Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Książnica Cieszyńska oraz Kongres Polaków w Republice Czeskiej zachęcają do udziału w konferencji naukowej „Biblioteka nowej ery. Wokół dokumentów i wydawnictw alternatywnej duchowości śląska cieszyńskiego”, która odbędzie się w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej 21 października.
Referaty wygłoszą naukowcy m.in. z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, Politechniki w Ostrawie, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Uniwersytetu w Ostrawie. Początek wydarzenia o godz. 10.00. Wstęp wolny.
Elementy alternatywnej duchowości pojawiały się w przekazach wielu środowisk polskich i czeskich Śląska Cieszyńskiego. Rozwojowi tych koncepcji sprzyjała wielowyznaniowość regionu, a także specyficzna atmosfera kulturowego pogranicza. Zazwyczaj alternatywnym ideom towarzyszyły projekty odrodzenia – człowieka, narodu, świata. Ich celem miało być kreowanie lepszej przyszłości, obywatelskiego społeczeństwa, rzeczywistości, w której każdy człowiek będzie mógł znaleźć swoje miejsce. Realizacja wielu z tych pomysłów nigdy nie doszła do skutku, inne zyskały nową formułę, w dużej mierze niezależną od alternatywnych źródeł. Dzięki temu programy te są w jakimś stopniu ciągle obecne w kulturze Śląska Cieszyńskiego.
Uczestnicy konferencji będą chcieli pokazać to oddziaływanie. Punktem wyjścia ich wystąpień będą przede wszystkim dokumenty i wydawnictwa związane z nurtami alternatywnej duchowości, których na Śląsku Cieszyńskim ukazało bardzo dużo. Wiele z tych świadectw nie było do tej pory analizowanych w sposób pogłębiony, niektóre archiwa nie zostały nawet dostrzeżone. Zadaniem konferencji będzie więc z jednej strony podsumowanie projektu badawczego, a z drugiej – otwarcie dalszej dyskusji i kontynowanie studiów nad tą problematyką.
Oto szczegółowy program konferencji.
Sesja 1: Konteksty kulturowe i polityczne alternatywnej duchowości Śląska Cieszyńskiego
10.10-10.30 prof. dr hab. Janusz Spyra (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie), Źródła do dziejów ludności żydowskiej na Śląsku Cieszyńskim. Wprowadzenie do alternatywnej historii regionu
10.30-10.50 dr Renata Czyż (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Wpływ filozofii i myśli społecznej Wincentego Lutosławskiego na rozwój duchowości alternatywnej na Śląsku Cieszyńskim
10.50-11.10 doc. dr hab. Lucjan Klimsza (Technická univerzita, Ostrava), Mezi nadějí a pesimismem: teologie nihilismu v díle Pia desideria Philipa Jakoba Spenera. Alternativní formy religiozity v evangelické církvi augsburského vyznání na příkladu Těšínského Slezska (Między nadzieją i pesymizmem: Teologia nihilizmu w dziele „Pia desideria” Philipa Jakoba Spenera. Alternatywne formy religijności w Kościele ewangelickim wyznania augsburskiego na przykładzie Śląska Cieszyńskiego).
11.10-11.30 dr Zbigniew Łagosz (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Szpiegowska siatka teozofów a Maria Florkowa w opracowaniu aparatu bezpieczeństwa
11.30-11.45 dyskusja
11.15-11.30 przerwa kawowa
Sesja 2: Projektowanie nowego świata
11.30-11.50 dr Józef Szymeczek (Ostravská univerzita), Czasopisma ezoteryczne na Śląsku “Wyzwolenie” i “Teozofia”
11.50-12.10 dr Radim Mikulka (Otevřená třída Třinec), Alternativní školství v České republice – osobní pohled a zkušenost (Szkolnictwo alternatywne w Republice Czeskiej na własnym przykładzie i według własnych doświadczeń)
12.10 -12.30 dr hab. Izabela Trzcińska, prof. AGH. (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Między mitem a utopią. Topos słonecznego jutra w duchowości Śląska Cieszyńskiego
12.30-12.45 dyskusja
12.45-14.00 przerwa obiadowa
Sesja 3: Źródła alternatywnej duchowości – analizy przypadków
14.00-14.20 Martin Jirousek (Ostrava), Černá magie versus spiritisté z radvanického Bratrství a Ostravska (Czarna magia a Bracia spirytyści w regionie Ostrawy)
14.20-14.40 dr hab. Andrzej Kasperek, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski), Mesjanizm, naród, ezoteryzm – tradycja mesjanistyczna na Śląsku Cieszyńskim
14.40-15.00 dr hab. Agata Świerzowska, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński), Projekt Książnicy Wiedzy Duchowej Józefa Chobota jako element programu budowy nowej kultury w obliczu nadchodzącej Ery Ducha
15.00-15.20 mgr Paweł Mirowski (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), Wiedza ekologiczna kalendarzy cieszyńskich: zwierzęta, ciekawostki, agroekosystem
15.20-15.35 dyskusja
15.35-15.50 przerwa kawowa
15.50-16.50 Dyskusja panelowa: Teozofowie Zaolzia – wczoraj i dziś
Zaproszeni goście: Jaroslav Grossman, Halina Szczepankowa, Daniel Trombik (Ostrava-Nydek)
Prowadzenie: dr Józef Szymeczek, dr hab. Izabela Trzcińska, prof. AGH
17.00 zakończenie konferencji
