Społecznicy dopięli swego. Leśniczówka będzie perłą w koronie rekreacyjnego Lipnika | WIDEO

Po trzydziestu latach starań jest coraz bliżej rozpoczęcia odbudowy leśniczówki w Lipniku. Ma stać się prawdziwą perłą w koronie dzielnicy, która ma przyciągać mieszkańców i turystów również za sprawą walorów przyrodniczych Beskidów z urokliwymi leśnymi jeziorami, odnowionego amfiteatru i nowej, łagodnej trasy turystycznej do Straconki. Zapraszamy do obejrzenia reportażu telewizyjnego Beskidzka TV!

Czekając na przetarg

Liczącą sobie już 140 lat leśniczówką w Lipniku władają Lasy Państwowe. Po latach bezczynności, w końcu przyszedł przełom. – Jest pozwolenie na budowę. Nadleśnictwo Bielsko poinformowało, że w tym roku zostanie ogłoszony przetarg na odbudowę naszej leśniczówki. Po 30 latach starań o to, by uratować to miejsce, mamy nadzieję, że w końcu to się spełni – mówi Paweł Pajor, prezes Stowarzyszenia Lipnik.

Wojciech Łapa, reprezentujący Pracownię Projektową Archex, która wykonała dokumentację projektową rewaloryzacji leśniczówki, wskazuje, że będzie służyć jako placówka Lasów Państwowych. – To obiekt zabytkowy o dużej wartości, piękny przykład architektury podmiejskiej, w całości drewnianej. Ten budynek pełnił funkcję leśniczówki, a w tej chwili przewidziana jest dla niego bardziej funkcja ekspozycyjno-edukacyjna, głównie adresowana do turystów, których, z racji urody okolicznych lasów, nie brakuje – zauważa Wojciech Łapa.

– Nadleśnictwo powiedziało „A”, zakładam, że powie „B” i będzie ją rekonstruować. Bo właśnie nadaje się do rekonstrukcji. To nie będzie zwykły remont – zaznacza Maciej Zuber, prezes bielskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich, który od 20 lat jest mieszkańcem Lipnika, a od 18 członkiem Stowarzyszenia Lipnik.

– Ten obiekt po prostu należy uratować i bardzo źle się stało, że tak długo był degradowany, mimo wysiłków, które mogły przynieść tylko doraźne skutki. Sytuacja dojrzała do tego, żeby zabrać się do sprawy rewaloryzacji obiektu w sposób kompleksowy. To właśnie doprowadziło do zlecenia przez Nadleśnictwo Bielsko kompleksowego projektu. Jest dokumentacja, a teraz czekamy na uruchomienie procesu samej realizacji budowlanej – przybliża Wojciech Łapa. Jak dodaje, realizacja tego projektu potrwa przynajmniej rok, a może i dłużej, bo budynki zabytkowe mają to do siebie, że kryją wiele niespodzianek. A przy tym wykonawcy muszą postępować bardzo ostrożnie, żeby nie zniszczyć tego, co się zachowało, a wykorzystać wszystko, co ma wartość historyczną.

Rzecz jasna, taka inwestycja może kosztować parę milionów złotych, więc wszystko zależy od możliwości pozyskania środków zewnętrznych. Starania o to – w Ministerstwie Kultury – deklaruje też Stowarzyszenie Lipnik. Prace najwcześniej mogłyby ruszyć w 2025 roku.

Sielankowe oblicze Lipnika

Społecznicy liczą, że leśniczówka, będąca symbolem Lipnika, choć dziś podupadłym, stanie się swoistą wisienką na torcie. I dopełni wszystkich planów, które sprawią, że będą tu zjeżdżać w poszukiwaniu aktywnego wypoczynku mieszkańcy i turyści.

