Brownie, muffinki, kruche ciasteczka, a nawet herbatniki do kawy – na diecie bezglutenowej często trzeba obejść się smakiem i zrezygnować z wielu słodkości. Jednak co zrobić, gdy mamy tzw. żołądek deserowy i nawet po obfitym obiedzie odczuwamy silną ochotę na coś słodkiego? Aby zaspokoić uczucie sytości sensorycznie specyficznej (lub po prostu chęć na deser), można sięgnąć po słodycze bezglutenowe.
Na czym polega dieta bezglutenowa?
Dieta bezglutenowa należy do diet eliminacyjnych, czyli takich, w których należy ograniczyć lub całkowicie usunąć z jadłospisu określony składnik (lub składniki). Jak sama nazwa wskazuje, w diecie bezglutenowej rezygnujemy z glutenu. Czym jest gluten? To wspólna nazwa białek występujących naturalnie w pszenicy i jej odmianach (np. orkiszu, płaskurce, samopszy), jęczmieniu i życie. Dieta pozbawiona glutenu jest konieczna przy celiakii, alergii na pszenicę oraz nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten (pszenicę). Najpoważniejsza jest celiakia, czyli choroba autoimmunologiczna, w której spożywanie glutenu prowadzi do zaniku kosmków jelitowych, co przekłada się na upośledzone wchłanianie składników odżywczych.
Żywność bezglutenowa, czyli dlaczego oznaczanie produktów jest ważne
Przestrzeganie diety bezglutenowej wydaje się proste, ponieważ wystarczy nie sięgać po produkty zawierające ziarna pszenicy, jęczmienia i żyta oraz półprodukty z tych zbóż (np. mąki, słód jęczmienny). Jednak warto mieć na uwadze, że również zboża teoretycznie wolne od glutenu (np. owies) zwykle są zanieczyszczane glutenem podczas uprawy lub w trakcie obróbki i produkcji żywności. Ponadto gluten występuje w wielu nieoczywistych produktach, takich jak sos sojowy, proszek do pieczenia czy nawet barszcz na zakwasie. Certyfikowana żywność bezglutenowa jest zatem potrzebna, ponieważ ułatwia zakupy i daje pewność, że sięgamy po produkty całkowicie wolne od glutenu.
Które słodycze są bezglutenowe (naturalnie)?
Naturalnie bezglutenowe są m.in. dżem, miód, syrop klonowy czy melasa. Do tej listy można dodać również ciasteczka i ciasta upieczone z mąk bezglutenowych. No dobrze, a co z resztą słodyczy, np. czekoladą? Teoretycznie w składzie czekolady nie znajdziemy źródła glutenu – to tylko miazga kakaowa, tłuszcz kakaowy, mleko lub mleko w proszku w czekoladzie mlecznej oraz nieszkodliwe dodatki (orzechy, bakalie). Jednak na opakowaniu często widnieje informacja, że czekolada może zawierać śladowe ilości zbóż i tym samym może być zanieczyszczona glutenem na etapie produkcji. To samo dotyczy batonów, żelków, lodów i wielu innych słodyczy.
Jakie słodycze bezglutenowe mamy do wyboru?
Producenci stanęli na wysokości zadania i dzisiaj osoby na diecie bezglutenowej nie muszą rezygnować z ulubionych słodkości. Do wyrobu słodyczy stosowane są różne zamienniki mąki pszennej, w tym mąka lub skrobia kukurydziana, mąka ryżowa czy skrobia pszenna (jest to składnik mąki pszennej pozbawiony glutenu). Słodycze bezglutenowe powstają również z certyfikowanego owsa i mąk pozyskiwanych z roślin niezbożowych, takich jak orzechy, maniok (skrobia tapiokowa) czy soczewica.
Wśród słodkości bezglutenowych znajdziemy między innymi
- batony,
- czekolady,
- budynie,
- kisiele,
- galaretki,
- cukierki,
- lizaki,
- żelki,
- mieszanki do pieczenia ciast i ciasteczek.
Jak rozpoznać bezglutenowe słodkości?
Jeszcze do niedawna oznakowanie bezglutenowej żywności było dowolne. Stosowano rozmaite oznaczenia, przez co panował chaos i konsumenci czasami byli wprowadzani w błąd. Aby zaprzestać tych praktyk, Europejskie Zrzeszenie Stowarzyszeń Osób z Celiakią (AOECS) stworzyło Europejski System Licencyjny. Od tej pory ciastka bezglutenowe i inne słodkości są oznaczone Znakiem Przekreślonego Kłosa. Takim znakiem oznacza się certyfikowane produkty, które poddawane są niezależnym audytom oraz regularnym badaniom w zakresie zawartości glutenu. Wystarczy zatem szukać słodyczy oznaczonych symbolem przekreślonego kłosa pszenicy, aby mieć pewność, że produkt nie zawiera glutenu.
