Mieszkańcy Ciśca mają dość. Koszmar przy budowie drogi

Mieszkańcy Ciśca stracili cierpliwość do potwornych uciążliwości przy budowie drogi ekspresowej S1, tzw. obejścia Węgierskiej Górki. Wkurzeni są zwłaszcza ci, którzy mieszkają w przysiółku Mały Cisiec. Zapowiadają, że jeśli tak dalej pójdzie, zorganizują protesty.

Mieszkańcy skarżą się na zniszczone drogi, pył, kurz i hałas, ale też zanieczyszczoną wodę albo brak wody. Co więcej – pękają im kominy i elewacje domów!

– Nie da się opisać słowami, co tu się dzieje! Nawet wyrażenie koszmarny horror to stanowczo za słabe określenie – mówi Marian Pietrasina, radny gminy Węgierska Górka z okręgu Małego Ciśca.

To właśnie on, nim jeszcze ruszyła budowa, zabiegał o zabezpieczenie interesów mieszkańców. Ale był lekceważony. Potem, gdy zaczął się koszmar, interweniował w wielu instytucjach. Od początku budowy prosi o wsparcie wójta gminy Węgierska Górka Piotra Tyrlika. Wójt mówił, że stara się robić co w jego mocy, ale niewiele z tego wynikało. Radny zwrócił się m.in. do wojewody śląskiego Jarosława Wieczorka, do GDDKiA w Warszawie oraz do Ministerstwa Infrastruktury. Po ulewach w czerwcu tego roku, na skutek źle zabezpieczonych prac przy regulacji potoków, podtopiona została część podwórek i piwnic w Małym Ciścu.

– Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wystąpiło z wnioskiem o nieprawidłowościach i zaniedbaniach przy przebudowie cieków, co było przyczyną podtopień przy ulewach. Wody Polskie wystąpiły w tej sprawie nawet do policji – zaznacza radny.

Już w lipcu w Małym Ciścu doszło do spotkania z przedstawicielami wykonawców, GDDKiA, wójtem i mieszkańcami. Było nerwowo, ale nie wyniknęły z tego konkrety. Zaczęły się za to kolejne problemy, gdy przy budowie tunelu zaczęto używać materiałów pirotechnicznych. Radny mówi, że odstrzały prowadzone są także w godzinach nocnych, a po wybuchach mieszkańcy odczuwają drgania w budynkach, pękają ściany i kominy!

– W odpowiedzi GDDKiA stwierdziła, że trwa kontrola Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku i weryfikowane jest jak przenoszone są drgania przy robotach strzałowych. Napisano, że wykonawca będzie mógł odnieść się do sprawy, gdy otrzyma protokół po kontroli. Ale zaznaczono, że podejmowane są działania, by ograniczyć bądź wyeliminować roboty strzałowe w godzinach nocnych. GDDKiA twierdzi, że przyjęta technologia prac wymaga drążenia tuneli przez całą dobę, siedem dni w tygodniu – relacjonuje Marian Pietrasina.

Problemów jest coraz więcej. Doszło do uszkodzenia sieci wodociągowej z ujęcia wody „Panienka”.

– Mieszkańcy wiele razy zwracali uwagę firmie Mirbud, że mają mniejszą ilość wody i niskie ciśnienie po rozpoczęciu prac drążenia tuneli metodą pirotechniczną, które prowadzone są kilkadziesiąt metrów od źródlisk, zbiorników i sieci wodociągowej. W każdej odpowiedzi firma twierdziła, że „nie widzi podstaw do podejmowania jakichkolwiek dodatkowych działań w związku z sytuacją”. Ale zapewniono, że firma jest gotowa spotkać się z przedstawicielami spółki wodnej. I na tym się skończyło. Mieszkańcy zostali zignorowani i nie podjęto z nimi żadnych konkretnych rozmów. Aby mieć dostęp do wody musieli sami wymienić uszkodzoną metalową sieć wodociągową. Tymczasem firma stwierdziła, że uszkodzenie wodociągu spowodowane było najprawdopodobniej długoletnią eksploatacją i możliwym złym stanem technicznym. To teza całkowicie sprzeczna z niezależną pisemną oceną stanu technicznego wykonaną przez eksperta. Jeśli GDDKiA nie wpłynie na firmę co do wypłaty odszkodowania za wymianę uszkodzonej sieci spółki wodnej, to mieszkańcy wystąpią do Kancelarii Premiera, marszałków Sejmu i Senatu oraz biur poszczególnych klubów i kół poselskich. Będą też codzienne pikiety przed siedzibą firmy Mirbud w Węgierskiej Górce – zapowiada radny Pietrasina.

