Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach podsumowała trwający od 2018 r. projekt „Life.vistula.pl”. W jego ramach, w ciągu sześciu ostatnich lat, na chronionych obszarach Natura 2000 w Dolinie Górnej Wisły wybudowano oraz zabezpieczono 16 wysp dla ptaków, w tym jedną na Zbiorniku Goczałkowickim. Całość kosztowała 5,5 mln euro.
Głównym celem projektu „Life.vistula.pl” jest ochrona siedlisk ptaków wodno-błotnych w Dolinie Górnej Wisły. – Z tego powodu zabezpieczyliśmy jedenaście wysp dla ślepowrona i osiem dla rybitwy rzecznej. Trzy z nich są wspólne dla obu gatunków. Konieczne było również umocnienie fragmentów grobli na stawach, gdzie gniazdują ptaki. Dzięki temu z jednej strony zapobiegliśmy wypłycaniu się zbiorników, z drugiej działania ochronne zyskały akceptację zarządców stawów, dla których, z perspektywy hodowli ryb, ptaki nie są pożądanym gościem – mówi Mirosława Mierczyk-Sawicka, regionalna dyrektor ochrony środowiska w Katowicach. Dodaje, że dziś można mówić o wielkim święcie dla przyrody. – Widzimy rezultaty naszych działań, a odnotowana w monitoringu ornitologicznym rekordowa liczebność obu gatunków w Dolinie Górnej Wisły także to potwierdza – stwierdza. Na dowód podaje, iż po zrealizowaniu projektu Life.vistula.pl liczebność ptaków wynosi 1250 par lęgowych ślepowronów i 600 par lęgowych rybitw rzecznych.
W jego ramach wyremontowanych i zabezpieczonych zostało w sumie 16 ptasich wysp. Są to Ptasia Beczka na Zbiorniku Goczałkowickim, a także 12 wysp na stawach karpiowych (w 5 lokalizacjach) oraz 3 na dwóch zbiornikach pożwirowych. Dodatkowo w Wiśle Małej stanęła 15-metrowa wieża obserwacyjna z widokiem na Zbiornik Goczałkowicki i wyspę Ptasia Beczka. Powstały 4 pomosty pływające dla wędkarzy po obu stronach śląskiego morza, a przy stawie Barzyniec w Ochabach (na którym zostały wybudowane wyspy dla ptaków) ustawiono czatownię ornitologiczną do obserwacji ptaków.
Dodatkowo, w trakcie prac sięgnięto po rozwiązania niestandardowe i dotychczas niestosowane w ochronie przyrody, a wszystko po to, by rozwiązania techniczne przetrwały kolejne 20 lat. M.in. dlatego wyspy oraz groble na stawach umocniono z wykorzystaniem grodzic winylowych PVC wytwarzanych w ramach procesu recyklingu wysokiej jakości odpadów plastikowych.
Ekolodzy przekonują także, że równie ważne, jak działania ochronne było podjęcie inicjatyw edukacyjnych oraz stworzenie infrastruktury turystycznej umożliwiającej obserwację wyników realizacji projektu. W tym celu przeprowadzony został cykl wystaw fotograficznych, warsztatów terenowych, zamontowano tablice edukacyjne oraz powstał film przyrodniczy pt. „Nie bądź ślepy na ślepowrona”.
