Ponad 120 filmów zobaczą widzowie tegorocznego Przeglądu Filmowego Kino na Granicy. Większość z nich to nowe produkcje z Polski, Czech i Słowacji – często jedyna okazja do obejrzenia kina naszych sąsiadów.
To właśnie nowe filmy z Czech i Słowacji, ale i tematyczne retrospektywy, od lat przyciągają do Cieszyna kinomanów z całej Polski, dla których filmowa majówka na granicy państw stała się już tradycją. Podobnie Czescy uczestnicy festiwalu wybierają z programu przede wszystkim polskie propozycje.
– Tegoroczna oferta filmów czeskich i słowackich pokazuje po raz kolejny, że po latach poszukiwań tematów ciekawych również dla międzynarodowej publiczności, obie kinematografie notują tendencję wzrostową, odnosząc sukcesy nie tylko w swoich krajach, ale i na festiwalach zagranicznych. Jest nam niezmiernie miło, że po raz pierwszy możemy zaprezentować w Cieszynie m.in. nową sekcję Bohemica, na którą składają się wyłącznie koprodukcje z niewielkim udziałem czeskim producentów i która pokaże filmy z ostatnich lat. Wiele z nich zdobyło już uznanie na prestiżowych festiwalach na świecie. Są to na przykład „Niekończące się granice”, „Syndrom niekończącego się lata” i inne – zapowiada Martin Novosad, czeski dyrektor programowy Kina na Granicy. – Mamy przyjemność zaoferować naszym widzom także inną nową sekcję: filmy nominowane do tegorocznej Nagrody Parlamentu Europejskiego Lux. W jej ramach każdy może wziąć udział w bezpłatnych pokazach pięciu znakomitych filmów europejskich, na czele z takimi faworytami publiczności jak „Opadające liście” Kaurismakiego, estońskie „Siostrzeństwo świętej sauny” czy niemiecki hit, „Pokój nauczycielski”.
– Największym zainteresowaniem cieszy się oczywiście wybór nowych filmów czeskich i słowackich. Tutaj widzowie będą mogli obejrzeć wszystkie filmy nagrodzone Czeskimi Lwami filmy, na czele z „Braciami”, „Niemymi tajemnicami”, „Jej ciałem”, mrożącą krew w żyłach komedią „Przyszła w nocy” i ambitnym science-fiction „Punkt przywracania” – dodaje Novosad. – Ale w programie nie brakuje także zupełnych nowości, jak „Susza” Bohdana Slámy, znakomite dokumenty „Tutaj Havel, słyszycie mnie?” i „Ucieczka do Berlina”. Na wszystkich cieszyńskich projekcjach obecni będą aktorzy i twórcy, z którymi będzie można porozmawiać na temat niezwykłych historii i wątków ich twórczości. I wreszcie słowacka kinematografia zaprezentuje także swoje najmocniejsze strony – na przykład nagradzany już na festiwalach „Światłowstręt”, przedpremierowo znakomity dramat „Uśpione konto” i koprodukcję „Samotność”.
Tradycją Kina na Granicy są jednak także retrospektywy i sekcje nawiązujące do artystycznych jubileuszy. – W tym roku obchodzimy setką rocznicę śmierci jednego z najważniejszych praskich pisarzy, Franza Kafki. W programie zamieściliśmy więc kilka niezwykłych dzieł, których nie można zobaczyć nigdzie poza naszym Przeglądem, np. „Przemiana” Jana Němeca z 1975 roku i „Bratobójstwo” Mirosława Janeka z roku 1977 – podkreśla dalej Martin Novosad. – Patrząc wstecz, nie mogliśmy nie wspomnieć też o innym znaczącym jubileuszu bezpośrednio związanym z cieszyńskim krajanem, legendarnym reżyserem Františkiem Vláčilem, którego setną rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. Do twórczości tego reżysera wrócimy w niezwykłym dokumencie jego kamerzysty Františka Uldrichpta „W sieci czasu” oraz pokazie mniej znanego obrazu naszego bohatera „Cień paproci”, w którym główne role zagrała para polskich aktorów. Jeden z nich, Zbigniew Suszyński, przyjedzie do Cieszyna, aby osobiście przedstawić nam ten film. Myślę więc, że jak co roku, jest w czym wybierać, dlatego serdecznie zapraszamy na wszystkie projekcje 26. Kina na Granicy i dyskusje po filmach.
