18 września 2024 roku w klimatycznych wnętrzach Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA rozmawialiśmy o efektach i wyzwaniach związanych z realizacją projektów dofinansowanych ze środków Funduszy Europejskich dla Śląskiego na lata 2021-2027. Nasz region czeka ogromne przedsięwzięcie, jakim jest transformacja związana z przemianami gospodarczymi i dążeniem do neutralności klimatycznej, a także stworzeniem nowoczesnej gospodarki. Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie, które umożliwi im efektywny rozwój. Działania prowadzone są dwutorowo: tworzymy środowisko sprzyjające innowacyjności, wprowadzaniu kreatywnych i nieszablonowych rozwiązań, a także ułatwiamy dostosowanie się do wymagań nowoczesnej Europy, czyli TRANSFORMUJEMY ŚLĄSKIE.
Wejdź z nami na hałdę
Rozejrzyj się, popatrz na nieczynne kopalnie, huty i zastanów, w jaki sposób możesz zmienić nasz region, życie jego mieszkańców i swoje przedsiębiorstwo. Pomogą Ci w tym środki unijne. Otrzymasz je w formie dotacji. Ale to nie wszystko — abyś jeszcze łatwiej mógł osiągnąć swój cel, przewidzieliśmy zaliczki.
— Transformacja województwa śląskiego jest finansowana z funduszu, który jest niezwykle istotny i został stworzony właśnie po to, by zmieniać te przestrzenie, wspierać przedsiębiorców, wspierać samorządy, czyli Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji — zauważyła Anna Jedynak-Rykała Dyrektor Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości. — Ta transformacja nazywa się sprawiedliwa, ponieważ jest oparta na dyskusji i wypracowaniu wspólnych projektów w zakresie tego, co jest nam niezbędne, by nasz region się zmieniał na rzecz gospodarki neutralnej dla klimatu.
Śląskie Centrum Przedsiębiorczości do roku 2027 przeznaczy na ten cel niemal 3 miliardy złotych. Trafią one do już istniejących firm. To nie jedyne środki, które kierowane są do naszej społeczności. Kolejne obejmują między innymi edukację zawodową, wyższą czy zakładanie działalności gospodarczej. W przypadku gospodarki istotne jest planowanie długofalowe, dlatego też Ministerstwo Przemysłu negocjuje utrzymanie mechanizmu sprawiedliwej transformacji.
— W Unii Europejskiej zrozumienie dla specyfiki regionów górniczych i pogórniczych nie jest takie oczywiste. Jest bardzo trudno zrozumieć, dlaczego zmiana przemysłu górniczego, zmiana struktury regionu górniczego jest tak trudna do przeprowadzenia — tłumaczyła Joanna Pauly Dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich i Spraw Zagranicznych. — Tutaj nie mamy do czynienia z takim po prostu zamknięciem zakładu produkcyjnego, tylko mamy sytuację, w której zlikwidowanie kopalni rodzi skutki jeszcze na kilkadziesiąt lat później. Te skutki są również odczuwane w innych obszarach, jak chociażby w budowie dróg, w kwestii programów okołogórniczych, o których musimy pamiętać, o całej strukturze gospodarczej, która jest podporządkowana właśnie temu głównemu przemysłowi.
Nieszablonowo, nie jako problem, ale cenny zasób w centrach miast, z dostępem do traktów komunikacyjnych, widzi tereny poprzemysłowe firma Cadesigner Engineering Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, wywodząca się z Mysłowic. Dzięki środkom unijnym mogła zaplanować kolejną inwestycję, w pobliżu elektrowni w Rybniku. Skala przedsięwzięcia, które stworzone zostanie dzięki naborowi Wsparcie MŚP na rzecz transformacji — Makroinwestycje, jest ogromna.
— Musieliśmy zweryfikować stan tego gruntu, czyli pełną jego geotechnikę, te szkody górnicze, rozwiązać te problemy — mówił Marcin Wilk Pełnomocnik Zarządu. — To miało wpływ i ma wpływ na technologię, którą stosujemy przy budowaniu, czyli na przykład niebezpośrednie posadowienie całej inwestycji, niejednokrotnie palowanie całej hali, całego zakładu, biorąc pod uwagę, że park maszynowy waży kilkadziesiąt, a nawet kilkaset ton. Te środki są bardzo, bardzo potrzebne, żeby optymalizować te nakłady inwestycyjne, które my, jako biznes prywatny, realizujemy.
