Jak znaleźć dłużnika – 5 sposobów

Nawiązanie współpracy z nową firmą lub osobą może być ryzykowne. Nie sposób stwierdzić na pierwszy rzut oka, czy dana osoba okaże się wypłacalna, rzetelna i wiarygodna. Jak można się uchronić przed współpracą z zadłużoną osobą i ochronić własną działalność?

Wzrost zainteresowania produktami pozwalającymi sprawdzać firmy

W ostatnim czasie można zauważyć znaczny wzrost zainteresowania przedsiębiorców narzędziami i produktami, które dostarczają informacji gospodarczych na temat kontrahenta. Pozwalają na sprawdzenie czy dana firma lub osoba fizyczna znajduje się na światowych listach sankcyjnych, współpracuje lub przynależy do organizacji terrorystycznych lub czy dochodziło do „prania brudnych pieniędzy”. Wszystkie te aspekty wpływają na negatywny wizerunek firmy. Współpraca z takim partnerem może stanowić poważne zagrożenie dla naszej działalności.

Metody identyfikacji dłużników

W ramach Biura Informacji Gospodarczej działają takie instytucje jak: Biuro Informacji Kredytowej, Krajowy Rejestr Długów, ERIF i BIG InfoMonitor. Można także skorzystać z usług wywiadowni gospodarczej. 

1. Biuro Informacji Kredytowej

Biuro Informacji Kredytowej to instytucja, która powstała w 1997 roku. Powołana została przez Związek Banków Polskich w celu zbierania, przechowywania i udostępniania informacji o aktualnych zobowiązaniach finansowych klientów banków i SKOK-ów, a także o ich historii kredytowej. 

Biuro Informacji Kredytowej to kluczowa platforma, z której każda osoba może skorzystać i sprawdzić historię kredytową i ocenę scoringową. Do bazy BIKu trafiają nie tylko negatywne informacje, tj. dług, debet na karcie kredytowej, nieopłacone mandaty czy nieterminowe spłaty rachunków, ale także pozytywne informacje, czyli te spłacane terminowo. Działalność Biura Informacji Kredytowej regulują przepisy określone w Prawie Bankowy, które pozwalają między innymi na przetwarzanie danych objętych tajemnicą bankową. 

Co ważne, żadna osoba prywatna nie ma prawa sprawdzić Twojej historii kredytowej. Taki dostęp mają tylko instytucje bankowe lub pożyczkowe, którym udzielono zgody na dostęp do informacji osobowych. Jedyne co można sprawdzić, to zobowiązania finansowe kontrahenta.

Aby uzyskać dostęp do bazy, należy zarejestrować się na głównej stronie BIKu i założyć profil klienta poprzez zeskanowanie dowodu osobistego lub na podstawie listu poleconego.

2. Krajowy Rejestr Długów

Krajowy Rejestr Długów jest pierwszym polskim biurem informacji gospodarczej. Powstał w 2004 roku jako spółka, która pozwala na wymianę danych związanych z finansowymi zobowiązaniami konsumentów i firm (zarówno małych, jak i koncernów).  

Krajowy Rejestr Długów gromadzi informacje o długach zaciągniętych przez osoby fizyczne, jak i przedsiębiorców. Na listę dłużników trafiają osoby prywatne o zadłużeniu mającym stosunek prawny, wyższym niż 200 zł (przedsiębiorcy o zadłużeniu wyższym niż 500 zł), które to nie zostało spłacone od co najmniej 30 dni. Ale dłużnik nie trafia do KRD automatycznie – musi być zgłoszony do rejestru przez wierzyciela. 

Dłużników do rejestru najczęściej wpisują banki, firmy leasingowe, ubezpieczyciele, sklepy i hurtownie oraz osoby fizyczne posiadające tytuł wykonawczy. 

Tak jak w przypadku BIKu, w KRD nie można sprawdzić zobowiązań finansowych innych osób prywatnych. Można tylko sprawdzić stan długów przedsiębiorców. Korzystanie z usług KRD jest płatne, ale raz na 6 miesięcy osoba fizyczna może nieodpłatnie sprawdzić rejestr.

Warto pamiętać, że za nieuczciwe wpisanie dłużnika do Rejestru lub brak wpisu o spłacie zadłużenia w ciągu 14 dni, grozi grzywna w wysokości do 30 tys. zł.

3. Europejski Rejestr Informacji Finansowej

ERIF to organizacja, która działa w ramach Biura Informacji Gospodarczych. Dysponuje informacjami o zobowiązaniach finansowych osób prywatnych i przedsiębiorstw. Obie te grupy mogą dodawać dłużników do bazy i pobierać raporty na swój temat. Platforma ta ma dwie funkcje: prewencję i windykację, czyli pomaga monitorować i weryfikować wiarygodność i rzetelność kontrahentów.

ERIF co kwartał publikuje za pośrednictwem niezależnego rewidenta aktualne statystyki i weryfikuje stan swojej bazy danych. 

Działalność ERIF-u polega na przyjmowaniu, przechowywaniu i ujawnianiu informacji gospodarczych. Gromadzi zarówno pozytywne, jak i negatywne dane o spłacie zobowiązań finansowych. Do rejestru danych ERIFu może zostać wpisany każdy konsument, który nie spłacił zobowiązania wynoszącego minimum 200 zł, a którego opóźnienie wynosi co najmniej 30 dni.  

