Do ciekawego odkrycia doszło w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Brennej.
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach po opracowaniu zagadnienia przez M. Ostrowską informuje, że po demontażu ołtarza głównego, ściśle przylegającego do ściany prezbiterium (zgodnie z planowanymi na ten rok kompleksowymi pracami konserwatorskimi), na ścianie absydy odsłonięta została polichromia. Pochodzi ona prawdopodobnie z lat 90. XVIII wieku (po wzniesieniu i poświęceniu kościoła w 1796 r.).
Komisja konserwatorska zapoznała się wczoraj z jej stanem zachowania i zaplanowała dalsze postępowanie konserwatorskie. Dekoracja malarska, obecnie mocno przybrudzona pod grubą warstwą kurzu, jest jednak czytelna. Zakomponowana została na całą wysokość ponad sześciometrowej ściany i przedstawia namalowany iluzjonistycznie ołtarz. Stąd przypuszczenie, że powstała gdy w przestrzeni prezbiterium nie było jeszcze obecnego ołtarza, a jedynie sama mensa.
W centralnej części kompozycji, w miejscu retabulum, znajduje się prostokątna, dekorowana rama wypełniona ciemnym tłem (prawdopodobnie tło dla wyeksponowania rzeźby lub obrazu). Wyżej, w zwieńczeniu, widoczna jest fragmentarycznie odsłonięta błękitna draperia w formie baldachimu.
Całość po bokach flankowana jest przez zdwojone pary pilastrów z kompozytowymi kapitelami utrzymanymi w żywej kolorystyce czerwieni i ugrów. Widoczne są też fragmenty belkowania. Dekoracja malowana jest umiejętnie z zachowaniem perspektywy.
Odkrycie w świątyni jest ogromną niespodzianką ale wiąże się także z koniecznością przeprowadzenia dodatkowych, nieplanowanych prac, stąd Parafia św. Jana Chrzciciela w Brennej będzie starała się zdobyć środki zewnętrzne na kontynuacje niezbędnych prac. Dużym problemem jest występujące w dolnej części ściany zawilgocenie i silne zasolenie. W pierwszej kolejności należy polichromię oczyścić, pudrujące się fragmenty zapraw i warstwy malarskiej powinny zostać skonsolidowane a odspojenia, pęknięcia oraz pęcherze podklejone. Następnie należy doczyścić i utrwalić warstwę polichromii. Równolegle zostaną przeprowadzone prace związane z izolacją i odsalanie.
]
Ze względu na brak miejsca w przestrzeni prezbiterium pod znakiem zapytania pozostaje kwestia przeznaczenia dekoracji do wyeksponowania. Po pracach konserwatorskich na swe miejsce powróci ołtarz główny.
Do tej pory nie wykonywano badań konserwatorskich, mających na celu potwierdzenie występowania historycznej dekoracji malarskiej w tym kościele. Wiadomo było jedynie, że polichromia związana z wcześniejszym wystrojem wnętrza kościoła pochodziła z 1938 r. i wykonana została przez Mariana Konarskiego.
Podobna dekoracja malarska, choć bardziej rozbudowana ale pochodząca z tego samego okresu, zachowała się za ołtarzem głównym w pobliskim kościele pw. św. Barbary w Strumieniu.
Ołtarz główny z kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela w Brennej wpisany został do rejestru zabytków 9 czerwca 2021 r. po decyzji Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela wraz z wyposażeniem wpisany został 25 stycznia 1978 r. Była to aktualizacja decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków w Katowicach z dnia 27.02.1960 r.
Nic nie widać na zdjęciu, jaki jest sens wykonywać renowację polichromii, odsłaniać jeśli będzie przysłonięta zdemontowanym ołtarzem?