Niepełnosprawny mieszka w zimnej ruinie. Trzeci świat w centrum Bielska-Białej

83-letni niepełnosprawny mężczyzna mieszka w 130-letnim, od dawna nieremontowanym budynku wielorodzinnym. Samo mieszkanie również jest w fatalnym stanie. – Wilgoć, grzyb, pleśń, lejąca się na głowę woda i przenikliwe zimno – wylicza mieszkający z nim syn. Nie może się doprosić o przeniesienie do innego budynku, który – jak mówi – nie urągałby ludzkiej godności.

130 lat

Dom przy ulicy NMP Królowej Polski w Bielsku-Białej został wybudowany w 1890 roku. W budynku znajduje się pięć lokali mieszkalnych i wszystkie są zamieszkane. Budynek stanowi własność wspólnoty mieszkaniowej z udziałem gminy i jest zarządzany przez spółkę Adeon.

Dom stojący vis-à-vis kościoła przedstawia żałosny widok. Uwagę zwracają zniszczone okna i rozpadająca się elewacja. Jeszcze gorzej jest po przekroczeniu progu. Temperatura na obszernej klatce schodowej jest bliska tej na zewnątrz. Uderza wilgoć. Ściany są pełne wyrw. Tynk w wielu miejscach jest odrapany.

Jeszcze gorszy jest stan 43-metrowego mieszkania, w którym żyje 83-letni Stanisław Łaniecki, cały dzień spędzający w łóżku. Jak sam mówi, śpi w spodniach dresowych i swetrze, nie wychylając się zza kołdry. Gdy na zewnątrz było 6 stopni Celsjusza, temperatura w jego pokoju wynosiła 17 stopni. – Gdy ściśnie mróz, to już w ogóle jest źle – mówi senior.

– Mieszkamy tu od prawie pół wieku. Mama już nie żyje, a tata jest niepełnosprawny – nie ma nogi. Zimno, wilgoć, pleśń i grzyb tylko pogarszają jego stan zdrowia. Łazienka jest tak mała, że nie ma możliwości, by tata mógł się wykąpać w wannie – wskazuje 51-letni Dariusz Łaniecki. – Podkreślam, że nie zalegamy z czynszem. Gdy ja zarabiam za granicą, wtedy tatą opiekują się moi synowie. Staramy się, by miał się jak najlepiej, ale w tych warunkach o to bardzo trudno. Po prostu nie wychodzi z łóżka – dodaje.

Agonia budynku

Dariusz Łaniecki stwierdza, że cały budynek jest w stanie agonalnym. – Jakiś czas temu jedno okno po prostu wypadło na podwórko. Cieknie z każdej rynny. Woda z kościelnego parkingu podmywa cały budynek. Mnie leje się też woda z sufitu do kuchni, a tynk ląduje w talerzu zupy. Gruntowny remont opóźniała sąsiadka, bo jest współwłaścicielką, ale nie stać jej, by się dołożyć do prac – mówi. – Wmawiano mi, że nasze mieszkanie jest w dobrym stanie. To zerwałem starą boazerię i kasetony, by zobaczyli, jak jest naprawdę. Nawet panie z sanepidu zwróciły uwagę na grzyb – dodaje.

To, co mu najbardziej dokucza, to zimno. – W pokoju taty i tak jest „ciepło”. W moim i kuchni jest 15 stopni. A po podwyżkach cen ogrzewania za gaz płacimy miesięcznie 500 złotych. A ciepło ucieka niezliczonymi dziurami! Sam w domu chodzę w butach i grubej bluzie, a śpię… w czapce. I to wszystko za 480 złotych czynszu miesięcznie i drugie tyle za gaz – rozkłada ręce lokator.

