Cieszyn: Donice niezgody

Wojewódzki konserwator zabytków w Katowicach ma spore zastrzeżenia do Cieszyna. Odkąd historyczny układ urbanistyczny miasta – w kwietniu ubiegłego roku – został wpisany do rejestru zabytków, bacznie przygląda się temu, co dzieje się w jego obrębie. A dzieje się sporo, i to niekoniecznie zgodnie z przepisami…

Wiosną tego roku wybuchła – przypomnijmy – „afera ogródkowa”. Pod lupą konserwatora znalazły się ogródki gastronomiczne usytuowane przy rynku i ulicy Głębokiej, z których część stała bez pozwolenia, a niektóre nie spełniały odpowiednich standardów. Zastrzeżenia budziły także inne elementy – stojące na płycie rynku huśtawki, budki jarmarczne czy automaty z zabawkami w podcieniach. W ślad za wizytami konserwatorskich służb posypały się decyzje administracyjne, obligujące przedsiębiorców i miasto do określonych działań. Ta lekcja jednak na niewiele się zdała, a władze Cieszyna najwyraźniej nie wzięły do serca zaleceń konserwatora… Dlaczego?

Chodzi o betonowe donice z roślinami, które we wrześniu stanęły na cieszyńskim rynku i były odpowiedzią ratusza na apele mieszkańców domagających się większej zieleni w śródmieściu. Problem w tym, że ich lokalizacja nie została uzgodniona z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Wniosek o wydanie pozwolenia na ich usytuowanie w zabytkowej przestrzeni został wysłany dopiero po fakcie (zbiegło się to z zainteresowaniem sprawą przez media…) i – co więcej – został udokumentowany zdjęciami donic już umieszczonych pod ratuszem! W Katowicach zawrzało.

Nasz urząd jest niemile zaskoczony tym, co się dzieje w Cieszynie i absolutnie nie zostanie to pozostawione bez echa, tylko będą podejmowane działania przewidziane przepisami prawa. Bo nie po to konserwator przez lata próbował wpisać układ starego miasta Cieszyna ponownie do rejestru zabytków, żebyśmy teraz nie mogli chronić tej przestrzeni

– Nasz urząd jest niemile zaskoczony tym, co się dzieje w Cieszynie i absolutnie nie zostanie to pozostawione bez echa, tylko będą podejmowane działania przewidziane przepisami prawa. Bo nie po to konserwator przez lata próbował wpisać układ starego miasta Cieszyna ponownie do rejestru zabytków, żebyśmy teraz nie mogli chronić tej przestrzeni – grzmi Mirosław Rymer, doradca prawny i rzecznik prasowy śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków w Katowicach. Dodaje, że w tej sytuacji pozwolenie na ustawienie donic nie może być wydane i nie będzie, a zamiast niego zostanie wydana decyzja nakazująca ich usunięcie. Ponadto wojewódzki konserwator zabytków w ciągu najbliższego miesiąca skieruje oficjalne wystąpienie do władz Cieszyna w sprawie działań podejmowanych bez pozwolenia w obrębie historycznego układu urbanistycznego miasta, by uniknąć kolejnych tego typu sytuacji.

Mirosław Rymer zauważa, że poczynania ratusza i podległych mu jednostek nie są dobrym przykładem dla przedsiębiorców prowadzących swoje interesy w śródmieściu. – Jak mamy oczekiwać od prywatnych podmiotów słuchania naszych zaleceń, skoro nawet władze miasta się do nich nie stosują? – pyta rzecznik katowickiego urzędu.

Za samowolnie postawione donice Cieszyn otrzymuje od konserwatora kolejną żółtą kartkę, a także zapowiedź baczniejszych kontroli w momencie rozpoczęcia nowego sezonu dla zamykanych właśnie ogródków gastronomicznych. – Tolerancja się skończyła. Nasze kroki w tym roku były dopiero wstępem i dotyczyły najbardziej rażących obiektów. Jeśli sytuacja będzie się powtarzać w dalszym ciągu, podejmiemy działania w stosunku do wszystkich elementów, które zostały umieszczone w przestrzeni starego miasta bez pozwolenia. Konserwator nie mówi „nie” ogródkom i niektórym elementom małej architektury, tylko wymaga dwóch rzeczy – po pierwsze, by komponowały się z całością, po drugie, by były umieszczane przy dopełnieniu wymogów formalnych. Wydawało nam się, że po nagłośnieniu sprawy wiosną tego roku przez media, zarówno przedsiębiorcy, jak i zwłaszcza władze miasta będą miały świadomość konieczności działania zgodnie z prawem. Widać, że tak się nie stało – mówi Mirosław Rymer. W związku z tym ponownie apeluje do inwestorów, by przed podejmowaniem jakichkolwiek działań w zabytkowej tkance miasta upewnili się, czy nie wymaga to uzyskania pozwolenia konserwatora.

Wiesław Sosin, dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg w Cieszynie, odpowiedzialnego za ulokowanie betonów z roślinami na rynku, broni urzędu twierdząc, że donice znalazły się tam tylko tymczasowo, gdyż docelowo rynek oraz ulice Głęboka i Zamkowa mają być zagospodarowane inaczej, zgodnie z projektem „Szlakiem cieszyńskiego tramwaju”. I zapowiada, że wkrótce znikną. Czy to efekt niedopełnienia formalności i postawienia donic zanim konserwator wyraził opinię na ich temat? Na to pytanie dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg unika odpowiedzi…