W ostatnich latach zrobiło się w o nich bardzo głośno. Wirtualne waluty budzą równie duże zainteresowanie wśród inwestorów i osób zajmujących się analizą współczesnego rynku walutowego. Z pewnością nie jeden raz słyszałeś już ten termin, ale być może nie wiesz, jak to dokładnie działa, czy jest bezpieczne oraz jak można inwestować. W naszym poradniku rozwiewamy wszelkie formalności dotyczące terminologii stosowanej w środowisku – zapraszamy do lektury!
Czym są kryptowaluty?
Kryptowalutami określa się cyfrowe (wirtualne) waluty korzystające z kryptografii, czyli nowoczesnej techniki zaszyfrowanej komunikacji. Szyfrowanie sprawia, że transakcje są bezpieczne – dzięki temu kryptowaluta jest praktycznie nie do podrobienia. Większość najpopularniejszych kryptowalut to scentralizowany system wykorzystujący tzw. blockchain, czyli łańcuch blokowy. Łańcuchem blokowym jest dostępny publicznie rejestr transakcji, które przeprowadzają tysiące osób na świecie (w środowisku określanych terminem górników). W praktyce oznacza to, że transakcje przeprowadzane z wykorzystaniem wirtualnej waluty są całkowicie anonimowe, ale ich spis jest dostępny do wiadomości publicznej.
Warto podkreślić, ze waluta cyfrowa istnieje wyłącznie w systemie wirtualnym. Dostępna jest ona na ekranie komputera, ale nie funkcjonuje w tradycyjnym obiegu. Nie ma więc fizycznych monet czy banknotów odpowiadających poszczególnym nominałom tak, jak ma to miejsce w przypadku złotówek, euro czy innych walut narodowych i międzynarodowych.
Nad niektórymi walutami cyfrowymi czuwa jeden centralny system emitujący wirtualne pieniądze. Wtedy mowa o walucie scentralizowanej. Kryptowaluty należą do kategorii niescentralizowanej, ponieważ kontrolę nad ich emisją ma kilka różnych źródeł. Kursy każdej z nich są dostępne w sieci, wystarczy wpisać w wyszukiwarki frazy typu “bitcoin kurs“, “litecoin kurs” itp.
Na czym polega kryptografia?
Kryptowaluty to zaszyfrowane (skrystalizowane) dane o transakcji. Podwaliną tego typu pomysłu było urządzenie Enigma stosowane w czasie II wojny światowej do przesyłania ważnych danych o planowanych operacjach, które mogłyby zostać przechwycone przez wroga. Niedoskonałość niemieckiego urządzenia zaprojektowanego przez Artura Scherbiusa pozwoliła jednak Aliantom odczytać przesłany szyfr – szyfrogramy zakodowane przez Enigmę po raz pierwszy odczytali polscy kryptolodzy w grudniu 1932 roku w warszawskim Pałacu Saskim.
Kryptografii zastosowanej we współczesnych kryptowalutach nie udało się jeszcze nikomu odczytać i przewiduje się, że w najbliższej przyszłości nie będzie miało to miejsca.
Czym jest decentralizacja?
Transakcje za pośrednictwem kryptowalut działają bez udziału jednego pojedynczego administratora (np. banku centralnego, który taką funkcję pełni w klasycznych płatnościach elektronicznych). To sami użytkownicy nadzorują emisję i wartości waluty wirtualnej. Oznacza to, że kryptowaluty są zdecentralizowane. Sieć zdecentralizowana sprawia, że w teorii tego typu waluty są odporne na jakiekolwiek manipulacje rządowe.
Czym jest blockchain?
Blockchain (łańcuch blokowy) to technologia polegająca na rozproszonym rejestrze. Rejestr ten jest transparentny i niezmienny. Zapisuje on wszystkie dane transakcji publicznych dokonywanych za pomocą kryptowalut.
W praktyce oznacza to, że technologia blockchain nie umożliwia powielania cyfrowego, ale jedynie dystrybucję. Rozwiązuje ona problem tzw. podwójnego wydatkowania (double-spending). Gdyby kryptowaluty były przesyłane tradycyjną metodą, każda transakcja miałaby cyfrową kopię wysyłanego pliku (tak dziej się np. w przypadku wysyłania tradycyjnych załączników e-mailem). W transakcjach z wykorzystaniem kryptowalut byłoby to bardzo niebezpieczne, a technologia łańcucha blokowego pozwala uniknąć problemu tworzenia nowych monet z niczego.
Na czym polega kopanie?
Kopanie (znane także pod angielskim terminem mining) pozwala wyeliminować oszustwo w transakcjach za pomocą kryptowalut. Na czym to polega? Otóż, gdy jeden uczestnik sieci chce stworzyć własną transakcję, jej kopia w zdecentralizowanym systemie trafia do wszystkich innych użytkowników sieci. Każdy uczestnik musi tę transakcję zatwierdzić. Kopaniem określa się wiec potwierdzanie transakcji czekających na wejście do blockchain.
Każda transakcja jest pakowana w blok. Blok musi zgadzać się z zasadami szyfrowania, które są bardzo rygorystyczne. Zasady są weryfikowane przez górników skupionych w danej sieci, a następnie zatwierdzane przez nich. Cała sieć jest neutralna, ponieważ nad procesem czuwają wyłącznie uczestnicy. Blok jest jednak całkowicie wolny od nadzoru centralnych instytucji rządowych – tak, jak ma to miejsce np. przy płatnościach kartą, gdzie nad procesem czuwa jej wydawca.
Kopanie to praca, która pozwala osiągnąć wartościowy i niezależny produkt. Górnicy poświęcają czas i moc obliczeniową, aby utrzymać i chronić sieć, dlatego za swoją pracę otrzymują nowe bitcoiny.
Jak korzystać z kryptowalut?
Osoby, które nigdy nie miały bezpośredniego do czynienia z kryptowalutami, często sądzą, że ich używanie jest podobne do opłat kartą płatniczą. Warto jednak podkreślić, że ten rodzaj wirtualnej waluty nie jest przechowywany w jednym miejscu w postaci cyfrowego pliku. Są one elementem łańcucha blokowego. Każdy użytkownik ma dostęp do swoich pieniędzy za pomocą kluczy prywatnych i publicznych.
Jak wygląda transakcja? Aby ktoś mógł Ci przesłać bitcoiny, musisz mu udostępnić swój klucz publiczny. Klucz publiczny to nic innego jak adres wirtualnego portfela. Aby wejść na swoją skrzynkę ze zgromadzoną walutą, musisz wpisać swój klucz publiczny. Śmiało można to porównać do loginu oraz hasła do poczty elektronicznej. Klucz publiczny szyfruje dane, a prywatny jest odszyfrowuje.