Docieramy w kosmos
Dzięki Funduszom Europejskim wyznaczamy także kierunki rozwoju naszej gospodarki. Inteligentne specjalizacje sprawiają, że nasze produkty i usługi są nowoczesne i konkurencyjne. Do medycyny, technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz energetyki dołączyły kilka lat temu dwie kolejne, niezwykle istotne. Zielona gospodarka pomoże nam nie tylko sprawić, że Śląskie będzie przyjazne dla nas i przyszłych pokoleń, ale też przetrwać. Musimy zlikwidować skutki degradacji środowiska, przekształcić strukturę gospodarki, ale powinniśmy też inwestować w przyszłość, o co apelował do przedsiębiorców, w obliczu ocieplenia klimatu, Kamil Szewczyk członek zarządu fundacji
Napraw Sobie Miasto i aktywista Śląskiego Ruchu Klimatycznego. Ostatnią z inteligentnych specjalizacji stały się przemysły wschodzące, obejmujące szeroki zakres dziedzin, od sektorów kreatywnych i mobilności, poprzez nanotechnologie, lotnictwo, po przemysł kosmiczny.
— Jako pierwszy region — stworzyliśmy strategię innowacji, w której wskazywaliśmy, jakie są cele istotne dla zmian gospodarczych i społecznych województwa śląskiego, zanim jeszcze rozmawialiśmy o transformacji poprzemysłowej, transformacji energetycznej — wspominała Anna Jedynak-Rykała. — Wspólnie ustalaliśmy z Państwem tak zwane inteligentne specjalizacje regionu, takie jak na przykład medycyna, sektor informacyjno-komunikacyjny, przemysły wschodzące, zielona gospodarka. I takie przedsiębiorstwa, wpisujące się działalnością w inteligentne specjalizacje z województwa śląskiego, były i są szczególnie wspierane ze środków europejskich, np. na realizację prac badawczo – rozwojowych lub wprowadzenie swojego produktu na rynek.
Pokonaj najwyższy szczyt
Świat stawia przed nami liczne wyzwania, w tym niekiedy najtrudniejsze, te związane z naszym zdrowiem, nie powinniśmy więc borykać z dodatkowymi przeszkodami. Wszyscy potrzebujemy ułatwień, to tylko kwestia momentu życia, w którym się znajdujemy. Uczestnikom konferencji dobitnie pokazał to eksperyment zorganizowany przez Agatę Woźniak, kierującą Departamentem Koordynacji EFS i zasad horyzontalnych. Uczestnicy konferencji zostali poproszeni o wstanie, później kolejno siadały osoby, które potrzebują okularów do codziennego funkcjonowania, te, które co najmniej trzy razy w tygodniu budząc się czują ból pleców, miały złamaną czy skręconą nogę, pchały wózki dziecięce albo ciężkie walizki. W efekcie wszyscy znaleźli się z powrotem na miejscach. To, że produkty i budynki powinny być funkcjonalne i dostępne dla wszystkich, nie trzeba już chyba przekonywać, ale niekiedy o tym zapominamy. Przypomniała nam o tym założycielka fundacji Qlavi. Jesteśmy tylko ludźmi, ale możemy starać się być bardziej wyczuleni na potrzeby innych.
— Zawsze to powtarzam, że mimo tego, że jestem ze środowiska osób z niepełnosprawnością, to nie wpadnę na wszystkie niedogodności i utrudnienia, jakie na przykład mają osoby niewidome, ponieważ widzę — stwierdziła doktor Agnieszka Filipkowska. Uczmy się, rozmawiajmy, pytajmy, nie opierajmy się tylko na przepisach, że ma być podjazd, ma być toaleta trochę szersza z dwoma rączkami, bo jest szereg osób, którym te rączki, te uchwyty kompletnie nic nie dadzą.
Unia Europejska dąży do tego, by zostały zlikwidowane bariery utrudniające komunikację. Wszyscy uczestnicy dyskusji zgodnie podkreślali potrzebę usprawnienia konsultacji społecznych, edukowania społeczeństwa i konstruktywnej współpracy.
Biznes jako wędrówka po górach
Czy pokonywanie szczytów może pomóc przedsiębiorcom w rozwijaniu biznesu? Jarosław Botor — ratownik medyczny, ratownik Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego i przedsiębiorca — udowadniał, że tak. W ten sposób możemy poznać własne silne strony i ograniczenia, pokonywać słabości, uczyć się działania w zespole i wspierać innych, a także uniknąć wypalenia zawodowego. Do każdej wyprawy należy się przygotować i zabezpieczyć środki na jej realizację. W naszym regionie mają Państwo do dyspozycji Śląskie Centrum Przedsiębiorczości, które nie tylko w dużej mierze sfinansuje najbardziej interesujące projekty, ale także będzie przewodnikiem w trakcie doprowadzania ich do szczęśliwego zakończenia.
Zapraszamy do obejrzenia konferencji.
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
