Archeolodzy przekopują cieszyński rynek. Znaleźli relikty średniowiecznego ratusza?

Czwarty tydzień prowadzone są badania archeologiczne w sercu Cieszyna. Każdy dzień pracy naukowców pod kierownictwem Bożeny Chojnackiej przynosi nowe odkrycia i znaleziska. Na najciekawsze natrafiono w środkowej części rynku, w sąsiedztwie fontanny. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że oczom badaczy ukazują się powoli relikty średniowiecznego ratusza.

W ostatnim tygodniu udało się odsłonić najstarszy poziom użytkowy, czyli średniowieczny bruk. Bruk ten przedstawia się okazale. W trakcie jego czyszczenia, pomiędzy poszczególnymi kamieniami, pracownicy znajdują, oprócz fragmentów ceramicznych z potłuczonych naczyń i kafli, mnóstwo skrawków skórzanych z obuwia i ubioru wierzchniego. Szczególnie satysfakcjonujące odkrycia to podkowy zgubione, a nawet zaklinowane w bruku, a także ostrogi żelazne. Na trakcie komunikacyjnym z ulicy Głębokiej w kierunku Wyższej Bramy, który obecnie jest ulicą Szersznika, doskonale widoczne są koleiny, wyżłobione w bruku przez średniowieczne wozy. Trakt ten był szczególnie uczęszczany, przez co koleiny widoczne są na szerszej przestrzeni. Z ziemi wydobywane są monety średniowieczne, okucia, ozdoby, biżuteria, obrączki, kłódki i mnóstwo innych przedmiotów żelaznych. Belki drewniane, które wcześniej odkryto w nawierzchni, okazują się być reliktem konstrukcji większej – pomostu lub zadaszenia, ale prace w tym miejscu będą kontynuowane.

– Na najciekawsze znaleziska natrafiono w środkowej części rynku, przy fontannie. Otóż w trakcie oczyszczania bruku średniowiecznego uwidoczniły się fundamenty kamienne o przebiegu na osi W-E i N-S. W pewnych miejscach mury przełożone są brukiem, przez co słabiej zarysowane, natomiast na zachód od fontanny widoczne są w całej okazałości. Na osi W-E ciągną się na długości 14 metrów, przy czym mniej więcej w połowie są przerwane i zamiast kamieni leżą dwie belki drewniane. Mury na osi N-S posiadają około 6 metrów długości, przy czym część z nich to destrukt. Szerokość murów jest nieco inna- w części zachodniej posiadają 0,7 metra, w części wschodniej około 0,6 metra. Mury od strony zachodniej oraz północnej są przerwane – wyjaśnia Zofia Jagosz-Zarzycka, kierownik Działu Archeologii Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

Prace badawcze przy fundamentach będą prowadzone nadal, a dyskusja na temat ich pochodzenia i funkcji właśnie się rozpoczyna. Fundamenty są z wapienia, ich rozpiętość sugeruje, że stał na nich jeden budynek znacznych rozmiarów lub kilka mniejszych połączonych ze sobą. Obiekty te mogły być drewniane, aczkolwiek w ich otoczeniu znajdowana jest gotycka cegła palcówka i resztki dachówek.

– Wielkość obiektu i centralne położenie względem rynku sugerują, iż mamy do czynienia z budynkiem lub budynkami wysokiej rangi, wielce znaczącymi dla średniowiecznych mieszczan cieszyńskich. Ostrożnie, aczkolwiek z pewnym przekonaniem możemy sądzić, że odkrywamy właśnie relikty średniowiecznego ratusza, być może z pomieszczeniami dla rzemieślników, stojącego dawniej w centralnej części rynku. Wszakże dokument księcia Kazimierza II z 9 sierpnia 1496 roku mówi o tym, że po sprzedaży dwóch domów radzie miejskiej i urządzeniu w jednym z nich ratusza „… ten ratúz starý na rynku v prostředku i jiné stavení, všecko má zbořeno býti…”, a ponadto nie mamy my, ani potomkowie nasi, ani nikt inny, na tym placu nic stawiać, ma pusty i wolny na zawsze pozostać – wyjaśnia Zofia Jagosz-Zarzycka.

Za słusznością podejrzeń archeologów przemawia fakt, iż fundamenty są „przeplecione” brukiem kamiennym, co znaczy, że po wyburzeniu ratusza, dla usprawnienia komunikacji na trasie Wyższa Brama – ulica Szeroka, uzupełniono bruk w jego miejscu. Wykonany jest on mniej starannie niż jego starszy poprzednik. Pod brukiem, ułożonym po usunięciu budynku, znajduje się bruk średniowieczny z czasów funkcjonowania domniemanego ratusza…