16 działaczy opozycji opozycji antykomunistycznej z lat 1956–1989 zostało uhonorowanych odznaczeniami państwowymi. Uroczystość odbyła się w czwartek, 17 października, w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach. Wśród odznaczonych znalazł się Lesław Werpachowski z Ustronia.
W imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki. – O niepodległość, którą straciliśmy w roku 1939, walczyli żołnierze podziemia antykomunistycznego po roku 1945, ginęli za nią robotnicy w Poznaniu, robotnicy na Wybrzeżu, w latach 1956-70 i walczyliście wy – stwierdził prezes Karol Nawrocki. Podkreślił też, że odznaczeni Krzyżami Wolności i Solidarności to ostatnie pokolenie tych, którzy doprowadzili Polskę do niepodległości w ramach NSZZ „Solidarność” – największego ruchu społecznego w historii bloku wschodniego.
Lesław Jerzy Werpachowski po wprowadzeniu stanu wojennego, jako wiceprzewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” przy Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Skoczowie, został aresztowany i był internowany od 14 grudnia 1981 r. do 23 lipca 1982 r. Przebywał w ośrodkach odosobnienia w Jastrzębiu-Zdroju oraz Nowym Łupkowie.
Czwartkową uroczystość zorganizowano w miejscu symbolicznym – przy kopalni Wujek, gdzie na początku stanu wojennego milicjanci zastrzelili dziewięciu protestujących górników. – To miejsce jest dowodem, że Polacy kochają wolność tak bardzo, że są gotowi oddać za nią życie – mówił prezes IPN.
Krzyż Wolności i Solidarności został natomiast ustanowiony przez Sejm RP 5 sierpnia 2010 r. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez prezydenta RP (na wniosek prezesa Instytutu Pamięci Narodowej) działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Do tej pory w województwie śląskim Krzyżem Wolności i Solidarności zostało uhonorowanych 1250 osób.