Dziś mija 73 rocznica rozpoczęcia się Marszu Śmierci, czyli ewakuacji przez Niemców ledwo żywych więźniów obozu KL Auschwitz. Spora ich część nie przeżyła wyczerpującego, długiego marszu.

Wieczorem 17 stycznia 1945 do ostatniego apelu stanęło 67012 więźniów. Po nim rozpoczęła się ewakuacja. Niemieccy żołnierze rożnymi drogami ewakuacji pędzili pieszo więźniarki i więźniów w kierunku Gliwic i Wodzisławia. Stamtąd byli wywożeni pociągami do obozów koncentracyjnych w głąb Rzeszy. Do 21 stycznia drogą przez Brzeszcze przeszło około 25 tysięcy więźniów.W tej kolumnie znajdowali się również więźniowie z podobozów   KL Auschwitz-Bór/Budy i KL Auschwitz-Jawischowitz. Wielu z tej kilkudziesięciotysięcznej grupy więźniarskiej nie wytrzymało już na początku tej długiej morderczej i trudnej pieszej trasy. 19 stycznia 1945 roku niemiecki Burmistrz Brzeszcz nakazał mieszkańcom pochowanie zwłok zmarłych więźniów leżących na trasie ewakuacji począwszy od Rajska przez Brzeszcze aż po koniec Jawiszowic. Znaleziono18 ciał kobiet i mężczyzn

Uroczystości rocznicowe odbyły się w Brzeszczach na cmentarzu komunalnym, przy grobie ofiar tego marszu. To właśnie Brzeszcze stały się miejscem pochówku i pierwszej zbiorowej mogiły ofiar ewakuacyjnego Marszu Śmierci. W uroczystościach poza przedstawicielami wojewody, posłów, władz gminnych i powiatowych wzięli udział Kombatanci ze Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Brzeszczach, przedstawiciele organizacji społecznych, mieszkańcy i młodzież szkolna. Honorową warte pełnili Harcerze z 13 Drużyny „Widmo” oraz przedstawiciele Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci.

W marcu 1941 roku rozpoczęły się trwające kilka tygodni wysiedlenia mieszkańców Brzezinki i innych okolicznych miejscowości. Dziś przy Tablicach Pamięci w Brzezince mieszkańcy, społecznicy i samorządowcy obchodzili 76 rocznicę tych tragicznych wydarzeń.

Obchody rozpoczęły się modlitwą za przodków, którzy doświadczyli deportacji. Antyfonę “Pod Twoją Obronę” zaintonował  proboszcz ks. Józef Święcicki. O wciąż żywych emocjach i o szacunku dla tych, którzy znaleźli siły, żeby odbudować dom, rodzinę i tożsamość mówił wójt gminy Oświęcim Albert Bartosz. – Niech ich walka o normalność w tak ogromnie trudnym czasie będzie dla nas nie tylko przyczynkiem do składania hołdu, ale również inspiracją na co dzień do podejmowania trudu odnawiania tego, co zniszczone – zaapelował.

Młodzież ze Szkoły Podstawowej w Brzezince przedstawiła program, w którym powojenne utwory Edwarda Stachury, Marka Grechuty i Jana Pietrzaka zabrzmiały zaskakująco adekwatnie do upamiętnianej tego dnia rocznicy,  tak samo jak klasyczne strofy Adama Asnyka. W uroczystościach wzięli również udział, składając kwiaty przy Tablicach Pamięci, starosta oświęcimski Zbigniew Starzec, zastępca wójta gminy Oświęcim Mirosław Smolarek, dyrektor Samorządowego Centrum Usług Wspólnych Halina Musiał, przewodniczący Rady Gminy Piotr Śreniawski, sołtys Brzezinki Andrzej Ryszka, radni Grzegorz Hatłas, Krzysztof Harmata i Maciej Majerski, a także delegacje Stowarzyszenia Poszkodowanych przez III Rzeszę, Ochotniczej Straży Pożarnej, szkoły i przedszkola w Brzezince, Koła Gospodyń Wiejskich, Stowarzyszenia Górników oraz Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci.