Coraz starsi bielszczanie. Młodzi wolą wieś?

Z najnowszego raportu o stanie miasta można wysnuć kilka ciekawych i zarazem niepokojących informacji. Najważniejsze spostrzeżenie dotyczy demografii: mieszkańców Bielska-Białej wciąż ubywa, a społeczeństwo gwałtownie się starzeje.
danych statystycznych wynika, że na koniec 2019 roku w Bielsku-Białej mieszkało 170 663 osób.

Przy czym szacunki te opierają się głównie na danych meldunkowych, a te mogą nieco zafałszowywać obraz. Bo co prawda w Polsce wciąż istnieje obowiązek meldunkowy, lecz prawo nie przewiduje już sankcji za jego niedopełnienie. Stąd też sporo osób – zwłaszcza przebywających w Bielsku-Białej tymczasowo – nie jest tu zameldowanych.

Mniej dzieci

Nie zmienia to faktu, że w 1999 roku miasto liczyło oficjalnie 178 938 mieszkańców, a w 2009 – 175 401. Można więc przyjąć, że co dekadę populacja Bielska-Białej zmniejsza się o około 5 tysięcy osób. To efekt ujemnego przyrostu naturalnego. W 2019 roku jego wskaźnik (w odniesieniu do 1000 mieszkańców) osiągnął niepokojący poziom -1,6. Wpływ na to miała spora migracja bielszczan (zewnętrzna i zagraniczna) oraz spadek liczby urodzin. W 2019 roku z miasta wyprowadziły się (według danych meldunkowych) 1882 osoby, a osiedliło się w tym czasie 1501.
W 2019 roku przyszło na świat 1595 nowych mieszkańców miasta, a zmarło 1860. Nawiasem mówiąc urodziło się więcej chłopców (o 47) niż dziewczynek, ale w mieście mieszka więcej kobiet niż mężczyzn. Na 100 mężczyzn przypada 112 kobiet.

Więcej emerytów

Rozpada się coraz więcej małżeństw. W 2019 roku w Bielsku-Białej w związek małżeński wstąpiło 759 par, a 360 wzięło rozwód.
Jednak najbardziej niepokojące dane dotyczą systematycznego starzenia się społeczeństwa, a zwłaszcza spadku liczby osób w tak zwanym wieku produkcyjnym. W 1999 roku w Bielsku-Białej mieszkało 112 983 osób w wieku produkcyjnym. Dziesięć lat później było ich nawet nieco więcej, bo 113 530. tymczasem w 2019 roku statystyki odnotowały jedynie 97 371 mieszkańców w wieku produkcyjnym. Spada też liczba młodych bielszczan w tak zwanym wieku przedprodukcyjnym, którzy w przyszłości mają zasilić bielski rynek pracy. W 1999 roku takich osób było 40 353, w 2009 roku – 29 779, a w 2019 roku już tylko 29 677.
Lawinowo przybywa natomiast emerytów. Dwie dekady temu mieszkało ich w Bielsku-Białej 25 600, dekadę później już 32 093, a obecnie około 44 tysięcy!
Oczywiście proces starzenia się społeczeństw jest powszechnym zjawiskiem w krajach wysoko rozwiniętych i władze Bielska-Białej nie mają wpływu na taki stan rzeczy. Podobnie jak na dzietność społeczeństwa, choć w tym wypadku starają się ułatwiać życie młodym rodzicom (ostatnio otwarto na przykład kolejną filię miejskiego żłobka).

Ucieczka z miasta

Bielski samorząd ma jednak pewne pole do popisu, jeśli chodzi o próbę odwrócenia niepokojącego demograficznego trendu. Chodzi o powstrzymanie migracji, a nawet próbę odwrócenia obecnego trendu, tak aby w stolicy Podbeskidzia chciało się osiedlać jak najwięcej osób. To o tyle trudne zadanie, że rozbija się w głównej mierze o dostępność mieszkań oraz ich wysokie ceny na wolnym rynku. Poza tym jeśli komuś marzy się w Bielsku-Białej własny domek, a nie jest milionerem lub nie odziedziczył działki po rodzicach, to na taki luksus nie ma szans.
Znacznie łatwiej o domek w którejś z okolicznych miejscowości. Stąd też wielu – zwłaszcza młodych – bielszczan ucieka z miasta na wieś. Widać to w statystykach. W tym czasie, gdy w Bielsku-Białej ubywało mieszkańców, w podobnym tempie przybywało ich w powiecie bielskim. Ze swoim dodatnim wskaźnikiem przyrostu naturalnego na poziomie 0,9 (na tysiąc mieszkańców) powiat bielski uplasował się pod tym względem w 2019 roku na drugim miejscu w województwie śląskim, zaraz po powiecie pszczyńskim.