Czescy widzowie, którzy jak co roku odwiedzają Cieszyn w majówkę, czekają z kolei na nowe filmowe propozycje z Polski. – Nasz przegląd ma „granicę” w tytule, zresztą granicę rzeczywistą, oznaczającą przecież most oddzielający czeską i polską część Cieszyna. W tym roku liczymy na to, że granica będzie łączyć, nie dzielić. Sytuacja się zmieniła, jesteśmy po podwójnych wyborach, pojawiły się nowe nadzieje, nowy zapał. Kino Na Granicy to zawsze także duża, środowiskowa debata. Hasło przewodnie tegorocznej brzmi: „Stare czy nowe? Polskie kino (po wyborach)”. Będziemy pytali, co nas czeka w polskim kinie po zmianach instytucjonalnych, z czego powinniśmy się cieszyć, czym martwić. Spotkanie odbędzie się po filmie „Strefa interesów” Jonathana Glazera. Początek seansu w Teatrze im. Adama Mickiewicza 3 maja o 20.15, rozmowa o 22.00. Uczestnikami będą: DK Welchman, Jan Kidawa Błoński, Magdalena Łazarkiewicz, Marta Nieradkiewicz, Natasza Parzymies, Aleksandra Popławska, Bartłomiej Topa, Dorota Stalińska, Gabriela Muskała, Zbigniew Zamachowski, Janusz Zaorski, Kinga Dębska, Łukasz Simlat, Tomasz Włosok, Robert Gliński, Robert Więckiewicz, Sławomir Fabicki, Bartosz Chajdecki i Zbigniew Domagalski – zapowiada Lukasz Maciejewski, polski dyrektor programowy festiwalu.
– Także Marian Dziędziel, bohater tegorocznej retrospektywy aktorskiej, w ramach której po czeskiej i polskiej stronie Cieszyna pokażemy filmy: „Party przy świecach”, „Wino truskawkowe”, „Dom zły”, „Kret”, „Wymyk” oraz „Mocna kawa nie jest taka zła”, doczeka się również swego rodzaju „spotkania na szczycie”. W sobotę, 4 maja, po projekcji „Wina truskawkowego”, w cieszyńskim teatrze o Marianie Dziędzielu rozmawiał będę z Arturem Żmijewskim, Michałem Żurawskim, Basią Jonak, Bartłomiejem Topą, Dorotą Roqueplo, Gabrielą Muskałą, Zbigniewem Zamachowskim, Janem Kidawą-Błońskim, Dariuszem Jabłońskim, Kingą Dębską, Zbigniewem Domagalskim, Magdaleną Łazarkiewicz, Małgorzatą Hajewską-Krzysztofik i ze Sławomirem Fabickim. Początek seansu o 17:30, debaty – o 19.10 – dodaje Łukasz Maciejewski.
Autor polskiego programu Kina na Granicy zaprasza też inne pokazy: – Przedpremierowo pokażemy film Lisy Steen „Lepiej późno niż wcale” ze wspaniałą główną rolą Małgorzaty Zajączkowskiej. Filmem otwarcia będzie „Jedno życie”, brytyjska produkcja z Anthonym Hopkinsem opowiadająca o „angielskim Schindlerze”, Nicolasie Wintonie, który ocalił przed nazistami kilkaset żydowskich dzieci z Czech. Mamy również ważne pokazy przedpremierowe z udziałem twórców, takie jak „Delegacja”, „Koński ogon”, „Błazny” i „Fin del Mundo”.
