławkami? Nocą odbywają się tam libacje. Rano trzeba sprzątać… Czytaj więcej »
Czy z artykułu wynika, że mieszkańcy są przeciwni remontowi????
Hmm
“… Na zebraniach wiejskich poruszano sprawę renowacji tego miejsca. Jednak chodziło o dojście do pomnika i renowację tablicy, a nie o jej rozbiórkę. To jest, według nie tylko mojej opinii, o krok za dużo… “
“Jako człowiek dialogu…” kiedy? i gdzie? Puste słowa niestety. Wpierw niech Pan Wójt zacznie rozmawiać z ludźmi wsłuchując się w ich problemy, pomysły i oczekiwania, a potem zacznie działać. Niestety od jakiegoś czasu Pan Wójt robi wszystko za plecami mieszkańców, Radnych i Sołtysów. “Ja zrobiłem, ja wymyśliłem, ja pozyskałem”.
Po co rozmawiać z ludźmi jak się wie najlepiej. Zamiast ludzi ma radnych, którzy muszą być “za” uchwałami.
Nie da się wójtowi robić za plecami radnych, musi mieć uchwały przyjęte przez właśnie radnych. Sprawa zamiany pomnika powinna w ten kierunek pójść aby był projekt uchwały, do tego trzeba doprowadzić.
Po przczytaniu tego tekstu nasuwa mi się wiele pytań, o to niektóre 1. Na jakiej podstawie Wójt zwraca się do IPN o wydanie wytycznych? 2. Na jakiej podstawie IPN zobowiązuje do czegokolwiek Wójta? 3. Czy sporządzono jakąkolwiek analizę techniczną obecnego pomnika? 4. Co legło u podstaw decyzji o zbużeniu? 5. Ile tych pomników, tablic będzie w tym miejscu…? 6. Czy wszyscy uczestniczący w podjęciu tej co najmniej dziwnej decyzji mają choć krztę szacunku do mieszkańców KW, którzy jako jedyni dbali o to miejsce? (to powinno być chyba jako nr 1). 7. Kto jest aurem projektu nowego pomnika? Czy to będzie… Czytaj więcej »
A dlaczego pomnik i napis na pomniku nie mogą pozostać takie, jakie są obecnie? Trzeba tylko go odnowić, umocnić i uporządkować. Wyburzenie tego ponika i postawienie nowego z innym napisem uwłaczać będzie pamięci i intencjom jego fundatorów.
Ktoś z kolesiów musi zarobić zrobić chodniczek i po problemie ,a Wójt to chyba wyznawca z pisu bo pis też wszystko sam robi
Też mi się nie podoba ten pomysł, a szczególnie w nowej inskrypcji ten fragment – “oraz innych cywilnych ofiar“. Jedne ofiary maja narodowość – czyli żydowską, a pozostała są : “inne“, czyli nijakie.
Odkąd to IPN finansuje pomniki z własnej kieszeni? Przecież to pieniądze z naszych podatków. Albo IPN się zagalopował, albo redaktor nie tak napisała. Poza tym od kiedy IPN umieszcza się jako fundator na pomnikach? I uwazam, ze mieszkancy Konczyc mają rację. To oni ufundowali pomnik a nie mieszkańcy całej gminy.