Luteranie, podobnie jak chrześcijanie z kościołów tradycji zachodniej, obchodzą święta Bożego Narodzenia. Jak wyglądają one w ewangelickich domach?
W wigilię Bożego Narodzenia luteranie uczestniczą w nabożeństwach i gromadzą się na uroczystych kolacjach w domach. Rozpoczynają się one czytaniem opowieści o narodzinach Jezusa z Ewangelii Łukasza i modlitwą. Kolacji towarzyszy wiele polskich zwyczajów wigilijnych: łamanie się opłatkiem, spożywanie tradycyjnych potraw i wspólne śpiewanie kolęd. Na Śląsku Cieszyńskiem obok opłatków leżą również cynamonowe rurki, tzw. szulki.
– W dniu wigilii zwykle zachowuje się post, ale wiele zależy od lokalnych zwyczajów. Na stole, w centralnym miejscu, stoją świece Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, ekumenicznej akcji prowadzonej przez cztery organizacje: luterańską i reformowaną Diakonię, rzymskokatolicki Caritas i prawosławny Eleos. Świeca zachęca do myślenia o drugim człowieku i pomocy potrzebującym dzieciom. Dochód ze sprzedaży przekazywany jest na projekty pomocowe dla dzieci i najuboższych rodzin – mówi Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska, rzecznik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.
W czasie pandemii nabożeństwa odbywają się z obostrzeniami. Podobnie będzie w okresie świątecznym. Wiele parafii zwiększyło ilość nabożeństw, wprowadziło zapisy, a blisko 1/3 prowadzić będzie transmisje nabożeństw online. O 5.00 rano, w pierwsze święto Bożego Narodzenia w niektórych parafiach Śląska Cieszyńskiego odprawiane są poranne nabożeństwa, tzw. jutrznie. Jutrznia to nawiązanie do rozjaśniającego mrok światła, które ujrzeli w nocy pasterze udający się do Betlejem.
25 grudnia w Programie 2 Polskiego Radia, o godz. 8.00, planowana jest retransmisja jutrzni z Kościoła Jezusowego w Cieszynie. Nabożeństwo poprowadzi i kazanie wygłosi proboszcz parafii, ks. Marcin Brzóska.
– Pod choinką, która ubierana jest w ewangelickich domach przed wigilią, można odnaleźć często prezenty. Zwraca się jednak uwagę na to, że najwspanialszym prezentem, jaki otrzymaliśmy od Boga, jest Jezus Chrystus, którego narodziny wspominamy w okresie świąt i na którego powtórne przyjście nadal jako chrześcijanie czekamy. Dla luteran zarówno choinka, jak i inne zwyczaje bożonarodzeniowe, mają znaczenie wtedy, gdy stanowią jedynie oprawę tego, co jest centralną prawdą tych świąt i nabiera szczególnego sensu w okresie pandemii: Bóg w Chrystusie przychodzi na świat, przynosi ludziom zbawienie i daje radość – dodaje Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska.
Jeszcze może by tak napisać, że w Europie zwyczaj choinki zapoczątkowali Niemcy, dominował tam protestantyzm, a głównym zwolennikiem choinki na święta był Marcin Luter. Następnie tradycja objęła m.in. Francję i Anglię. Do Polski ta tradycja przywędrowała wraz z zaborem pruskim między XVIII a XI