6 września, w trakcie obrad Rady Gminy Węgierska Górka, zwrócił się on do wójta Piotra Tyrlika o zorganizowanie spotkania z grupą mieszkańców.

– Jest masa problemów, a ludzie nie przeniosą się na czas budowy z Małego Ciśca w inne miejsce. Są podtopienia, wybuchy pirotechniczne, pękają kominy i budynki, znikają ujęcia wody lub uszkodzone są wodociągi. Jest pełno dziur na drodze na ulicy Trakt Cesarski, niszczą się samochody. Mimo konkretnych pism wykonawca i GDDKiA tego nie realizują i zbywają mieszkańców. Od kilku miesięcy nie można się doprosić o spotkanie dotyczące ujęcia wody. Mieszkańcy są zdesperowani. Wystosowaliśmy pismo do GDDKiA i Ministerstwa Infrastruktury. Liczymy, że w tej nierównej walce Rada Gminy zajmie konkretne stanowisko. Jako mieszkańcy nie jesteśmy przeciwko budowie, bo wiemy jak bardzo potrzebne jest obejście Węgierskiej Górki. Ale nie może być tak, że ponosimy przy tej budowie straty finansowe i na naszym prywatnym mieniu – mówił radny.

Wójt odpowiedział, że często spotyka się z mieszkańcami.

– Przez ostatnie tygodnie codziennie ślemy pisma o mankamentach. Chcemy, by nasz przedstawiciel uczestniczył w radzie budowy. W lipcu było spotkanie z przedstawicielami firm i GDDKiA, ale cała dyskusja skupiła się na tym, co ma robić gmina. To było huzia, ale na gminę. Jak mają być takie spotkania, to nie mają one sensu. Jest problem z odszkodowaniami. Domy pękają, okna wylatują. Prawdopodobnie może się to skończyć w sądzie. Musi być merytoryczna i konkretna dyskusja. Zdaję sobie sprawę, że mieszkańcy cierpią. Gdyby nadzór był lepszy, to też uciążliwości mogłyby być mniejsze – przyznał wójt.

Marek Prusak, specjalista ds. komunikacji społecznej w katowickim oddziale GDDKiA, podkreśla, że dyrekcja i wykonawca są otwarci na rozwiązywanie wszelkich niedogodności i problemów, reagując na bieżące zgłoszenia. Zaznacza, że 12 lipca było spotkanie z mieszkańcami, na którym omówiono wszystkie problemy, a wykonawca zadeklarował, że weźmie pod uwagę zgłaszane zastrzeżenia.

– Wykonawca regularnie prowadzi monitoring wód podziemnych i studni. Na bieżąco odnosi się do zgłaszanych przez mieszkańców przypadków utraty wody czy też jej zanieczyszczenia. Ale należy zaznaczyć, że dotychczasowe wyniki badań nie wykazały pogorszenia klasy wód, które są w rejonie trwającej inwestycji. Z kolei zgłaszane uszkodzenia sieci wodociągowych nie mają w opinii wykonawcy związku z prowadzonymi przez niego pracami. W sporadycznie odnotowywanych przypadkach uszkodzenia wodociągu, na skutek prowadzonych robót, podejmowane są niezwłocznie naprawy – zapewnia Marek Prusak.

