W wiślańskiej bibliotece odbyło się pierwsze w tym roku spotkanie grupy dyskusyjnej, która podjęła niezmiernie ciekawy, ale i bardzo trudny temat udziału mieszkańców Wisły w działaniach II wojny światowej w oddziałach Polskich Sił Zbrojnych. W dyskusję wprowadziła zebranych historyk Danuta Szczypka, która tworzy bazę mieszkańców Wisły służących w polskich jednostkach na Zachodzie.
Większość żołnierzy PSZ była dezerterami z Wehrmachtu, do którego na siłę wcielano m.in. Ślązaków, część stanowili ewakuowani z ZSRR i Francji, a pozostali to uwolnieni jeńcy wojenni, uciekinierzy spod okupacji i Polonia, w tym polscy górnicy pracujący we Francji. Wśród nich było (według ustaleń Danuty Szczypki na dzień dzisiejszy) 188 mieszkańców Wisły, ale z pewnością lista nie jest jeszcze zamknięta.
Trzech przedostało się przez zieloną granicę (w tym Adolf Pilch „Góra”, „Dolina”, którego 20. rocznica śmierci minęła 26 stycznia), czterech uciekło z robót, 75 było dezerterami Wehrmachtu lub jeńcami. Losy pozostałych nie są znane. Wiślanie służyli w II Korpusie gen. W. Andersa, w I Dywizji Pancernej gen. S. Maczka, w I Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej gen. S. Sosabowskiego, a nawet jako personel naziemny w lotnictwie oraz w marynarce. Po wojnie większość wróciła do Wisły. 80. spoczywa na cmentarzu ewangelickim na Gróniczku, 13. na cmentarzu komunalnym.
Jeżeli ktoś potrafi uzupełnić historię wiślańskich żołnierzy lub zrekonstruować ich szlak bojowy, proszony jest o kontakt. Adres e-mail: [email protected], telefon 33/8552691.
Grupa dyskusyjna zaprasza na kolejne spotkanie 25 lutego o 16.00. Temat: „Potrzeby kulturalne Wisły. Co zostało z koncepcji przedstawionej w 1988 roku?” Podstawą do dyskusji będzie krótki tekst Jana Kropa dostępny w czytelni biblioteki.