Co więcej, ERIF gromadzi także dane dotyczące zapytań z Biura Informacji Gospodarczej z ostatnich 12 miesięcy. 

Z bazy danych Europejskiego Rejestru Informacji Finansowej może skorzystać każdy – nawet osoba prywatna. Raz na pół roku możemy też w ERIF wygenerować bezpłatnie raport na swój temat.

4. BIG InfoMonitor

Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze o długach osób i firm. Taki wywiad gospodarczy dostarcza informacji o tym czy dana osoba lub przedsiębiorstwo wywiązuje się z obowiązków płatniczych względem banków, czy opłaca w terminie rachunki i zamawiane usługi. Co więcej, jest jedyną platformą, która ma dostęp do danych zgromadzonych przez BIK i Związek Banków Polskich.

Aby wpisać dłużnika do bazy BIG InfoMonitor muszą być spełnione 3 warunki: kwota zadłużenia jest większa niż 200 zł (osoby fizyczne) lub 500 zł (firma), opóźnienie w płatność jest dłuższe niż 60 dni i minęło 14 dni od momentu, w którym poinformowano dłużnika o zamiarze wpisania do rejestru BIG.

Ile kosztuje raport BIG?

Jeśli przedsiębiorca chce zweryfikować dane konsumenta pod kątem współpracy, może dostosować do swoich potrzeb jeden z pakietów, obejmujących takie usługi jak: wsparcie opiekuna podczas windykacji (wysyłka wezwań do zapłaty i inne czynności zmierzające do odzyskania należności) i monitorowanie danych w rejestrze dłużników o wybranych przedsiębiorcach. W zależności od wyboru pakietu, taka usługa kosztuje już od 149 zł miesięcznie.

5. Wywiadownia gospodarcza/handlowa

Wywiadownia gospodarcza jest szczególnie polecana przedsiębiorcom planującym nawiązanie współpracy z nieznanym dotąd kontrahentem. Głównym celem wywiadowni gospodarczej jest zminimalizowanie ryzyka związanego z niewypłacalnością kontrahentów. Wywiadownie gospodarcze tworzą nie tylko raporty handlowe, ale także zajmują się opracowaniem całościowych baz danych, tworzeniem wykazów dłużników i sprawdzeniem parametrów w poszczególnych sektorach gospodarki. Współpracują także z bankami i firmami ubezpieczeniowymi w zakresie analizy ryzyka.

W pierwszej kolejności z raportów o podmiotach gospodarczych korzystają podmioty mające rodowód w sektorze usług finansowych, czyli banki, firmy ubezpieczeniowe, instytucje kredytowe i firmy doradztwa biznesowego.

Jak wygląda działalność wywiadowni gospodarczej?

Wywiadownia handlowa pobiera dane na temat sytuacji gospodarczej w danej firmie. Informacje te pobierane są z legalnych i wiarygodnych źródeł, wśród których można wymienić Krajowy Rejestr Sądowy, Biuro Informacji Gospodarczej, Rejestr Dłużników, zbiory informacji o zdarzeniach prawnych, ankiety wysłane do wypełnienia przedsiębiorcom, opinie dostawców i Klientów, a także prasa i Internet.

Bardzo ważne jest, aby osoby pracujące na rzecz wywiadowni gospodarczych posługiwały się etycznymi, jawnymi i legalnymi metodami pozyskiwania informacji. Metody te reguluje podstawa prawna, mówiąca, że sposoby pozyskiwania nie mogą naruszać konstytucyjnie gwarantowanych dóbr osobistych.

Raporty handlowe – co zawierają?

Raport handlowy zawiera takie informacje jak dane rejestrowe firmy (dokładna nazwa i adres działalności firmy, numer KRS, NIP, REGON i wysokość kapitału firmy), osoby kluczowe w firmie (właściciel, skład zarządu, reprezentant, wspólnicy i udziałowcy), przedmioty działalności firmy, zatrudnienia, kierunki importu i eksportu, rozwój przedsiębiorstwa, moralność płatnicza, doświadczenie z firmami windykacyjnymi, informacje o powiązaniach kapitałowych i osobowych.

Dlaczego warto skorzystać z wywiadowni gospodarczej?

Przed rozpoczęciem współpracy z nowym partnerem biznesowym warto dowiedzieć się o nim jak najwięcej. Pozwoli to na zabezpieczenie naszej firmy. Samodzielne wyszukiwanie informacji jest jednak bardzo czasochłonne i nie zawsze możliwe. Dzięki wywiadowni gospodarczej w krótkim czasie uzyskamy rzetelne informacje na temat kontrahenta, ocenę sytuacji finansowej i wypłacalności, a także dbamy o płynność finansową naszej firmy. Inwestując w wywiadownię handlową można więc ustrzec się przed poważnymi stratami finansowymi wynikającymi z niewypłacalności potencjalnego partnera biznesowego.

Sposoby identyfikacji dłużników – podsumowanie

Weryfikacja potencjalnego kontrahenta pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa przeprowadzanych transakcji, a także pozwoli na uniknięcie współpracy z nieuczciwą osobą, co może odbić się negatywnie na wizerunku naszej firmy. Możemy skorzystać zarówno z bazy danych Biura Informacji Kredytowej, jak i z Krajowego rejestru Długów, Biur Informacji Kredytowych oraz z wywiadowni gospodarczej. Najwięcej informacji pozwala uzyskać ta ostatnia opcja.