Jesienna dawka zdrowia!

I znowu jesień – pomyśli większość z nas, wzdychając raczej z pewną nostalgią i smutkiem niż z optymizmem i zadowoleniem. Mniej słońca, krótkie dni, pogoda „pod psem” jak co roku zatrzymają nas na dłużej w domowych pieleszach, rozleniwiając i kierując raczej w kierunku telewizora niż parku, basenu czy siłowni. Czy jest sposób na zachowanie w sobie letniej energii i niezwalnianie tempa na jesień?

Jak organizm funkcjonuje jesienią?

Jesień wyzwala w naszym organizmie bardzo wiele fizjologicznych, czyli dziejących się całkowicie naturalnie zmian. Stopniowo zmniejszająca się ilość promieni słonecznych wzmaga w mózgu wydzielanie melatoniny, czyli hormonu, przez który robimy się coraz bardziej ospali. Pojawia się jesienny spadek nastroju potęgowany przez zmniejszoną produkcję serotoniny, która sprawia, że coraz częściej odczuwamy smutek i przygnębienie. Powracają choroby skórne, których objawy minimalizowało muśnięcie skóry przez słońce, a jesienne rozchwianie temperatur i wzrost wilgotności powietrza zwiększa częstotliwość alergii i sezonowych infekcji. Ostatecznie wrześniowy stres związany z powrotami do pracy i szkoły przekłada się na obniżenie odporności naszego organizmu. Jakby nie patrzeć, efekty wywołane przez jesień mają wyłącznie negatywny wydźwięk. Istnieją jednak sposoby, aby je minimalizować oraz nadal emanować pozytywną energią i letnim wigorem – nawet przez okrągły rok.

Co robić by nie zwolnić?

• Ruszaj, się ruszaj

W zachowaniu letniego tempa i pozytywnej życiowej energii pomoże właściwa dawka ruchu. Udowodniono, że każda forma aktywności fizycznej poprawia ukrwienie i natlenowanie tkanek, co z kolei przyspiesza zachodzące w nich procesy metaboliczne. Efektem regularnych ćwiczeń jest prawidłowa masa ciała, dobra kondycja fizyczna, zwiększona koncentracja i pozytywna energia towarzysząca w ciągu całego dnia. Ruch warunkuje dobre samopoczucie oraz poprawia jakość snu. Osoby regularnie ćwiczące, są mniej podatne na stres, ponieważ negatywne działanie wydzielanego w stresującej sytuacji kortyzolu jest niwelowane przez działanie wydzielanego podczas ćwiczeń testosteronu.

• Jedz kolorowo

Właściwy poziom energii zapewni na pewno różnorodna i dobrze skomponowana dieta. Mimo zmniejszającego się wskutek zmian pór roku asortymentu owoców i warzyw, nadal warto zadbać, aby w dość dużej ilości znajdowały się na naszym talerzu. Kolory, które powinny na nim gościć przez cały rok to przede wszystkim zielony, czerwony, pomarańczowy, a także jagodowy. Warzywa zielonolistne są bogatym źródłem całej gamy witamin, minerałów i błonnika; pomarańczowe i czerwone są źródłem likopenu, który chroni przed chorobami układu krążenia i zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wzroku. Zawarte w owocach jagodowych polifenole zmniejszają ryzyko chorób neurodegeneracyjnych i nowotworowych. W zachowaniu letniej energii na pewno pomoże rezygnacja z nadmiaru cukru, słodzonych napojów i produktów typu fast food oraz w każdej możliwej sytuacji korzystanie z ostatnich promieni słońca.

• Świadomie uzupełniaj niedobory minerałów i witamin

Pamiętaj o suplementacji witaminy D. W Polsce rekomendowane jest uzupełnianie witaminy D we wszystkich grupach wiekowych w okresie od września do kwietnia. Jeśli suplementujesz więcej witamin lub minerałów, ich dawki i konieczność stosowania uzgodnij z lekarzem. Nieprawidłowa podaż preparatów jedno lub wieloskładnikowych może wywołać efekty odwrotne do zamierzonych, czyli doprowadzić do pogorszenia Twojego samopoczucia.

