Gdzie radni mają najwięcej, a gdzie najmniej? Emocje wokół diet

W ostatnich tygodniach w radach powiatu i gmin z Żywiecczyzny radni podnosili sobie diety. W niektórych gminach wywołało to spore emocje, a w niektórych przeszło dość gładko. Gdzie i o ile radni podnieśli sobie diety?

Na początku tej kadencji, czyli na przełomie lat 2018/2019, podwyżki diet zafundowali sobie radni miejscy z Żywca i gminni z Jeleśni. Nieco zawile było w gminie Czernichów, gdzie obniżono uposażenia przewodniczącego i wiceprzewodniczących, a nieco podwyższono pozostałym radnym. Końcem października 2019 roku diety podnieśli sobie radni z gminy Łodygowice, a dzień później radni z gminy Węgierska Górka. Od lutego 2020 roku wzrosło uposażenie radnych gminy Koszarawa, a od kwietnia 2020 roku gminy Łękawica. Tymczasem w listopadzie 2021 roku, odgórnymi przepisami, wprowadzono możliwość podniesienia diet radnym, i to dość sporą. Zaznaczmy, że – zgodnie z przepisami – radni powiatowi mieli możliwość przyznania sobie wyższych stawek niż radni gminni. Te z kolei też zróżnicowano z uwagi na liczbę mieszkańców gmin. Większe kwoty mogli sobie przyznać radni miejscy czy z gmin powyżej 15 tys. mieszkańców niż mających poniżej 15 tys. obywateli.

W gminie Czernichów do zmian podchodzono dwukrotnie. 30 listopada 2021 roku projekt uchwały spadł z porządku obrad do dalszego dopracowania. Temat powrócił 22 grudnia. W trakcie obrad przewodniczący Patryk Smoła nie podał kwot. W głosowaniu radni zdecydowali o zmianie sposobu dotychczasowego naliczenia diet na ryczałtowe (12 za, 1 przeciw i 1 wstrzymał się od głosu). Przewodniczącemu i wiceprzewodniczącym stawka się nie zmieniła. Pozostali radni mają stałą kwotę niezależnie od tego, ile będzie posiedzeń sesji i komisji.

– Według naszych obliczeń, to 20 procent tego, co przewiduje ustawa – zaznaczył radny Wiesław Prochot.

W gminie Lipowa podwyżkę przegłosowano przy poparciu 13 radnych, którzy byli obecni na sali obrad, czyli jednogłośnie.

Przy uchwalaniu diet burzliwie było w gminie Łodygowice. Emocje wywołał fakt, że proponowane podwyżki to dodatkowe obciążenie dla budżetu w 2022 roku na kwotę 105 tys. zł. Radny Tadeusz Karolini stwierdził, że planowana podwyżka jest za duża i zaproponował, aby zamiast podwyższenia o 80 proc. podnieść o 30 proc. Za jego wnioskiem opowiedziało się 6 radnych (Wiesław Gołuch, Tadeusz Karolini, Czesław Konior, Szymon Pietraszko, Jerzy Sonntag i Filip Szymik), a przeciwko było 8 (przewodniczący Czesław Wandzel, wiceprzewodniczący Mateusz Matuszny i Małgorzata Mieszczak oraz radni: Władysław Drewniak, Grzegorz Jakubiec, Wiesław Kolonko, Sławomir Sołtysik i Anna Wandzel-Tarnawa). Pod głosowanie trafi ł projekt z większą podwyżką. Tu poparło ją 8 radnych (ci sami, którzy odrzucili wniosek o niższą podwyżkę), 1 był przeciwko (Tadeusz Karolini), a 5 się wstrzymało (Wiesław Gołuch, Czesław Konior, Szymon Pietraszko, Jerzy Sonntag i Filip Szymik).

Do dziwnej sytuacji doszło w gminie Milówka. 30 listopada 2021 roku radni przegłosowali podwyżkę dla samych siebie, ustalając stawki: przewodniczący – 1700 zł, wiceprzewodniczący – 1250 zł i radny – 900 zł. Dodatkowo ustalono dodatki za każdą obecność na sesji w wysokości 150 zł, na posiedzeniu komisji dla przewodniczącego tej komisji – 150 zł, a dla członka komisji – 100 zł. Zaznaczono jednak, że dieta radnego nie może być wyższa miesięcznie niż 1200 zł. Wtedy „za” opowiedziało się 9 radnych (przewodniczący Krzysztof Kamiński, wiceprzewodniczący Sławomir Salamon, Dorota Szczotka i Tadeusz Worek oraz radni Józef Bandoła, Agnieszka Bogdał-Caputa, Dariusz Gołuch, Marek Maciejowski i Danuta Szczotka), 2 było przeciwko (Dariusz Kocierz i Ewa Warzecha), a 2 wstrzymało się od głosu (Marek Wojciuch i Stanisław Wojtas). 31 stycznia doszło do kolejnego głosowania, bo służby prawne wojewody śląskiego uchyliły uchwałę z końca listopada. Zaproponowano, że dieta przewodniczącego będzie wynosić również 1700 zł, ale wiceprzewodniczących 1400 zł i przewodniczącego komisji 1300 zł. Z kolei radny miałby otrzymać 1100 zł miesięcznie. Podobnie jak w projekcie z 30 listopada, również w tym z końca stycznia zapisano, że radni otrzymają różnice w podwyżce z wyrównaniem od sierpnia 2021 roku! „Za” było 10 radnych (przewodniczący Krzysztof Kamiński, wiceprzewodniczący Sławomir Salamon i Tadeusz Worek oraz radni: Józef Bandoła, Agnieszka Bogdał-Caputa, Helena Gaweł, Dariusz Gołuch, Marek Maciejowski, Danuta Szczotka i Stanisław Wojtas), 1 był przeciwny (Ewa Warzecha), a 1 się wstrzymał (Marek Wojciuch).

