Czy znowu wypijemy kawę w dawnej Patrii?

Restauracja Patria nie działa już od ponad dekady. Dziś na siłę próbuje się tworzyć różne atrakcje, a taka kawiarnia, z ponad 130-letnią tradycją, byłaby wizytówką miasta.

Zamknięty lokal na parterze zabytkowej miejskiej kamienicy przy ulicy Wzgórze, w którym mieściła się kawiarnia, od dawna stoi pusty. Jeszcze kilka lat temu znajdował się tam sklep z antykami, lecz i on został zamknięty. Patria – czyli kawiarnia wraz z restauracją i dancingiem – działała w tym lokalu bodaj do 2011 roku, po czym została zamknięta. Zaważyły najpewniej względy ekonomiczne. W tym czasie w Bielsku-Białej jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się kolejne restauracje, kawiarnie, puby i knajpy. Możliwe więc, że lokal – choć z ponadstuletnią tradycją – nie wytrzymał konkurencji.

Pojawiła się jednak pewna nadzieja, że dawna Patria znów otworzy się dla klientów. Jak ustaliliśmy, pojawiła się osoba zainteresowana dzierżawą lokalu. Z informacji uzyskanych w Zakładzie Gospodarki Mieszkaniowej wynika, iż od czasu, gdy ostatni najemca (prowadził tam galerię) zrezygnował z najmu, poszukiwano kolejnego. Pojawiały się kolejne osoby, które pytały i oglądały lokal, ale żadna z nich nie zdecydowała się na wynajem. Ostatnio jest szansa, że to się zmieni. Zainteresowana osoba podpisała już nawet z ZGM wstępną umowę. Sprawa nie jest jednak przesądzona, dlatego w ZGM nie chcą na razie powiedzieć nic więcej. Pojawiła się jednak informacja, że osoba, o której mowa, chce prowadzić w tym miejscu działalność gastronomiczną. Pomieszczenia na pewno wymagają remontu, a przynajmniej odświeżenia i adaptacji do aktualnych potrzeb. Wszystkie te prace – uspokojono nas w ZGM – prowadzone będą pod nadzorem służb konserwatorskich.

Dawna Cafe de l’Europe zaczęła działać w tym miejscu już w 1889 roku. To wtedy Karol Mikscha zwany Allegri przeniósł swoją kawiarnię z kamienicy Giebnera do nowo powstałego gmachu Kasy Oszczędnościowej. Cafe de l’Europe zajmowała pomieszczenia na pierwszym piętrze tego budynku, a od roku 1901 również sąsiedniej kamienicy od strony obecnego placu Smolki (taki układ lokal posiadał do samego końca).

„Kawiarnia pierwsza klasa. (…) Eleganckie pomieszczenia, miejsce spotkań świata artystycznego i ludzi interesu oraz najlepszych kręgów towarzyskich” – tak reklamowano na początku zeszłego stulecia pierwszą w mieście „kawiarnię wiedeńską”, jak określano niegdyś Cafe de l’Europa. Czym jeszcze zachęcano klientów? Uznane pierwszorzędne ciepłe i zimne napoje, wina stołowe i deserowe oraz pilzner z beczki, najlepsze marki szampanów, zimny bufet i domowe, zawsze świeże wypieki w największym wyborze, a na wcześniejsze zamówienie – potrawy gorące. Do tego największy wybór wszelkich krajowych i zagranicznych gazet i czasopism.

Wszystko to w urządzonych z przepychem pomieszczeniach w stylu najlepszej wiedeńskiej secesji. Do 1919 roku kawiarnia jeszcze dwukrotnie zmieniała właścicieli, po czym kupił ją znany bielski restaurator i hotelarz Józef Bauer, który wcześniej prowadził już w Białej hotel Pod Czarnym Orłem, a następnie hotel Grand. Zmienił on nazwę kawiarni na Cafe Bauer, pod którą funkcjonowała do 1945 roku.

Po wojnie kawiarnia została upaństwowiona i przemianowana na Patrię. Wciąż uchodziła za ekskluzywną i stylową. Klienci, a tych przez lata nie brakowało, mogli zachwycać się pięknymi wnętrzami, zwłaszcza po tym jak w latach 70. zeszłego wieku przeszły one gruntowny remont konserwatorski. Wielkim skarbem obiektu są zdobiące ściany ponad 100-letnie oryginalne tapety w secesyjne wzory. Wnętrza wpisane są do rejestru zabytków i pieczę nad nimi sprawują służby konserwatorskie. Wraz z zamknięciem lokalu utracona została nie tylko możliwość spędzenia miło czasu w kawiarni w iście wiedeńskim stylu, lecz również sama możliwość zobaczenia tak wspaniałego wnętrza. A wizyta w Patrii była wręcz obowiązkowym punktem każdej wycieczki odwiedzającej miasto.

Warto przypomnieć, że przed laty w centrum miasta funkcjonowały trzy znane i reprezentacyjne lokale gastronomiczne chętnie odwiedzane przez bielszczan i turystów. Oprócz Patrii także restauracja w hotelu Prezydent oraz restauracja Słupska przy ulicy Wzgórze (kiedyś ulica Kosmonautów). Wszystkie trzy już nie działają.