Obozowali i szkolili się w parku Sikory (dziś w Czeskim Cieszynie). Byli to głównie młodzi Polacy rekrutujący się z drużyn polowych śląskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Ledwie po miesięcznej zaprawie ruszyli na wschodni front I wojny światowej. Czekało ich tam prawdziwe piekło…
Legion Śląski został uformowany nad Olzą w 1914 roku. Inicjatorami jego powstania byli Hieronim Przepiliński – dyrektor szkoły Macierzy Szkolnej w Cieszynie, a zarazem komendant śląskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” oraz nauczyciel i poeta Jan Łysek. Pośród ochotników, oprócz członków „Sokoła” (w tym czasie na terenie Śląska Cieszyńskiego funkcjonowało 25 tzw. gniazd tej organizacji), byli też zarobkowi emigranci z Galicji. Wszyscy stawili się na wezwanie i rozpoczęli ćwiczenia w parku Sikory (miejsce to upamiętnia tablica na zdjęciu). W sumie zebrało się około 700 ochotników, którzy przeszli weryfikację i rejestrację. Część z nich nie przyjęto ze względu na stan zdrowia lub wiek.
Rekruci dostali mundury i rozpoczęli ćwiczenia polowe w terenie, zaś na strzelnicy wojskowej w Boguszowicach szkolili się z posługiwania się bronią. Ostatecznie legion utworzyło około 600 ochotników ze Śląska Cieszyńskiego i Pogranicza Morawskiego. Ekwipażem oddziału zajęła się śląska sekcja „Sokoła”, mając wsparcie lokalnej społeczności.
Nadszedł 21 września 1914, kiedy to zwarty oddział najpierw zameldował się na cieszyńskim rynku, by po pożegnaniu przez wielotysięczny tłum mieszkańców przemaszerować na dworzec kolejowy. Tam czekał pociąg, którym legioniści zostali przetransportowani do Mszany Dolnej. Po dotarciu na miejsce cieszyński Legion Śląski został włączony do 3. Pułku Piechoty Legionu Wschodniego i stał się częścią II Brygady Legionów pod dowództwem płk. Józefa Hallera. 26 września legioniści złożyli przysięgę, a 29 września zostali skierowani na front do północno-wschodnich Węgier.
Legionistom znad Olzy podczas I wojny światowej przyszło brać udział w walkach z wojskiem rosyjskim na terenie Karpat, Bukowiny i Besarabii, czyli na obszarach obecnej Ukrainy, Rumunii i Węgier.
Polacy przeszli cały szlak bojowy swojego pułku. Chrzest bojowy mieli 24 października, gdzie w rejonie ukraińskiej wsi Bitków dostali się w dolinie pod rosyjski ogień artyleryjski. 29 października legioniści walczyli w całodniowej krwawej bitwie pod Młotkowem, bijąc się na bagnety w kilkukrotnych starciach z Moskalami. Walczyło tam 6 tysięcy polskich legionistów pozbawionych wsparcia ciężkiej broni z 15-tysięczną armią Rosjan, którzy mieli działa armatnie i karabiny maszynowe. Ostatecznie 3. pułk wziął odwrót i bronił się na przełęczy Pantyrskiej na umocnionych pozycjach.
Kompania śląska walczyła jeszcze w 1915 roku pod Kostiuchnówką, gdzie 5,5 tysiąca legionistów zmierzyło się z ponad dwukrotnie liczebniejszymi oddziałami rosyjskimi. Tam poległ dowódca kompanii porucznik Jan Łysek oraz około dwóch tysięcy polskich żołnierzy. Z czasem śląska kompania 3. Pułku Piechoty straciła swój rdzennie cieszyński charakter, a powodem były straty w ludziach poniesione podczas krwawych walk i uzupełnienie szeregów ochotnikami z innych regionów…
Pamięć o żołnierzach z Legionu Śląskiego trwa do dzisiaj. Poświęcono ich bohaterskiej postawie w walce o wolność ojczyzny wiele tablic pamiątkowych. W samym Cieszynie stanął pomnik autorstwa cenionego rzeźbiarza Jana Raszki z Ropicy, zresztą jednego z weteranów Legionu Śląskiego. Pomnik wzniesiono w 1934 roku, ale nie przetrwał okresu okupacji hitlerowskiej. 1 września 1939 roku został zburzony przez Niemców. Niektóre elementy metalowe z pomnika zostały uratowane przez cieszyńskich harcerzy i ukryte w prywatnych mieszkaniach.
Ponownie pomnik u stóp Wzgórza Zamkowego stanął w 2005 roku z inicjatywy grupy społeczników. Po wojnie do 1989 roku to miejsce zajmował obelisk dedykowany żołnierzom Armii Czerwonej. Został zburzony, a pod zamkiem pojawiła się znowu cieszyńska Nike. Na cokole jest napis „Legionistom Ślązakom poległym za Polskę”…