– To będzie perełka Beskidów. Ludzie będą tu przyjeżdżać i wypoczywać. Bo chcemy właśnie przywrócić charakter wypoczynkowy tego miejsca. Amfiteatr już został odbudowany. Chcielibyśmy też odtworzyć ścieżkę, która przed wojną prowadziła z Lipnika do Straconki. To 4 kilometry bardzo łagodnej trasy, która mogłaby być dostępna dla rodziców z dziećmi i osób niepełnosprawnych. Chcemy dzięki tej ścieżce „otworzyć góry” dla wszystkich. Gdy to wszystko razem połączymy, będzie to wspaniałe miejsce do spędzania czasu przez bielszczan i przyjezdnych – uważa Paweł Pajor. – Leśniczówka może stać się miejscem ważnym dla całego miasta. Wokół piękne lasy i góry, a w pobliżu tego obiektu mamy przecież jeszcze i amfiteatr, i leśne jeziorka retencyjne – wszystko to razem sprawi, że będzie to wyjątkowy zakątek miasta – dodaje Maciej Zuber.

Upór społeczników

Niewiele brakowało, aby w Lipniku nie było już czego ratować. – W 2015 roku, gdy było wiadomo, że nie będziemy opiekować się tym obiektem, ktoś wpadł na „fantastyczny” pomysł, żeby go rozmontować i przewieźć w inne miejsce. Bo mamy tu do czynienia z 20-arową działką w lesie. Nasze stowarzyszenie i ja osobiście doprowadziłem do tego, że w 2018 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków. Wiem, że Lasy nie były za bardzo zadowolone z tego faktu, ale było to ważniejsze, niż rozebranie budynku i zniszczenie tego miejsca – stwierdza prezes Stowarzyszenia Lipnik.

Wcześniej to właśnie stowarzyszenie zajmowało się leśniczówką. – Gdy Stowarzyszenie Lipnik przejęło go w opiekę, to – choć nie mogło zrobić wiele bez pieniędzy – dbało o niego. Bez różnych remontów i prac zabezpieczających mielibyśmy dziś kupę gruzu. Przez 10 lat członkowie stowarzyszenia i harcerze robili, co mogli. Niestety, potem nie mogliśmy się porozumieć z Lasami Państwowymi. Bez skutku próbowaliśmy zmienić umowę na taką, która umożliwiałaby aplikowanie o środki unijne – przypomina Paweł Pajor. – Wraz z harcerzami utrzymywaliśmy leśniczówkę na – nazwijmy to – powierzchni egzystencji. Po tym, gdy przejęły ją Lasy Państwowe, od 9 lat stoi i niszczeje – potwierdza Maciej Zuber.

Z orkiestrą do Lipnika

Jak pisał dr Jerzy Polak w „Zarysie dziejów Lipnika”, w lipcu 1884 r. otwarty został Dom Myśliwski (Jägerhaus) należący do miasta Białej, a położony w Górnej Wsi w Lipniku. Wzniesiono go na miejscu spalonej leśniczówki wg projektu Emanuela Rosta seniora. Został nie tylko siedzibą Zarządu Lasów Miejskich (które liczyły 247,5 ha powierzchni), ale także domem wycieczkowym z gospodą, przeznaczonym dla obsługi masowych wycieczek mieszczan bialskich, zwłaszcza niedzielnych, jakie ruszyły wkrótce do tego obiektu. Często wybierano się z Białej z orkiestrą, wzbudzając w Lipniku sensację. W rezultacie Dom Myśliwski z leśną okolicą stały się w końcu XIX w. ulubionym miejscem zabaw i wypoczynku mieszczan bialskich, odgrywając rolę, jaką dla Bielska pełnił Cygański Las.

– To perełka naszej architektury. W latach świetności budynek prezentował się przepięknie. Jest jedynym obiektem drewnianej architektury secesyjnej w Bielsku-Białej i jednym z niewielu w Europie – mówi prezes bielskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich.

– To symbol Lipnika i chyba jeden z nielicznych zabytków, który nie został odbudowany. To kiedyś był teren lasów miasta Biała, ale po wojnie został znacjonalizowany. Nie trafił do Bielska-Białej i od tego czasu trwa degradacja. Oby to już wkrótce było tylko złym wspomnieniem, a leśniczówka zaczęła odzyskiwać dawny blask – puentuje Paweł Pajor.

Autorzy reportażu telewizyjnego:
Bartosz Augustyniak
Marcin Kałuski