Gorąca dyskusja wokół diet wywiązała się w gminie Radziechowy-Wieprz. Podwyżka miała być wprowadzona 26 listopada, ale projekt uchwały spadł z porządku obrad, co zgłosił radny Jan Kosiec, który dodał, że temat powróci w najbliższym czasie. Podwyżkę „zaklepano” dwa miesiące później. Konkretne stawki przedstawił sekretarz gminy Grzegorz Biela. Radna Katarzyna Syc stwierdziła, że proponowane podwyżki są trochę za wysokie.

– Wiem, że poprzednia uchwała była podejmowana w 2014 roku i rzeczywiście zmieniło się u nas w kraju, a płace poszły w górę. Ale nie tak wysoko jak to tu jest proponowane. Uważam, że powinniśmy trochę obniżyć stawki, z wyjątkiem przewodniczącego, który musi organizować posiedzenia, zapraszać gości, przygotowywać uchwały – mówiła radna Katarzyna Syc, zwracając uwagę na jej zdaniem niesprawiedliwy procentowy wzrost pomiędzy przewodniczącymi a wiceprzewodniczącymi, szefami komisji i radnymi.

Radny Rafał Gołek bronił projektu, mówiąc, że podwyżka nie wynika z inicjatywy radnych.

– Wiemy, że robimy swoją pracę społecznie, a podyktowane jest to przepisami z góry – powiedział.

Z kolei przewodniczący Jacek Świniański stwierdził, że wzrosty są i tak poniżej tego, co mają inne rady, i co sugerował ustawodawca.

– Praca radnego to nie tylko udział w sesjach i komisjach, ale też w swojej wiosce. Gdy ktoś zadzwoni o 24.00 w nocy i potrzebuje pomocy, to jestem – zaznaczył radny Jan Kosiec.

Ostatecznie za podwyżką było 10 radnych, a przeciwko 2.

W gminie Rajcza za podwyżką było 10 radnych, a 1 wstrzymał się od głosu. Tu przewodniczący Zbigniew Kopeć nie miał problemów, by odczytać konkretne kwoty.

W gminie Ujsoły, gdzie radni opowiedzieli się za podwyżką jednogłośnie, przewodnicząca Władysława Salachna również odczytała kwoty nowych stawek diet.

Z kolei w gminie Węgierska Górka przewodnicząca Iwona Kopeć nie przeczytała wysokości kwot diet radnych i bez możliwości dyskusji zarządziła tak błyskawicznie głosowanie, że niektórych radnych aż „zatkało”. Za podwyżką było 9 radnych (przewodnicząca Iwona Kopeć, wiceprzewodniczący Szymon Iwanow, Jan Jurasz i Wojciech Sobel oraz radni Jakub Howaniec, Józef Żyrek, Leon Figura, Magdalena Zemczak i Paweł Piela), a przeciwko 5 (Urszula Figura, Michał Gawliński, Karol Gliszczyński, Michał Juraszek i Marian Pietrasina). Na kolejnej sesji radny Marian Pietrasina zwrócił uwagę przewodniczącej Iwonie Kopeć, by jednak pozwalała wypowiadać się radnym w temacie danej uchwały. Przewodnicząca odpowiedziała krótko: – Dobrze, dziękuję.

W poniedziałek, 28 lutego, na podwyżkę, i to sporą, zdecydowała się większość radnych gminy Jeleśnia. Jeszcze przed podjęciem decyzji, radny Andrzej Góra przyznał, że jest zszokowany wysokością podwyżek.

– Zwłaszcza w obecnym czasie i przy kryzysie na granicy, gdy będzie nas czekało sporo wyzwań – powiedział.

Zaproponował zdecydowanie mniejsze kwoty podwyżki, ale jego propozycja przepadła w głosowaniu.

Jak do tej pory diet nie podnieśli radni miejscy z Żywca oraz radni gmin: Koszarawa, Łękawica, Ślemień i Świnna. Ale kto wie, czy temat nie powróci w późniejszym czasie. Za to w gminie Gilowice przewodniczący Mirosław Pyclik zakomunikował oficjalnie, że radni gminni rezygnują z podwyżki! Dodał, że pieniądze, które miały iść na większe uposażenie radnych, zostaną przekazane na dofinansowanie sportu i jednostek OSP w gminie. Taka decyzja radnych odbiła się szerokim echem w środowisku samorządowym na Żywiecczyźnie i przysporzyła radnym z Gilowic nieco wrogów. Ale ważniejsze dla radnych jest to, że spotkało się to z ogromnym podziwem ze strony mieszkańców gminy.

TABELA DIET RADNYCH POWIATOWYCH, MIEJSKICH I GMINNYCH NA ŻYWIECCZYŹNIE