Śmierć bliskiej osoby to moment niezwykle trudny. W takiej chwili trudno się skupić, myśleć rozsądnie, zazwyczaj górę biorą wtedy emocje. W tak trudnej chwili na głowę rodziny zmarłego spada jeszcze wiele obowiązków i formalności, które należy załatwić. Warto więc wiedzieć jakie kroki podjąć, aby móc w spokoju pożegnać zmarłego.
Formalności zależą od tego, gdzie dokładnie nastąpiła śmierć. Jeśli osoba zmarła w domu, z przyczyn naturalnych, to w pierwszej kolejności należy wezwać lekarza pierwszego kontaktu. Po przyjeździe na miejsce lekarz stwierdzi zgon i wystawi kartę zgonu. Jest to bardzo ważny dokument i nie wolno go zgubić – umożliwi dokonanie wszelkich formalności związanych z pochówkiem. Gdy mamy już kartę, nadszedł moment na wezwanie wybranego przez siebie zakładu pogrzebowego. Większość z firm w naszym regionie pracuje całodobowo i ma specjalny numer telefonu, pod którym dyżuruje jeden z pracowników. Przedstawiciele zakładu pogrzebowego szybko przyjadą na miejsce, odbiorą zmarłego, przewiozą go do chłodni i przystąpią do organizacji pochówku. Gdy do zgonu doszło w szpitalu może będzie konieczność identyfikacji zmarłego przez jednego z członków rodziny. Następnie, jeśli nie będzie potrzeby wykonywania sekcji zwłok, lekarz wyda kartę zgonu, a my możemy skontaktować się z zakładem pogrzebowym.
Śmierć nie przychodzi tylko w domu lub szpitalu. Czasem następuje w wyniku wypadku, morderstwa czy samobójstwa. W takich sytuacjach to pracownicy pogotowia wezwanego na miejsce decydują o potrzebie zawiadomienia policji czy prokuratora. Ciało zostanie przetransportowane do zakładu medycyny sądowej, gdzie odbędzie się sekcja zwłok. Po zakończeniu wszystkich czynności prokuratura wydaje zgodę na pochówek, a zakład medycyny sądowej wydaje kartę zgonu. Jeśli otrzymaliśmy już kartę mamy za sobą pierwszy etap formalności. Po skontaktowaniu się z zakładem pogrzebowym musimy udać się do urzędu stanu cywilnego w gminie, gdzie nastąpił zgon. Tam wnioskujemy o wydanie aktu zgonu, który wystawiany jest na podstawie karty zgonu. Warto poprosić o kilka egzemplarzy – akt zgonu będzie nam potrzebny do rozliczeń z ZUS-em, w kościele, w zarządzie cmentarza, u ubezpieczyciela, banku czy miejscu pracy. Następnie wybieramy już samą formę pochówku – czy pogrzeb ma być świecki czy też ma się odbyć w kościele oraz inne szczegóły. Tymi kwestiami może zająć się już zakład pogrzebowy. Pracują tam wyszkoleni ludzie doskonale znający przepisy i dostępne możliwości. Doradzą jak załatwić pewne kwestie, a niektóre sprawy wezmą na swoje barki. Tak, abyśmy nie musieli się nimi martwić. Niektóre zakłady pogrzebowe oferują dopełnienie praktycznie wszystkich formalności z ubieganiem się o zasiłek pogrzebowy włącznie. Takie działania bardzo ułatwiają rodzinie przetrwanie tego trudnego okresu.
Ile obecnie wynosi i kto może się starać o zasiłek pogrzebowy? Zasiłek przysługuje temu, kto pokrył koszty pogrzebu, np. członkowi rodziny, pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła czy związku wyznaniowego, a nawet osobie obcej, która zajęła się pochówkiem. Za członków rodziny Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje małżonków, rodziców, dzieci, rodzeństwo, dziadków, wnuków oraz osoby, nad którymi ustanowiona jest opieka prawna. Wysokość zasiłku wynosi obecnie 4 tysiące złotych. Członkowi rodziny przysługuje cała ta kwota niezależnie od poniesionych kosztów. Pozostałym osobom organizującym pochówek zasiłek przysługuje do wysokości poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 4 tys. złotych. Jeśli koszty ponosi więcej niż jedna osoba lub podmiot, zasiłek dzieli się pomiędzy te osoby proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu. Jeśli uzyskania zasiłku nie powierzamy zakładowi pogrzebowemu, musimy samodzielnie złożyć do ZUS-u kilka dokumentów. To specjalny wniosek (druk Z-12), akt zgonu, oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, skrócone odpisy aktów stanu cywilnego poświadczające pokrewieństwo z osobą zmarłą oraz zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu emerytalnemu lub rentowemu. Dokumenty należy złożyć do 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której opłacaliśmy pogrzeb. Po tym terminie nastąpi przedawnienie roszczeń i pieniądze nie zostaną nam wypłacone.