Twierdzi też, że jeszcze przed rozpoczęciem budowy ekspresówki wykonawca wyczyścił i odmulił przydrożne rowy, by zabezpieczyć okoliczne domy przed podtopieniami. Dodatkowo zabezpieczono teren sąsiadujący z pracami przy przebudowie urządzeń wodnych, zgodnie z przepisami usypując wał ziemny przy przebudowywanym przepuście w rejonie ul. Cisowej, zabezpieczono betonowymi płytami fundament budynku przy ul. Spokojnej, oczyszczono zapory przeciwrumoszowe z zalegającego w nich materiału naniesionego przez wodę spływającą rowem.

– W dniach, gdy doszło do ulewy, wykonawca udostępnił swój sprzęt i ludzi do prac zabezpieczających i odwodnieniowych na zalanych obszarach, a także do zabezpieczenia istniejących przepustów, których fundamenty zostały podmyte przez nadmiar wody. Zdaniem wykonawcy lokalne podtopienia domów spowodowane są w głównej mierze wieloletnimi zaniedbaniami zarządców cieków melioracyjnych w zakresie ich należytego utrzymania i tym, że istniejąca infrastruktura nie ma możliwości przejęcia skutków gwałtownych ulew – uważa Marek Prusak.

W sprawie odstrzałów pirotechnicznych w powstającym tunelu rzecznik zapewnia, że są one monitorowane w strefie do 200 metrów. Twierdzi, że do chwili obecnej czujniki nie zarejestrowały drgań przekazywanych przez podłoże na obiekty, które przekraczałyby wyznaczone normy. Domy będące w strefie 200 metrów, a także znajdujące się przy drogach dojazdowych do placu budowy, są co kwartał poddawane regularnym oględzinom i ich właściciele mogą zgłaszać zauważone szkody. Zapewnia, że po zakończeniu inwestycji wykonawca, na podstawie całej inwentaryzacji, porówna stan domów i oceni czy budowa miała na nie faktyczny wpływ, a co za tym idzie czy wypłacić ewentualne odszkodowania.

– Aby skrócić czas budowy tunelu, w tym utrudnień z drążeniem, załoga pracuje całodobowo przez siedem dni w tygodniu. Wykonywane roboty strzałowe muszą być dostosowane do ciągu technologicznego i dlatego prowadzone są także w godzinach nocnych. Gdyby zrezygnowano z pracy pomiędzy 22.00 a 6.00, to spadłyby postępy prac o ponad 30 proc., co w konsekwencji wydłużyłoby inwestycję i uciążliwości dla mieszkańców – tłumaczy Marek Prusak.

Według jego zapewnień na bieżąco monitorowany jest stan techniczny dróg dojazdowych do placu budowy.

– W razie konieczności podejmowane są doraźne naprawy, jak m. in. uzupełnienie ubytków kruszywem wraz z jego zagęszczeniem czy też wycięcie zniszczonego fragmentu nawierzchni i ułożenie płyt betonowych lub wypełnieniu masą bitumiczną czy betonem. Przed rozpoczęciem budowy ekspresówki wykonawca wykonał inwentaryzację dróg. Zgodnie z zapisami umów, po zakończeniu budowy ekspresówki, przeprowadzi docelowo kompleksową naprawę dróg, których stan techniczny ulegnie pogorszeniu lub zniszczeniu wskutek prowadzenia inwestycji. Jeśli chodzi o postulaty mieszkańców, to wykonawca rozpatruje je na bieżąco, a w zasadnych przypadkach stara się wykonać zgłoszenia, jak m.in. wydzielenie ciągu pieszego na odcinkach ul. Trakt Cesarski, Nad Potokiem i Jodłowej dla bezpieczeństwa pieszych. Wykonawca za każdym razem reaguje na zgłaszane szkody powstałe w samochodach i rozpatruje czy faktycznie mogło do nich dojść przez uszkodzenie dróg, które stanowią dojazd do placu budowy. W uzasadnionych przypadkach, po rozpoznaniu sprawy przez ubezpieczyciela wykonawcy, właścicielom pojazdów wypłacane jest stosowne odszkodowanie – zapewnia Marek Prusak.