Pogoda robi się coraz ładniejsza, więc pewnie chętnie spotkasz się ze znajomymi na grillu. Wypijasz jedno piwo, a potem jeszcze jedno, czujesz się całkiem dobrze. Myślisz sobie: “Przecież prawie nic nie wypiłem, mogę spokojnie jechać autem do domu.”
Wydaje się, że to nic – tylko jedno piwo. Ale ten jeden wieczór może kosztować Cię prawo jazdy, dziesiątki tysiące złotych… albo pracę
Maciej Sablik, adwokat do spraw karnych z Bielska-Białej w tym artykule wyjaśnia, jakie są obecnie realne konsekwencje jazdy po alkoholu.
Konsekwencje za jazdę po alkoholu
Może zastanawiasz się, co tak naprawdę może Cię spotkać, jeśli kierujesz autem i policja zatrzyma Cię po wypiciu alkoholu. Mówiąc wprost, konsekwencje zależą od tego, ile alkoholu masz w organizmie. Prawo rozróżnia dwie sytuacje: stan po użyciu alkoholu i stan nietrzeźwości:
- Wykroczenie (stan po użyciu alkoholu): Mówimy o nim, gdy badanie wykaże od 0,2 do 0,5 promila alkoholu we krwi (lub od 0,1 mg do 0,25 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza). Jest to kwalifikowane jako wykroczenie z art. 87 Kodeksu wykroczeń. Nawet jeśli wydaje Ci się, że to niewiele, grozi Ci za to:
- Grzywna (minimum 2500 zł, a w przypadku skierowania sprawy do sądu nawet do 30 000 zł).
- Areszt (do 30 dni)
- Zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat.
- Punkty karne (obecnie 15 punktów).
- Przestępstwo (stan nietrzeźwości): To już znacznie poważniejsza sprawa. Popełniasz przestępstwo, jeśli masz powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi (lub powyżej 0,25 mg w 1 dm³ wydychanego powietrza). Tutaj konsekwencje są o wiele dotkliwsze:
- Grzywna
- Ograniczenie wolności albo nawet więzienie do 3 lat.
- Zakaz prowadzenia pojazdów od 3 lat do nawet dożywotniego zakazu.
- Wpłata na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (minimum 5000 zł i maksimum 60 000 zł).
- Przepadek pojazdu lub jego równowartości: (szczególnie gdy poziom alkoholu jest wysoki – powyżej 1,5 promila, gdy to kolejny taki przypadek, lub gdy dojdzie do wypadku), sąd orzeka przepadek samochodu, którym poruszał się sprawca, albo nakazuje zapłatę równowartości tego pojazdu.
Utrata prawa jazdy – nawet nie dożywotnio – to często ogromne utrudnienie w codziennym życiu i dojazdach do pracy. A po tym dochodzi jeszcze proces odzyskania prawa jazdy, jeśli zakaz prowadzenia pojazdów trwał dłużej niż rok
Co grozi w najgorszym scenariuszu? Jeśli spowodujesz wypadek, będąc pod wpływem alkoholu, zwłaszcza jeśli ktoś zostanie ranny lub zginie, kary są bardzo surowe. Możesz trafić do więzienia na wiele lat, a zakaz prowadzenia pojazdów może być nawet dożywotni.
Do tego dochodzą wysokie koszty – grzywny, opłaty sądowe, koszty adwokackie, a później drastyczny wzrost kosztów OC, ponieważ informacja o zdarzeniu trafia do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG). Zdarza się też, że przez jazdę po alkoholu ludzie tracą pracę, zwłaszcza jeśli do jej wykonywania potrzebne jest prawo jazdy.
Jak widać, konsekwencje wsiadania za kółko po spożyciu nawet niewielkiej ilości alkoholu mogą być naprawdę dotkliwe i mogą znacząco uprzykrzyć codzienne funkcjonowanie. Dlatego najlepiej trzymać się zasady “piłeś = nie jedź”
Co się dzieje, gdy zatrzyma Cię policja
Wyobraź sobie taką sytuację: jedziesz samochodem, a tu nagle policja pokazuje Ci sygnał, żebyś zjechał na pobocze. To moment, który może być stresujący, zwłaszcza jeśli rzeczywiście coś wypiłeś.
Najpierw funkcjonariusz poprosi Cię standardowo o dokumenty – prawo jazdy, dowód rejestracyjny i potwierdzenie ubezpieczenia OC. Jeśli funkcjonariusz będzie miał podejrzenie, że jesteś pod wpływem alkoholu, poprosi Cię o badanie alkomatem. Choć formalnie możesz odmówić dmuchnięcia, pamiętaj, że taka odmowa skutkuje zatrzymaniem Twojego prawa jazdy i skierowaniem na badanie krwi, którego nie możesz odmówić.
