Gmina Istebna zaktualizowała program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Trójwsi Beskidzkiej. Dokument został przyjęty podczas ostatniej sesji Rady Gminy Istebna. Przy okazji odświeżone zostały dane zebrane w terenie.
W 2022 roku na terenie gminy Istebna wykonano aktualizację inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest. Odbyły się oględziny poszczególnych posesji, a jeśli było to możliwe – prowadzono rozmowy z mieszkańcami. Z inwentaryzacji wynika, że wyroby zawierające azbest na terenie Trójwsi Beskidzkiej to głównie faliste i płaskie płyty azbestowo-cementowe, służące jako pokrycie dachowe lub obicie ścian w budynkach mieszkalnych i gospodarczych. Zewidencjonowano wyroby zawierające szkodliwy eternit na 1002 posesjach prywatnych. Łącznie na nieruchomościach zinwentaryzowano 1499 lokalizacji azbestu, w tym 56 miejsc z wyrobami luzem zmagazynowanymi na posesji.
Łączną powierzchnię wyrobów zawierających azbest na terenie gminy Istebna oszacowano na około 116 744 metry kwadratowe, co po przeliczeniu – według przelicznika Bazy Azbestowej – daje 1 751,160 Mg. Warto wiedzieć, że ów przelicznik w ciągu ostatnich lat wzrósł z 11 do 15 m, czyli na 1 metr kwadratowy przypada 15 kg azbestu.
Patrząc na poszczególne sołectwa gminy Istebnej, najwięcej azbestu jest w Istebnej – w 538 lokalizacjach (40 903 metry kwadratowe, 613,545 Mg), a w Koniakowie i Jaworzynce jest mniej więcej podobnie. Pod Ochodzitą azbest stwierdzono w 481 lokalizacjach (37 854 metry kwadratowe, 567,810 Mg), a w Jaworzynce – w 480 lokalizacjach (37 987 metrów kwadratowych, 569,805 Mg). Płyty azbestowe płaskie stanowią 42,63 proc. wyrobów azbestowych, natomiast płyty azbestowe faliste – 57,37 proc. Większość zinwentaryzowanych wyrobów – w 1383 lokalizacjach – charakteryzuje się II stopniem pilności usunięcia. I stopień pilności dotyczy 54 miejsc, a III stopień – 62.
W poprzednich latach w gminie Istebna udało się unieszkodliwić 72 304,07 metrów kwadratowych wyrobów zawierających azbest, czyli 1 084,561 Mg. W Istebnej było to 385,117 Mg, Jaworzynce – 392,539 Mg oraz w Koniakowie – 306,905 Mg.
Zgodnie z „Programem oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009-2032”, do roku 2032 należy usunąć i zutylizować wszystkie wyroby zawierające azbest w Polsce. Średnia cena za demontaż, pakowanie, transport i utylizację azbestu wynosi 790 zł za 1 Mg, jednakże na finalną wysokość kosztów wpływa wiele czynników, m.in. ilość materiałów zawierających azbest, ich rodzaj, lokalizacja wyrobów, w przypadku dachów – rodzaj dachu, odległość od miejsca utylizacji odpadów czy stan materiałów zawierających eternit. Istnieje możliwość pozyskania dofinansowania na ten cel, m.in. z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Proszę podać jakie koszty poniosła gmina z tytułu pomocy mieszkańcom w utylizacji, to powinno być znane – a nie pisać o koszcie dziś o kwocie 790 zł za 1 Mg, przecież gros kosztów ponoszą mieszkańcy chociażby wynikających z samodzielnego demontażu, 56 miejsc zdemontowanego eternitu luzem skąd się wzięło. Jak w gminie widzą dalsze pozbywanie się wyrobów zawierających azbest? Istnieje możliwość dofinansowania z NFOŚiGW, ile mieszkańców gminy skorzystało – gmina wie?