Po centrum Bielska-Białej będzie hulał tylko wiatr? „Już sobie nie radzimy!”

Jeśli nic się nie zmieni, ulice Bielska-Białej opustoszeją – ostrzegają właściciele biznesów w centrum miasta. Jak mówią, działają już na skraju opłacalności i nie mogą wszystkich kosztów przenosić na klientów, a kolejny rok zapowiada się koszmarnie. Stąd coraz więcej osób myśli o likwidacji działalności. Choć to inflacja oraz koszty prądu i gazu rosną w zastraszającym tempie, to jedynej nadziei upatrują w samorządzie, licząc na obniżki czynszu i podatku od nieruchomości. – Jedziemy z miastem na jednym wózku. Jeśli nas nie będzie, miasto też wiele straci – wskazują.

Dwa postulaty

30 września, jak informuje nas właścicielka jednej z zagrożonych działalności w centrum Bielska-Białej, złożyła w bielskim ratuszu pismo, skierowane do prezydenta Bielska-Białej, a także do dyrektora Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej. – Pismo zostało podpisane przez 54 przedsiębiorców – zwraca uwagę.

Najemcy lokali użytkowych, wynajmujący je w ramach umów z ZGM-em, zwrócili się z formalną prośbą o obniżenie czynszu za wynajem o 40 procent oraz o preferencyjne ustalenie stawek podatku od nieruchomości na przyszły rok.

„Bez konkretnego działania nie jest wykluczone, że w ciągu najbliższych miesięcy z ulic naszego miasta zniknie znaczna część restauracji, kawiarni, punktów usługowych, czy niewielkich sklepów. Nie jesteśmy w stanie unieść konsekwencji tak dynamicznie postępującej inflacji. Drastycznie rosną ceny produktów spożywczych, rosną ceny energii i gazu (o ok. 300-400 proc.!), rosną koszty pracownicze, a klienci coraz mocniej powstrzymują się od niepotrzebnych wydatków. My z kolei nie możemy pozwolić sobie na przerzucanie tak dynamicznie rosnących kosztów na klientów, bo ci nie będą w stanie płacić 100-200 proc. więcej za oferowane przez nas usługi. Bardzo wyraźnie otwiera się więc przed nami wizja popadnięcia w długi lub likwidacji naszych działalności” – czytamy w petycji przesłanej do Urzędu Miejskiego.

Najemcy apelują o przyjęcie swoistego pakietu ratunkowego i zwrócenie uwagi na problemy ich niewielkich działalności. „Zarówno nam, którzy swoją działalnością tworzą wizerunek miasta, jak i państwu zależy, aby w naszym mieście rozkwitało i toczyło się życie kulturalno-towarzyskie. Z nadzieją oczekujemy na realizację projektu ożywiania ul. 11 Listopada. W obecnej sytuacji sukcesem będzie jednak utrzymanie już działających przy tym reprezentacyjnym deptaku punktów usługowych” – zwracają się do prezydenta właściciele firm.

Jak puentują, pozytywna odpowiedź na ich prośbę pozwoli im podjąć próbę przetrwania kryzysu gospodarczego, jaki dotknął nasz kraj. „Wszyscy mamy przecież nadzieję na szybki powrót sytuacji równowagi gospodarczej. Jeżeli nie zareagujemy na czas – jako wspólna tkanka miejska – ulice naszego miasta opustoszeją!” – tymi słowami kończą list do prezydenta i dyrektora ZGM-u.

Ostatnia deska ratunku

Właściciele lokali gastronomicznych, sklepów i punktów usługowych opowiedzieli naszej redakcji o swoich obawach co do przyszłości. – Zrobiłam sobie spacer po całym centrum. Widok jest przerażający, bo coraz więcej lokali świeci pustkami. Miasto się zwija i zwinie na dobre, jeśli nic się nie zmieni. Jako właściciele małych biznesów jesteśmy dosłownie przygnębieni. Pewnie wielu z nas czeka wizyta u terapeuty po zamknięciu biznesów. Na dziś pomysły się nam już wyczerpały. Widać wyraźnie, że większość z nas dobiją ceny za prąd. Obecnie miasto to jedyne miejsce, do którego możemy się zwrócić. Na razie nie czujemy się w ogóle zauważeni. Zanim jednak zaczniemy wypowiadać umowy, postanowiliśmy zwrócić się z prośbą do prezydenta w sprawie czynszów i podatku od nieruchomości – mówi nam właścicielka jednego z lokali gastronomicznych.

Niewiele jest w Bielsku-Białej tak rozpoznawalnych sklepów, jak „Turysta”, działający przy ul. Barlickiego. Bolesław Byrski prowadzi działalność niemal od 30 lat, a w tym miejscu – już od 15 lat. – Ci, którzy prowadzą działalność gastronomiczną w centrum największy problem mają z ceną za gaz i prąd. W moim przypadku kluczowe koszty dotyczą właśnie czynszu, bo sklep nie jest aż tak bardzo uzależniony od tych mediów. Choć na razie w miarę sobie radzimy, bo możemy liczyć na klientów, to już zaczynamy odczuwać kryzys. Producenci zaczęli podnosić ceny za swoje produkty, a w końcu wpłynie to na sprzedaż. Czekam też na fakturę za prąd. Ostatnia przyniosła 30-procentową podwyżkę – mówi właściciel.