– Od 10 lat proszę, by wreszcie poprawiono nam warunki życia. Zwracałem się do Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej, nadzoru budowlanego, sanepidu… I pokazywałem wszystkim, że to miejsce nie nadaje się do życia. Gdy chwyci siarczysty mróz, to jest gorzej niż w stodole – irytuje się Dariusz Łaniecki. – Mimo wieloletnich starań, jestem poniewierany i spotykam się z totalną znieczulicą. W Niemczech za skazywanie ludzi na mieszkanie w takich warunkach byłby kryminał. A u nas wszyscy się cieszą, że mają jakiekolwiek mieszkanie, bo taka bieda panuje. Nie rozumiem, jak można być tak odpornym na ludzką krzywdę – stwierdza.

Mieszkaniec mówi, że nie zależy mu już nawet na wyremontowaniu jego lokalu. – To by tylko przypudrowało problem. Domagam się innego mieszkania dla taty. Namówiono mnie, bym złożył wniosek o nowe mieszkanie. Złożyłem, nawet dwa, zmagając się z dużą biurokracją, ale oba odrzucono. Czuję się oszukany – opowiada.

Planują remonty

Jak przyznają w Zakładzie Gospodarki Mieszkaniowej, budynek wymaga remontu, w szczególności w zakresie naprawy elewacji oraz wykonania izolacji fundamentów. – 8 października wspólnota mieszkaniowa podjęła uchwałę o utworzeniu od listopada 2021 roku funduszu remontowego, co pozwoli na zgromadzenie środków i uzyskanie zdolności wspólnoty na zaciągnięcie ewentualnego kredytu na remont budynku. Wcześniejsze próby utworzenia funduszu remontowego były nieskuteczne z uwagi na brak zgody właściciela lokalu. W najbliższym czasie (pierwszy kwartał br.) zarządca budynku ma przedstawić właścicielom szacowane koszty wykonania izolacji budynku oraz remontu elewacji, a także ocenę stanu technicznego dachu i oferty na wymianę okienek piwnicznych – informuje Krzysztof Kwiatkowski, zastępca dyrektora ds. lokalowych w ZGM-ie.

Wiceszef Zakładu przybliża, co już zrobiono w sprawie poprawy warunków w lokalu Stanisława Łanieckiego. – Jego stan, z uwagi na zgłaszane przez najemcę problemy z wilgocią i zimnem, jest na bieżąco monitorowany przez ZGM. W 2020 roku zostały miejscowo wymienione tynki w lokalu oraz zmodernizowano instalację elektryczną. W lipcu 2021 roku podczas wizji w lokalu ustalono, że ZGM do kwietnia 2022 roku (najemca nie wyraził zgody na remont w okresie sierpień – wrzesień 2021 r.) wykona montaż sufitu podwieszanego w lokalu wraz z ociepleniem oraz modernizację instalacji c.o. Ponadto, na lata 2023-2024 została zaplanowana wymiana stolarki okiennej w lokalu (pismo do najemcy z 8 sierpnia 2021 r.). Biorąc pod uwagę zaplanowane przez ZGM działanie remontowe, a także perspektywę remontu części wspólnych przez wspólnotę mieszkaniową, komfort zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu z pewnością ulegnie poprawie – zapewnia Krzysztof Kwiatkowski. Jak uzupełnia, na stan techniczny lokalu oprócz czynników zewnętrznych znaczny wpływ ma również sposób użytkowania lokalu, w tym utrzymywanie w nim stałej, wymaganej temperatury. – Odnosząc się do kwestii zalewania lokalu z dachu, ZGM uzyskał informację od zarządcy budynku, że występująca wcześniej nieszczelność została usunięta, a w ostatnim czasie najemca lokalu nie zgłaszał problemów z zalewaniem – zwraca uwagę.

Wicedyrektor ZGM tłumaczy, że każdy wniosek o zamianę lokalu rozpatrywany jest w oparciu o uchwałę Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z 17 listopada 2020 roku. I że nie spełniał on przesłanek paragrafu 14. A ten umożliwia staranie się o zamianę lokalu w przypadku braku możliwości pokrycia kosztów czynszu oraz w sytuacji gdy mieszkaniec jest niepełnosprawny.