• Pomyśl o profilaktyce

Objawy związane z nadchodzącą jesienią niekoniecznie muszą wynikać z faktu zmieniającej się pory roku. Nasilona senność i zmęczenie mogą być konsekwencją anemii, rozwijającej się na skutek niedoboru witaminy B12 lub żelaza. Problemy skórne, spadek nastroju mogą wynikać z nieprawidłowej pracy napędzającego nasz organizm gruczołu, czyli tarczycy. Obniżoną odporność i zwiększoną zapadalność na infekcje wymienia się jako jedno z następstw niskiego poziomu witaminy D. Profilaktyczne badania laboratoryjne pozwolą na ustalenie etiologii towarzyszących zbliżającej się jesieni objawów i sprecyzują przyczynę złego samopoczucia. W przypadku wcześnie wykrytych nieprawidłowości, jeszcze na etapie bez towarzyszących objawów klinicznych, zwiększają się szanse na odwrócenie postępów choroby lub jej całkowite wyleczenie. Niekiedy wymaga to z naszej strony jedynie trochę większej dawki ruchu, przemyślanego podejścia do sposobu odżywiania oraz zrezygnowania ze złych nawyków.

Przebadaj się na jesień!

W akcji profilaktycznej Jesienna dawka zdrowia! sieć laboratoriów DIAGNOSTYKA przygotowała 3 pakiety badań, za pomocą których zostanie rzetelnie skontrolowana praca Twojego organizmu.

PAKIET 1.

Morfologia jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania wnosi wiele istotnych informacji na temat ogólnej kondycji organizmu, niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie chorób hematologicznych lub zaburzeń odporności. Pomiar stężenia glukozy i poszczególnych składowych lipidogramu charakteryzują metabolizm węglowodanów i lipidów. Wysokie stężenie glukozy na czczo najczęściej wynika z podstępnej, obarczonej szeregiem powikłań choroby metabolicznej – cukrzycy. Nieprawidłowy wynik lipidogramu świadczy z kolei o dyslipidemii, czyli zaburzeniu które nadal stanowi najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia (choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, choroby tętnic obwodowych). Pomiar stężenia kreatyniny wraz z wyliczeniem wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR) jest badaniem oceniającym funkcję nerek. Wzrostowi stężenia kreatyniny we krwi, towarzyszy zawsze spadek wartości eGFR co przemawia za zmniejszającą się liczbą czynnych nefronów (jednostek filtrujących), wynikającą z choroby upośledzającej wydolność narządu. Oznaczenie aktywności enzymu ALT wykorzystuje się w diagnostyce chorób wątroby, natomiast pomiar stężenia przysadkowego hormonu – TSH, stanowi ważny element diagnostyki niedoczynności lub nadczynności tarczycy. Cennym uzupełnieniem pakietu jest pomiar stężenia CRP. Białko C-reaktywne (CRP) to niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej, po urazach, ale także w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak reumatoidalne zapalenie stawów i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych.

PAKIET 2.

Morfologia jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania wnosi wiele istotnych informacji na temat ogólnej kondycji organizmu, niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie chorób hematologicznych lub zaburzeń odporności. Uzupełnieniem morfologii jest oznaczenie stężenia transferyny, na podstawie którego wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza – kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Pomiar stężeń glukozy, HbA1c i poszczególnych składowych lipidogramu charakteryzują metabolizm węglowodanów i lipidów. Wysokie stężenie glukozy na czczo najczęściej wynika z podstępnej, obarczonej szeregiem powikłań choroby metabolicznej – cukrzycy. Poziom HbA1c od niedawna stanowi jedno z kryteriów jej rozpoznania. Dostarcza informacji o średnim stężeniu glukozy we krwi w okresie poprzednich 3 miesięcy, stąd parametr ten wykorzystywany jest z powodzeniem w monitorowaniu przebiegu i leczenia choroby. Nieprawidłowy wynik lipidogramu świadczy o dyslipidemii, czyli zaburzeniu które nadal stanowi najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia (choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, choroby tętnic obwodowych). Pomiar stężenia kwasu moczowego oraz kreatyniny wraz z wyliczeniem wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR) są badaniami oceniającymi funkcję nerek. Wzrostowi stężenia kreatyniny we krwi, towarzyszy zawsze spadek wartości eGFR co przemawia za zmniejszającą się liczbą czynnych nefronów (jednostek filtrujących), wynikającą z choroby upośledzającej wydolność narządu. Oznaczenie aktywności enzymów ALT i GGTP wykorzystuje się w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych, natomiast pomiar stężeń hormonów: przysadkowego – TSH i tarczycowego – fT4 stanowi ważny element diagnostyki niedoczynności lub nadczynności tarczycy. W ustaleniu przyczyny nawracających skurczy mięśniowych, drżenia mięśni, uczucia mrowienia lub osłabienia przydatne jest oznaczenie stężenia magnezu. Szacuje się, że jego niedobór dotyczyć może nawet 10% populacji. Cennym uzupełnieniem pakietu jest pomiar stężeń białka CRP i witaminy D. Białko C-reaktywne (CRP) to niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej, po urazach, ale także w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak reumatoidalne zapalenie stawów i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych. Badanie stężenia witaminy D, coraz częściej wykorzystywane jest w diagnostyce zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. To również uznany wskaźnik gospodarki wapniowo – fosforanowej i obrotu kostnego oraz ważny element diagnostyki osteoporozy.

PAKIET 3.

Morfologia jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania wnosi wiele istotnych informacji na temat ogólnej kondycji organizmu, niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie chorób hematologicznych lub zaburzeń odporności. Uzupełnieniem morfologii jest oznaczenie stężeń białek – transferyny i ferrytyny, na podstawie których wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza – kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Przydatnym oznaczeniem zawartym w pakiecie, zarówno w różnicowaniu przyczyn niedokrwistości, ale także diagnozowaniu zaburzeń neurologicznych jest oznaczenie poziomu witaminy B12. Pomiar stężeń glukozy, HbA1c i poszczególnych składowych lipidogramu charakteryzują metabolizm węglowodanów i lipidów. Wysokie stężenie glukozy na czczo najczęściej wynika z podstępnej, obarczonej szeregiem powikłań choroby metabolicznej – cukrzycy. Poziom HbA1c od niedawna stanowi jedno z kryteriów jej rozpoznania. Dostarcza informacji o średnim stężeniu glukozy we krwi w okresie poprzednich 3 miesięcy, stąd parametr ten wykorzystywany jest z powodzeniem w monitorowaniu przebiegu i leczenia choroby. Nieprawidłowy wynik lipidogramu świadczy o dyslipidemii, czyli zaburzeniu które nadal stanowi najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia (choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, choroby tętnic obwodowych). W pakiecie poza wyliczanym standardowo cholesterolem LDL, uwzględniono oznaczenie apolipoproteiny B – ApoB. Wg danych literaturowych jest to lepszy parametr w ocenie ryzyka chorób sercowo – naczyniowych (kardiometabolicznych) w porównaniu do wspomnianego LDL. Uzupełnieniem lipidogramu jest także pomiar stężenia lipoproteiny a – Lp (a). Szacuje się, że 30% osób z hipercholesterolemią lub chorobą wieńcową ma podniesione stężenie Lp(a) mimo prawidłowych wartości tzw. złego cholesterolu – LDL. Z tego też powodu, według aktualnych zaleceń wielu towarzystw naukowych Lp(a) należy oznaczyć co najmniej raz w życiu u każdej dorosłej osoby. Pomiar stężenia kwasu moczowego oraz kreatyniny wraz z wyliczeniem wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR) są badaniami oceniającymi funkcję nerek. Wzrostowi stężenia kreatyniny we krwi, towarzyszy zawsze spadek wartości eGFR co przemawia za zmniejszającą się liczbą czynnych nefronów (jednostek filtrujących), wynikającą z choroby upośledzającej wydolność narządu. Oznaczenie aktywności enzymów ALT i GGTP wykorzystuje się w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych. Dodatkowymi parametrami oceniającymi syntetyczną funkcję wątroby jest albumina i INR – wskaźnik służący określeniu krzepliwości krwi. Pomiar stężeń hormonów: przysadkowego – TSH i tarczycowego – fT4 stanowi ważny element diagnostyki niedoczynności lub nadczynności tarczycy. W ustaleniu przyczyny nawracających skurczy mięśniowych, drżenia mięśni, uczucia mrowienia przydatne jest oznaczenie stężenia magnezu. Szacuje się, że jego niedobór dotyczyć może nawet 10% populacji. Cennym uzupełnieniem pakietu jest pomiar stężeń białka CRP i witaminy D. Białko C-reaktywne (CRP) to niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej, po urazach, ale także w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak reumatoidalne zapalenie stawów i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych. Badanie stężenia witaminy D, coraz częściej wykorzystywane jest w diagnostyce zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. To również uznany wskaźnik gospodarki wapniowo – fosforanowej i obrotu kostnego oraz ważny element diagnostyki osteoporozy. Ponieważ witamina D warunkuje prawidłowe wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, oznaczenie jego poziomu również znalazło miejsce w dedykowanym Państwu pakiecie.

Więcej na https://diag.pl/pacjent/jesienna-dawka-zdrowia/