Oprócz nowej odsłony programu Czyste Powietrze, możemy spodziewać się dotacji na usuwanie azbestu, rozwój sieci kanalizacyjnej i przydomowych, biologicznych oczyszczalni ścieków czy inwestycji w edukację. O tym wszystkim, mając w głowie konkretne terminy, kwoty i zakresy programów, w studiu Beskidzkiej TV opowiedział Mateusz Pindel, pochodzący z Żywiecczyzny prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Zapraszamy do oglądania!
Kiedy jest szansa na powrót programu Czyste Powietrze?
Mateusz Pindel: Pokutuje stwierdzenie, że program został wstrzymany. 28 listopada wstrzymany został nabór nowych wniosków, ale sam program nadal trwa. Wnioski, które wpłynęły do Funduszu do tego dnia, w dalszym ciągu są oceniane i procedowane. Wnioski o płatność, rozliczające inwestycje, które nasi mieszkańcy zrealizowali w ramach programu, są rozliczane, a środki wypłacane.
Niestety, nabór wniosków wstrzymano, ponieważ pojawiały się nieuczciwe praktyki na bardzo dużą skalę. Były firmy, które oszukiwały najuboższych. Naganiacze obiecywali pełną termomodernizację, montaż paneli fotowoltaicznych i pomp ciepła twierdząc, że mieszkańcy nie będą już musieli płacić za energię elektryczną. Tak naprawdę nie sprawdzali efektywności energetycznej budynków, co kończyło się potem „rachunkami grozy”.
My, jako instytucja publiczna, musimy dbać o racjonalność wydatkowania tych środków oraz patrzeć na interes naszych mieszkańców. Trzeba więc było uszczelnić program i dostosować zapisy tak, by chronić naszych beneficjentów.
Program wraca 31 marca. Nieprawdą więc było, że program nie wróci i że nie ma na niego pieniędzy. Przypomnę, że program Czyste Powietrze funkcjonuje już od 2018 r. Ponad 141 tys. wniosków wpłynęło do naszego Funduszu na niebagatelną kwotę 3,77 mld zł.
Czy nasi mieszkańcy chętnie korzystają z programu?
Wpłynęło ponad 21 tys. wniosków z naszego regionu. Najbardziej aktywni są mieszkańcy powiatu żywieckiego, którzy złożyli ponad 7,3 tys. wniosków. Z powiatu bielskiego mieliśmy blisko 5,8 tys. wniosków, z powiatu cieszyńskiego – prawie 5,5 tys., a z miasta Bielsko-Biała – 2,6 tys. To cieszy, bo jakość powietrza w województwie znacznie się poprawiła.
Nie ograniczamy się tylko do tego. W grudniu została uruchomiona czwarta część programu Czyste Powietrze dla powodzian. 300 mln zł przekazano z programu Feniks do czterech województw, w tym naszego. Złożone przez mieszkańców wnioski oceniamy w ciągu 14 dni. Chcemy jak najszybciej przekazywać środki na wymianę źródła ciepła u osób, które dotknęła tragedia.
Czy jest duże zainteresowanie dofinansowaniem na usunięcie azbestu?
Niestety, dużo azbestu jeszcze u nas pozostało. Jednak dzięki środkom z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w ciągu ostatnich dwóch lat udało się unieszkodliwić ponad 1,1 tys. ton azbestu. Samorządy mogą wnioski w tej sprawie składać do 30 kwietnia.
Kanalizacja nie wszędzie dociera, ale tutaj Fundusz też czasem wyciąga pomocną dłoń.
Oczywiście. Tworząc naszą strategię na lata 2025-28 wsłuchiwaliśmy się w głos wszystkich grup społecznych i jednym z takich działań, wymagających uruchomienia środków dla samorządów, była kwestia przydomowych, biologicznych oczyszczalni ścieków. To też kwestia tworzenia kanalizacji poza aglomeracjami, bowiem nie na wszystko można było pozyskiwać środki europejskie. Słuchaliśmy głosu samorządów i tutaj bardzo aktywny był burmistrz Czechowic-Dziedzic Marian Błachut, zwracając uwagę na te kwestie. I właśnie nabór, w ramach Programu Gospodarki Ściekowej poza Obszarem Aglomeracji, który prowadzony jest od 17 lutego, obejmuje przydomowe oczyszczalnie, kanalizację poza aglomeracjami oraz przyłącza. Co najważniejsze, wnioski składają samorządy, a później mieszkańcy mogą za ich pośrednictwem realizować te zadania. Z kolei mieszkańcy tych gmin, które nie złożyły wniosku, będą mogli to zrobić bezpośrednio u nas. Nabór w ramach tego działania będzie prowadzony od najprawdopodobniej od kwietnia.
WFOŚiGW angażuje się również we wsparcie jednostek OSP. Dlaczego?
Wspieramy różnego rodzaju grupy. Dlaczego również ochotników? Mieliśmy we wrześniu powódź. Oni są pierwsi na straży i pierwsi do pomocy. Sprzęt i wyposażenie dla OSP są więc bardzo ważne. W Funduszu formalnie nazywa się to zapobieganiem poważnym awariom środowiskowym.
Na odbudowę po powodzi przeznaczyliśmy 10 mln zł, a blisko 1 mln zł otrzymali druhowie, aplikując za pośrednictwem jednostek lub gmin. Na program Bezpieczny Strażak w tym roku przeznaczymy 3 mln zł – na zakup sprzętu, wyposażenia, a nawet zakup lekkich samochodów ratowniczo-gaśniczych i quadów. Zapraszamy do aplikowania o te środki.
To musi być bardzo przyjemna praca móc wydawać tyle pieniędzy na inwestycje, które poprawiają stan środowiska i komfort życia na wielu polach.
Wydawać – to może złe słowo. To transparentne przekazywanie środków, wspomaganie działań prośrodowiskowych. To przyjemne pod tym kątem, że widzi się efekty programów, które udostępniamy i z tego powodu, jak pozytywnie są przez mieszkańców odbierane.
Nie zwalniamy tempa. 2025 r. będzie bardzo aktywny pod kątem naszych działań. Zachęcamy mieszkańców, aby na bieżąco śledzili naszą stronę internetową, profile w mediach społecznościowych oraz kontaktowali się z Funduszem telefonicznie czy też poprzez nasz oddział w Bielsku-Białej.
Rozmawiał:
Marcin Kałuski
Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja
