W Górkach Wielkich obchodzono dziś (wtorek 9 kwietnia) rocznicę śmierci Zofii Kossak-Szczuckiej. Na wydarzenie złożyły się rozmowy i dyskusje historyczne, a w uroczystościach wziął udział prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Około godz. 10 we wtorek 9 kwietnia goście zebrali się na cmentarzu parafialnym w Górkach Wielkich, by uczcić 56. rocznicę śmierci Zofii Kossak-Szczuckiej (II voto Szatkowska), wybitnej pisarki, charyzmatycznej konspiratorki z okresu okupacji hitlerowskiej, więźniarki KL Auschwitz i Pawiaka, która w 1945 r. została zmuszona do emigracji i skazana w stalinowskiej Polsce na artystyczne zapomnienie. W uroczystości wzięła udział między innymi wnuczka pisarki Anna Fenby-Taylor oraz dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Były też władze samorządowe, przedstawiciele kościoła, harcerze i mieszkańcy gminy Brenna.
– Zofia Kossak-Szczucka była niewątpliwie bohaterką Narodu Polskiego, w sposób szczególny związana ze Śląskiem Cieszyńskim. Powinna być odniesieniem dla współczesnych Polaków. Nie była przecież tylko autorką bardzo głębokich, skierowanych do dorosłego odbiorcy dzieł literackich, ale także książek dla najmłodszych. W jej publikacjach znajdujemy wartości niezmienne dla Polaków, takie jak przywiązanie do Boga, do ojczyzny, przywołując choćby „Dekalog Polaka”, wydany w czasach konspiracyjnych. To była też gotowość do pewnego autentyzmu wartości, deklarowanych w swoich książkach. Z całą pewnością to jedna z najważniejszych postaci Polski w XX wieku, nie tylko pod względem literackim, ale też pod względów jej czynów – mówił w czasie uroczystości prezes IPN dr Karol Nawrocki.
Na wtorkowe obchody w Górkach Wielkich składało się nie tylko złożenie wieńców na grobie pisarki. W dalszej kolejności goście zebrali się w muzeum pisarki, gdzie odbyły się rozmowy na temat książki pt. „Ja i moje książki – to jedno“. Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak” autorstwa prof. Krystyny Heska-Kwaśniewicz i prof. Zdzisławy Mokranowskiej.
„To publikacja niezwykle potrzebna zarówno ze względu na pamięć o pisarce, jak i z powodu oczekiwań czytelników, którzy nierzadko mogą ulegać opiniom fałszującym znaczenie twórczości, a także często poszukują busoli wskazującej punkty orientacyjne dla interpretacji dzieł literackich, oczekują podpowiedzi na temat przydatnych w lekturze kontekstów czy wreszcie liczą na unaocznienie istotnych aspektów i wymiarów czytanych książek. Autorki skupiły się na oświetleniu tych zdarzeń z życia pisarki, które stanowiły węzłowe punkty jej życiorysu. Podobnie postąpiono z przywoływanymi tu utworami. Ich dobór nie jest dziełem przypadku. Ilustrują one wypowiedzi autorek, dotykających najważniejszych dla pisarki zagadnień, zdarzeń, miejsc i ludzi” – takimi słowami książkę rekomenduje Instytut Pamięci Narodowej.
Wybitna postać
Zofia Kossak-Szczucka (1889-1968) pochodziła ze znakomitej rodziny Kossaków – jej dziadkiem był malarz Juliusz Kossak, ojcem – major kawalerii Tadeusz Kossak, a stryjem – inny znakomity malarz, Wojciech. Była stryjeczną siostrą znanej i uznanej poetki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej oraz humorystki – Magdaleny Samozwaniec. Została pisarką, a w swoich dziełach nawiązywała często do wątków religijnych czy też pisała bajki. Za swoją twórczość otrzymała wiele odznaczeń państwowych. W czasie II wojny światowej działała na rzecz Polaków narodowości żydowskiej, prowadząc między innymi tajną organizację Żegota. Po wojnie przebywała najpierw na emigracji, a potem wróciła na Śląski Cieszyński, do majątku w Górkach Wielkich, gdzie mieszkała do śmierci i gdzie jest pochowana.
Zdjęcia: Michał Cichy