Co jeśli alkomat coś wykaże? Jeśli wynik będzie wskazywał na stan po spożyciu alkoholu lub stan nietrzeźwości, policjant zatrzyma Twoje prawo jazdy. Zostaniesz też poinformowany o dalszych krokach, które mogą obejmować przewiezienie na komendę w celu dokładniejszego badania (np. krwi) lub sporządzenie protokołu.
Pamiętaj, masz prawo do odmowy składania wyjaśnień na miejscu – lepiej poczekać i skonsultować się z adwokatem. Nie musisz od razu przyznawać się do winy ani opowiadać szczegółów, to może Ci tylko zaszkodzić.
Bardzo ważne jest, żebyś zachował spokój i współpracował z policją w zakresie ich uprawnień, ale jednocześnie znał swoje prawa. Nie daj się sprowokować i nie podpisuj niczego, czego nie rozumiesz.
Częstym błędem jest próba “dogadania się” z policjantami na miejscu; to nigdy nie działa i może tylko pogorszyć Twoją sytuację.
Co możesz zrobić, gdy już popełnisz błąd?
Jeśli już zdarzyło Ci się prowadzić po alkoholu i zostałeś zatrzymany przez policję, najważniejsze to nie panikować. Staraj się zachować spokój i nie pogarszaj swojej sytuacji, na przykład poprzez kłótnię z funkcjonariuszami czy próbę ucieczki. Współpracuj w zakresie czynności, do których policjanci mają prawo, jak na przykład badanie alkomatem.
Warto jak najszybciej skontaktować się z adwokatem, najlepiej jeszcze zanim złożysz jakiekolwiek wyjaśnienia czy pójdziesz do sądu. Profesjonalna obrona może naprawdę wiele zmienić. Adwokat dokładnie przeanalizuje Twoją sprawę, sprawdzi, czy nie doszło do błędów proceduralnych i pomoże przedstawić wszystkie okoliczności łagodzące.
Celem jest, żeby wywalczyć jak najkorzystniejsze rozstrzygnięcie – może to być niższa grzywna, krótszy zakaz prowadzenia pojazdów (w przypadku przestępstwa, możliwe jest orzeczenie zakazu poniżej 3 lat, jeśli sąd warunkowo umorzy postępowanie), a w niektórych przypadkach nawet uniknięcie więzienia czy właśnie warunkowe umorzenie postępowania. Warunkowe umorzenie postępowania to szansa na zakończenie sprawy bez wyroku skazującego, choć z okresem próby i innymi obowiązkami nałożonymi przez sąd.
Podsumowanie: 5 rzeczy, które musisz pamiętać
Podsumowując kilka kluczowych spraw dotyczących jazdy po alkoholu. To wiedza, która może Cię uchronić przed poważnymi kłopotami. Pamiętaj, że przepisy są po to, żeby chronić wszystkich na drodze.
Oto 5 najważniejszych punktów:
- Dopuszczalny limit alkoholu to nie gwarancja bezpieczeństwa. Nawet jeśli mieścisz się w prawnych widełkach, alkohol zawsze wpływa na Twoją zdolność prowadzenia pojazdu. Najbezpieczniej jest po prostu nie pić, jeśli planujesz wsiadać za kółko.
- Podczas kontroli policyjnej masz zarówno obowiązki, jak i prawa. Możesz odmówić badania alkomatem, ale wtedy zostanie wykonane badanie krwi, któremu musisz się poddać, a Twoje prawo jazdy zatrzymane. Masz prawo do odmowy składania wyjaśnień i do skorzystania z pomocy prawnika.
- Jeśli zostaniesz zatrzymany, nie panikuj, ale reaguj rozsądnie. Zachowaj spokój, współpracuj z policją w dozwolonym zakresie, ale nie przyznawaj się pochopnie do winy i nie podpisuj niczego, czego nie rozumiesz.
- Błędy się zdarzają – ważne jest, co zrobisz dalej. Jeśli popełniłeś błąd i prowadziłeś po alkoholu, nie oznacza to końca świata. Istotne jest, żebyś podjął odpowiednie kroki, żeby zminimalizować negatywne konsekwencje.
- Zawsze masz prawo do obrony. Niezależnie od sytuacji, masz prawo skorzystać z pomocy adwokata. Profesjonalna pomoc prawna może wpłynąć na ostateczny wynik Twojej sprawy.
Pamiętaj, że odpowiedzialna jazda to podstawa bezpieczeństwa na drodze. Jeśli jednak znajdziesz się w trudnej sytuacji, nie wahaj się szukać profesjonalnej pomocy prawnej.
