Założenie własnej działalności gospodarczej to ogromne wyzwanie. Trzeba pamiętać o mnóstwie elementów, które składają się na funkcjonowanie firmy. Pomocny w tym okazuje się dobrze skonstruowany i szczegółowy biznesplan. Czym on jest, co powinien zawierać i jak go zbudować?
Czym jest biznesplan i z czego się składa?
Zanim przedsiębiorca rozważy, jak ułożyć swój dobry biznesplan krok po kroku, musi zastanowić się nad jego elementami formalnymi. Powinien mieć formę dokumentu, ponieważ składa się na niego zbyt wiele informacji, aby stworzyć go jedynie w wersji ustnej. Ponadto niekiedy trzeba go przedstawić także innym (np. gdy chce się uzyskać dotację), więc taka forma jest najwygodniejsza. W biznesplanie powinny znaleźć się wszystkie dane na temat przedsiębiorstwa, tzn. dokładny opis tego, czym firma będzie się zajmować i jakie są jej cele.
Poza tym w dokumencie bardzo ważne jest określenie założeń rozwoju biznesu. Przedsiębiorca powinien wyznaczyć kolejne etapy, które chce osiągać w ramach postępów firmy. Mogą to być np. dane finansowe prezentujące oczekiwane miesięczne obroty czy liczbę sprzedawanych towarów. W ramach tworzenia biznesplanu zaleca się przeprowadzenie analizy SWOT. Pozwala ona określić szanse i zagrożenia, jakie czekają na przedsiębiorstwo, a także zdać sobie sprawę z mocnych i słabszych stron biznesu.
W biznesplanie powinna znaleźć się analiza konkurencji. Orientacja na rynku pomaga efektywnie na nim zadebiutować i uniknąć błędów, które popełnili już inni przedsiębiorcy. W dokumencie warto zawrzeć informacje na temat tego, w jaki sposób planuje się pozyskiwać fundusze potrzebne na rozwój i wstępne kosztorysy pozwalające ocenić, czy prowadzenie działalności będzie rzeczywiście opłacalne. Co ważne, biznesplan można stworzyć na początku działalności, ale także w czasie jej funkcjonowania. Dokument okazuje się pomocny np. w trakcie poszerzania zakresu działań przedsiębiorstwa czy wdrażania nowych rozwiązań.
Ponadto nie można zapominać o określeniu grupy docelowej swoich odbiorców. Warto opisać, do kogo kieruje się swoje usługi czy towary. Takie dane okazują się pomocne m.in. w planowaniu strategii marketingowej, ponieważ typ i treść reklam można dopasowywać np. do konkretnych grup wiekowych klientów.
Kto powinien układać biznesplan?
Ułożeniem biznesplanu najczęściej zajmuje się właściciel firmy, której dotyczy dokument. To on najlepiej zna cele przedsiębiorstwa i to on jest inicjatorem misji, jaką chce realizować za sprawą swojego biznesu. Oczywiście, może on konsultować się zarówno ze swoimi współpracownikami, jak i specjalistami z różnych dziedzin. Przydatne okazują się zwykle rady księgowych czy ekspertów od marketingu.
Cenną wiedzą mogą podzielić się także znajomi przedsiębiorcy, którzy mieli już okazję tworzyć swój biznesplan. Z perspektywy czasu wiedzą, na jakie elementy najbardziej warto zwrócić uwagę i które dane najlepiej przydają się w przyszłości. Trzeba pamiętać, że nigdy nie powinno się kopiować cudzego biznesplanu, bo nie ma to żadnego sensu. Liczy się unikatowość dokumentu i jak najwyższy stopień dopasowania do powstającego przedsiębiorstwa. Musi on dotyczyć jedynie konkretnej firmy i skupiać się na jej indywidualnych celach i planach.
Tworzenie biznesplanu – jak się do tego zabrać?
Aby stworzyć dobry biznesplan, trzeba przeprowadzić analizę SWOT oraz zbadać konkurencję. Dobra orientacja na rynku, w który chce się wejść, to klucz do określenia możliwych do osiągnięcia i motywujących celów. Warto skupić się na szczegółowym opisaniu charakteru działalności oraz strukturze firmy. To ważne zwłaszcza przy większych przedsiębiorstwach, ale nie tylko. Dzięki temu łatwiej jest rozdzielać poszczególne zadania między pracownikami i usystematyzować to, za co dane osoby mają być odpowiedzialne.
Po określaniu misji przedsiębiorstwa warto wypisać sobie konkretne cele, nawet jeśli aktualnie wydają się niemożliwe do osiągnięcia. Z biegiem czasu i wraz z rozwojem firmy wszystko stanie się bardziej realne, a przemyślany biznesplan będzie motywował do osiągnięcia założeń. W trakcie tworzenia dokumentu warto naradzać się z innymi osobami. Szczególnie sprawdza się to w aspektach takich jak finanse, ponieważ wsparcie księgowych w prowadzeniu działalności jest nieocenione.
Każdy, kto planuje otworzyć sklep stacjonarny czy internetowy, powinien przygotować charakterystykę swojego towaru. W biznesplanie należy uwzględnić m.in. koszty sprowadzania lub wytwarzania produktów, a także ich ceny czy aspekty, które w przyszłości będzie można udoskonalić. Przy planowaniu dokumentu trzeba też określić nawet takie szczegóły jak to, na podstawie jakich umów będzie się zatrudniać pracowników czy systemy premiowe, jakie będą stosowane w przedsiębiorstwie.
Biznesplan – wady i zalety
Tworzenie biznesplanu ma swoje zalety oraz wady, ale zdecydowanie przeważają te pierwsze. Dokument pozwala usystematyzować działalność firmy i zaplanować kolejno podejmowane kroki rozwoju przedsiębiorstwa. W przypadku jakichś wątpliwości zawsze można zajrzeć do stworzonego nawet kilka lat wcześniej dokumentu i przypomnieć sobie wytyczne czy cele firmy. Biznesplan jest impulsem do działania, ponieważ zapisane założenia, w które włożyło się pracę, znacznie bardziej chce się spełnić niż te, które widnieją tylko w planach i myślach. Tworzenie dokumentu zobowiązuje do jego przestrzegania.
Dzięki realizowaniu kolejnych kroków zawartych w biznesplanie przedsiębiorca oraz pracownicy mogą zauważyć, że firma naprawdę się rozwija. Może okazać się nawet, że konieczne okaże się spisanie nowego, jeszcze ambitniejszego biznesplanu. Podczas tworzenia dokumentu można się wiele nauczyć. Zdobywa się wiedzę na temat finansów firmy, a także konkurencji. Biznesplan okazuje się pomocny w pozyskiwaniu dofinansowań.
Wadą biznesplanu jest to, że jego tworzenie nie jest proste i zajmuje sporo czasu. Mimo wszystko warto się na to zdecydować, ponieważ znacznie zwiększa się szanse na osiągnięcie zamierzonych sukcesów. Im więcej szczegółów znajdzie się w biznesplanie, tym lepiej dla przedsiębiorcy, jego współpracowników oraz klientów.