Od czterech lat w Bielsku-Białej działa „Jedwabny Szlak”. Jak mówi szefowa lokalu przy ul. Wzgórze, pierwszym trudnym sprawdzianem była pandemia. Ale z obecnego kryzysu może już nie udać się wyjść. – Z miesiąca na miesiąc jesteśmy coraz bardziej przerażeni. Widzimy, jak gigantyczne są podwyżki za energię elektryczną i gaz. Już dziś wychodzimy tylko na zero. Żeby nie tracić klientów, staramy się sprzedawać więcej, ale taniej, jednak to wkrótce może być niemożliwe. Gdy wzrośnie nam czynsz, to zaczną się straty. Wiemy, że nie możemy podnieść cen produktów o paręset procent. Po prostu zaczniemy się zamykać. To, co dzieje się dzisiaj, to dla nas walka o byt – rozkłada ręce. – Dlaczego zwracamy się do ratusza? Bo płacimy podatki i czynsze. Jesteśmy z miastem powiązani. Państwo funduje ulgi zwykłym obywatelom, a koszty przerzuciło na firmy. Samorząd też ma ciężko, ale może wdrożyć jakieś plany oszczędnościowe, na przykład ograniczyć ilość koncertów i wydarzeń. To nie czas na zabawę, tylko utrzymanie tego, co już mamy – stwierdza.

– Największy nasz problem to podwyżki cen energii. Ostatnia faktura opiewała na kwotę trzy razy wyższą, niż poprzednia! A ma być tylko gorzej. Przecież my tego nie udźwigniemy, dlatego zwróciliśmy się do miasta. Widzimy, że ZGM szykuje podwyżki, a gdy dojdą nam jeszcze wyższe opłaty za czynsz, będzie to naszym gwoździem do trumny – tłumaczy właściciel działającego na rynku lokalu „8 Stolików”. – Przed sezonem wszyscy byliśmy zmuszeni podnieść ceny i teraz znowu by wypadało nam to zrobić. Ale nie można w nieskończoność przerzucać kosztów na klientów, bo w tym roku i tak widać ich wyraźny odpływ. Większość lokali ocenia miniony sezon jako jeden z najgorszych. Rozumiemy klientów, bo też im koszty życia rosną i muszą ograniczać wydatki – dodaje.

Kryzys jak tsunami

Właściciel jednego z punktów usługowych prowadzi go jeszcze od lat 80. Jak mówi, różnie bywało, już pandemia napędziła wszystkim stracha i osłabiła małe biznesy, a kolejna fala – tym razem kryzysu gospodarczego – może sprawić, że będzie tą ostatnią. – Nie podniosę już cen, bo stracę klientów. Borykam się z drożejącymi materiałami, rosnącymi podatkami, szybującymi cenami za prąd i gaz, jednak największym kosztem dla mnie jest czynsz. Dlatego liczę, że choć czynsz nie pójdzie do góry. I tak wszyscy jesteśmy przerażeni tym, jakie podwyżki nas czekają od nowego roku – stwierdza przedsiębiorca.

– Każda kolejna faktura za prąd oznacza podwyżkę rzędu 15-20 proc. Rośnie też cena produktów, które są nam potrzebne. Gdy w przyszłym roku wzrosną koszty czynszu, ZUS-u i mediów, to będę musiał się zastanowić, czy dalej mi się to opłaca, choć prowadzę tu biznes od pięciu lat – mówi właściciel jednego z lokali gastronomicznych w rejonie placu Wojska Polskiego. – Widzimy zainteresowanie władz miasta. Wszyscy wiemy, że remont placu oznacza dla nas mniej klientów. U mnie był nawet sam prezydent i pytał czy ubiegałem się o ulgę w czynszu. Powiedziałem mu, że tak, ale otrzymałem odmowę. Bo ZGM każe dokumentować spadek obrotów, ale przecież jest inflacja… – zwraca uwagę.

Pretty Girl Boutique przy ul. 11 Listopada został otwarty ledwie kilka miesięcy temu. – Obserwowaliśmy to miejsce i trochę zaryzykowaliśmy. Widzimy potencjał tej ulicy, ale trzeba zachęcać ludzi, by właśnie tu przychodzili, do lokalnych przedsiębiorców, a nie korzystali tylko z oferty sieciówek. Trzeba też jak najwięcej robić, aby ożywić tę ulicę. Wielu mieszkańców jeszcze pamięta, jak tętniła ona życiem – mówi nam mieszkanka, prowadząca butik. – Dzisiaj boimy się jednak podwyżek. Nie tylko za energię, ale i za czynsz. Już teraz jest w całym centrum mnóstwo pustych lokali. Gdy przyjdą kolejne podwyżki, to takich małych miejsc z duszą, prowadzonych przez samych mieszkańców, ubędzie jeszcze więcej. Nie możemy do tego dopuścić – ocenia.

– Miasto, zamiast się rozwijać, zaczyna się zwijać. I zdaje się, że nikt tego chce zauważyć. Bez małych firm zostaną nam tylko puste, bezduszne ulice – martwi się jeden z naszych rozmówców.

Jak już wielokrotnie informowaliśmy, samorządy także są ofiarą kryzysu i kontrowersyjnych decyzji rządu. Przybywa im zadań zlecanych, a nie idą za tym środki. Co gorsza, drastyczny wzrost m.in. kosztów mediów sprawia, że samorządy same mają problem z ich pokryciem w utrzymywanych przez siebie obiektach.

Od prezydenta Bielska-Białej usłyszeliśmy, że analizuje tę sprawę i być może miasto zrezygnuje z planowanej podwyżek stawek za czynsz, by ułatwić firmom wyjście z trudnej sytuacji. Do tematu wrócimy, gdy zapadną kluczowe decyzje.