Decyzje ZRID z tzw. rygorem natychmiastowej wykonalności wydawane są w trakcie budowy lub przebudowy dróg. Zapoznaj się z dzisiejszym artykułem, aby dowiedzieć się, w jaki sposób organy pozyskują grunty pod tego rodzaju inwestycje.
Znaczenie i rola zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZRID)
Inwestycje dotyczące infrastruktury drogowej są realizowane zgodnie z Ustawą z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Wydawanie zezwoleń na realizację inwestycji drogowej, czyli decyzji ZRID, leży w gestii:
- wojewody dla dróg krajowych i wojewódzkich,
- starosty przy inwestycjach dotyczących dróg powiatowych i gminnych.
Powyższe zezwolenia są wydawane na wniosek administratora drogi.
Decyzja ZRID umożliwia dokonywanie zmian w rejestrach gruntów i księgach wieczystych, potwierdzając podział gruntów. Gdy decyzja staje się ostateczna, nieruchomość przechodzi w posiadanie Skarbu Państwa bądź jednostek samorządowych (zależnie od kategorii drogi).
Istotnym aspektem dla osób tracących własność jest to, że decyzji ZRID nadawany jest powszechnie rygor natychmiastowej wykonalności, co skutkuje:
- obowiązkiem bezzwłocznego zwolnienia terenu,
- możliwością natychmiastowego przejęcia działki przez zarządcę drogi,
- prawem do niezwłocznego rozpoczęcia prac budowlanych.
Postępowanie wywłaszczeniowe z nadanym rygorem oznacza odebranie praw do nieruchomości bezpośrednio po wydaniu decyzji, natomiast organ zgodnie z przepisami na wydanie decyzji ustalającej wysokość odszkodowania ma 60 dni. Niestety, termin ten jest często przekraczany. Następnie, odszkodowanie powinno zostać wypłacone w ciągu 14 dni od momentu, gdy decyzja o jego wysokości stała się ostateczna.
Decyzja ZRID – kogo może dotyczyć?
Pozbawienie praw do nieruchomości możliwe jest na rzecz Skarbu Państwa lub jednostek samorządowych. Właściwy organ powiadamia strony o wydaniu ZRID za pomocą korespondencji, korzystając z danych z rejestru gruntów prowadzonego przez starostwa. Informacja ta może być również ogłoszona publicznie, na przykład przez stronę BIP czy poprzez publiczne ogłoszenie.
Procedura odwoławcza w przypadku decyzji ZRID
Osoby, które otrzymują decyzję ZRID, mają 14 dni na złożenie odwołania. Wniosek ten kieruje się do organu nadrzędnego za pośrednictwem organu wydającego decyzję. Należy jednak mieć na uwadze, że odwołanie będzie rozpatrzone pozytywnie tylko w przypadku, gdy w procesie wydawania decyzji ZRID doszło do naruszenia przepisów.
Kiedy zasięgnąć porady prawnej?
Osoby dotknięte wywłaszczeniem często nie dysponują wystarczającą wiedzą, aby samodzielnie ocenić zgodność decyzji ZRID z prawem. W takim wypadku wskazane jest skonsultowanie sprawy ze specjalistą. Prawnik pomoże dokładnie przeanalizować dokumentację i zrozumieć wszystkie niuanse.
Trzeba przy tym mieć na uwadze, że decyzje ZRID uchylane są sporadycznie. Dużo częściej zasadne będzie odwoływanie się od decyzji ustalającej odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości. Podczas ich wydawania nierzadko pojawiają się błędy (np. dotyczące wyceny nieruchomości) mogące skutkować ustaleniem zaniżonej kwoty za utracone mienie.
