O groźnym smogu zrobiło się ostatnio bardzo głośno. Jednak już od lat, nawet gdy ta sprawa nie przebijała się aż tak bardzo do świadomości mieszkańców, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach pomaga realizować projekty, dzięki którym wdychamy o wiele mniej szkodliwych substancji.
Specyficzna – wręcz tragiczna – sytuacja w województwie śląskim związana z przekroczeniem stężeń pyłu zawieszonego i benzoalfapirenu powoduje, że połowa wszystkich środków, jakimi dysponuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach jest kierowana na ochronę atmosfery. Fundusz dofinansowuje zadania związane z ograniczeniem niskiej emisji, zwiększeniem efektywności użytkowania energii oraz wspieranie jej odnawialnych lub alternatywnych źródeł.
Fundusz w ostatnich latach rozpatruje rocznie przynajmniej kilkaset wniosków obejmujących zadania z zakresu ochrony atmosfery. Są to zarówno małe inwestycje o zasięgu lokalnym, jak i duże przedsięwzięcia inwestycyjne. Na dofinansowanie zadań z tego zakresu przeznacza rocznie od stu kilkudziesięciu do ponad dwustu milionów złotych. Efektem ekologicznym działalności w zakresie walki ze zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych do atmosfery jest zmniejszenie się emisji: pyłu o ponad 48 tysięcy ton, dwutlenku siarki o ponad 35 tysięcy ton oraz dwutlenku węgla o ponad 1 394 tysięcy ton.
Szansa dla gmin…
WFOŚiGW w Katowicach, jako pierwsza instytucja w kraju, od 2002 roku wspiera wdrażanie tzw. programów ograniczenia niskiej emisji (PONE), w ramach których gminy z województwa śląskiego mogą ubiegać się o dofinansowanie z Funduszu na szeroko rozumiane zadania związane z ograniczeniem niskiej emisji. Najczęstszą działalnością w ramach PONE jest wymiana źródła ciepła na nowsze, spełniające wymogi w zakresie efektywności i czystości spalania. Obecnie w PONE uczestniczy 79 gmin, które zrealizowały lub są w trakcie realizacji programu. Fundusz z samorządami podpisał 277 umów o dofinansowanie. Udzielił dotychczas wsparcia na realizację programów na kwotę 211 milionów złotych. Efektem tych programów jest modernizacja ponad 18 tysięcy lokalnych kotłowni w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych, zabudowa prawie 6 tysięcy instalacji solarnych, a w przypadku części budynków także ich termoizolacja oraz modernizacja instalacji centralnego ogrzewania czy zabudowa instalacji fotowoltaicznych.
… i mieszkańców
W tym roku WFOŚiGW w Katowicach uruchomił pilotażowy program „Dofinansowanie zadań realizowanych przez mieszkańców województwa śląskiego na rzecz ograniczenia niskiej emisji”. Program ten cieszył się ogromnym zainteresowaniem, o czym świadczy liczba 1546 złożonych wniosków. Fundusz dwukrotnie zwiększył więc pierwotnie zaplanowaną kwotę na ten cel do 4,2 milionów złotych. Oznacza to, że z terenu województwa zniknie 750 starych kotłów lub pieców, opalanych węglem niskiej jakości. Zastąpione one zostaną pompami ciepła, kotłami opalanymi gazem lub biomasą albo też kotłami opalanymi ekogroszkiem. Mieszkańcy uzyskali ponadto dotacje na całą gamę zabiegów termomodernizacyjnych, które pozwalają oszczędzać energię: docieplenie ścian, stropów, wymianę okien i drzwi zewnętrznych, budowę lub modernizację instalacji wewnętrznej c.o., a także zabudowę instalacji solarnych.
Co więcej, Fundusz dofinansowuje działania w zakresie ograniczenia emisji w transporcie drogowym. Przekazuje środki między innymi na zakup pojazdów z napędem hybrydowym lub elektrycznym dla autobusów komunikacji miejskiej, pojazdów używanych jako pojazdy uprzywilejowane lub pojazdów służących przeprowadzaniu kontroli bezpieczeństwa.