Kołowrotek wędkarski to kluczowy element zestawów wędkarskich służących do większości popularnych metod łowienia. Do powszechnego użytku nie wszedł wcale tak dawno, bo dopiero w XX wieku, a mimo to dziś wędkarze nie wyobrażają sobie bez niego życia. Kołowrotki bardzo ułatwiają łowienie ryb – choć niegdyś na rynku dominowały modele uniwersalne, obecnie obserwujemy postępującą profesjonalizację oferowanych produktów. Coraz częściej sięgamy po kołowrotki spinningowe, karpiowe czy morskie, czyli dedykowane konkretnym metodom łowienia. Jak zbudowane są kołowrotki wędkarskie i jakiego rodzaju modele są dostępne w sprzedaży? Gdzie warto zrobić zakupy, na co zwrócić uwagę i ile pieniędzy powinno się przeznaczyć na tego rodzaju sprzęt? Wyjaśniamy!
Co to jest kołowrotek wędkarski i z jakich elementów się składa?
Zacznijmy od objaśnienia podstaw, które mogą okazać się pomocne dla najbardziej początkujących wędkarzy. Kołowrotek wędkarski (zwany również potocznie „młynkiem” lub „kręciołem”) to sprzęt, który służy do zwijania żyłki lub plecionki, a także do magazynowania tychże przy pomocy szpuli. To właśnie dzięki kołowrotkowi wędkarze są w stanie zarzucać przynętę na dalekie odległości, a później wyławiać spore okazy nawet z trudno dostępnych miejsc. Tak jak wspominaliśmy, upowszechnienie kołowrotków to całkiem świeża sprawa; nie znaczy to jednak, że poprzednie pokolenia zupełnie nie korzystały z tej zdobyczy techniki. Wręcz przeciwnie, pierwowzoru współczesnego kołowrotka upatruje się jeszcze w XII-wiecznych Chinach!
Jak zbudowany jest kołowrotek? Możemy wydzielić kilka istotnych elementów, a każdy z nich powinien być wykonany z dobrej jakości materiału, odpornego na rdzę i uszkodzenia. Poszczególne modele składają się z kabłąka, stopki i nóżki; posiadają też uchwyt (musi dobrze leżeć w ręce), korbkę i szpulę (najlepiej pojemną; nawija się na nią żyłkę) oraz hamulec (docelowo precyzyjny i niezawodny). Ze względu na wysoki stopień skomplikowania, to od współgrania wszystkich części mechanicznych zależy, czy dany model będzie pracował odpowiednio płynnie.
Kołowrotki wędkarskie: przedni czy tylny hamulec?
Wybierając własny kołowrotek wędkarski, zwróć szczególną uwagę na jakość, wykonanie i rodzaj hamulca. Słaby hamulec uniemożliwi płynny hol ryby i podniesie ryzyko zerwania żyłki; z kolei porządny element znacznie polepszy komfort łowienia.
Dwa najważniejsze rodzaje kołowrotków wędkarskich wydzielamy ze względu na położenie hamulca. Modele z przednim hamulcem są wybierane częściej, zwłaszcza przez spinningistów. Są one nieco lżejsze i mimo mniejszych gabarytów potrafią pomieścić sporo łożysk. Przede wszystkim jednak uważa się je za bardziej precyzyjne; według wielu wędkarzy posiadają też większy zakres siły hamowania, którą można swobodnie regulować. Płynna praca, stabilna konstrukcja, wysoka podatność na przegrzanie, ułatwione rozebranie i czyszczenie hamulca – te i inne zalety przekładają się na wyższą cenę omawianej opcji.
Z kolei kołowrotek z tylnym hamulcem potrzebuje do zatrzymania żyłki specjalnej przekładni. Jest więc zauważalnie cięższy i nieco trudniejszy w obsłudze; jednocześnie posiada grono wiernych zwolenników, którzy uważają, że wykazuje on większą skuteczność przy połowie dużych okazów (zwłaszcza metodą gruntową oraz spławikową). Tylny hamulec poddaje się łatwej regulacji w trakcie holu; tego rodzaju modele pozwalają na szybszą wymianę szpuli, a przy tym są zwykle odczuwalnie tańsze.
Gdzie kupić porządny kołowrotek wędkarski i ile warto na niego wydać?
Bezpieczne opcje są dwie: albo specjalistyczny sklep stacjonarny, albo sprawdzony internetowy sklep wędkarski, który posiada dogodne warunki zakupu i cieszy się dobrymi opiniami zadowolonych klientów. Przykładem takiego miejsca jest sklepwedkarski.pl, który posiada w swojej ofercie rozmaite kołowrotki: sklepwedkarski.pl – kołowrotki wędkarskie. Sporym atutem tego miejsca jest nawigacja – tysiące dostępnych artykułów można przeglądać, segregując je po sprzęcie, metodzie lub preferowanym producencie. Nie dość, że kołowrotki posiadają swoją specjalną zakładkę, to można jeszcze przeglądać wyłącznie kołowrotki z przednim lub tylnym hamulcem, typu match, multiplikatory (o ruchomej, płytkiej szpuli) czy z wolnym biegiem (do których jeszcze wrócimy).
Ponieważ www.sklepwedkarski.pl jest przeznaczony dla wędkarzy na każdym etapie zaawansowania, posiada w swojej ofercie sprzęt z różnych – niższych i wyższych – półek cenowych. Są to między innymi kołowrotki marek Okuma, Ryobi, Dragon, Abu Garcia, Jaxon, Mitchell, Penn czy D.A.M. Można segregować modele po producencie albo ustawić interesujące nas widełki dla różnych parametrów (siły hamulca, pojemności szpuli, nawoju linki czy przełożenia).
Jeśli chodzi o ceny, najtańsze modele marki Jaxon to koszt zaledwie 20-paru złotych, a górną granicę wyznacza zasobność naszego portfela (w tym konkretnym sklepie to aktualnie morski, leworęczny kołowrotek Okuma Makaira za ponad 2,5 tysiąca złotych). Jak widać, rozpiętość cenowa jest więc ogromna. Na początku nie ma sensu szarpać się na bardzo drogi sprzęt – 100-150 zł powinno w zupełności wystarczyć, żeby przetestować swoje siły na łowisku, nabrać wprawy i przekonać się do tego hobby. Za 300 złotych można już dorwać całkiem dobry, cicho pracujący kołowrotek wędkarski z wolnym biegiem i dużą liczbą łożysk.
Kołowrotki wędkarskie z wolnym biegiem – rozwiązanie godne uwagi
Jeśli polujesz na karpia albo innego dużego drapieżnika, kołowrotek z wolnym biegiem będzie strzałem w dziesiątkę. Dzięki niemu przejmiesz kontrolę nad tempem odwijania żyłki i upewnisz się, że będzie ono przebiegało odpowiednio wolno i równomiernie. Wystarczy uruchomić wolny bieg przy pomocy dźwigni. Precyzyjny hamulec zapobiegnie zerwaniu się żyłki podczas holu; tego rodzaju kołowrotki minimalizują też ryzyko wciągnięcia wędki do wody przez waleczną rybę. Co nie bez znaczenia, na modele z wolnym biegiem można nawinąć dużo żyłki, a samą przynętę da się dzięki nim zarzucić na dalekie odległości.
Mamy nadzieję, że rozjaśniliśmy podstawowe kwestie na temat kołowrotków. Udanych zakupów i samych sukcesów na łowisku!