Pierwsza na świecie tak obszerna retrospektywa dorobku słynnej artystycznej rodziny, z osobistym udziałem niemal wszystkich jej bohaterów, zapowiada się na jedną z największych atrakcji tegorocznego Kina na Granicy.
Agnieszka Holland, Magdalena Łazarkiewicz, Laco Adamik, Antoni Komasa-Łazarkiewicz, Kasia Adamik, Michał Bielawski, Mary Komasa, oraz nieżyjący już Piotr Łazarkiewicz i Bogusław Rybczyński – te nazwiska znają wszyscy polscy kinomani.
Ta chyba najbardziej filmowa rodzina w Polsce przyjedzie do Cieszyna w komplecie i weźmie udział w pokazach filmów i licznych wydarzeniach towarzyszących.
Kino na Granicy odwiedzą także twórcy związani z filmami słynnego klanu: Krzysztof Zanussi i Irena Strzałkowska (producenci kilku filmów Agnieszki Holland), Jacek Petrycki (ulubiony operator Agnieszki Holland i Laco Adamika), Dorota Roqueplo (autorka kostiumów do m.in. „Drugiego brzegu” i „Powrotu”), Adam Sikora (autor zdjęć do „Drugiego brzegu”) Katarzyna Dzida-Hamela i Jacek Hamela (autorzy dźwięku do filmów „Drugi brzeg” i „Białe małżeństwo”) oraz aktorzy grający w filmach „klanu”: Maria Ciunelis, Sandra Drzymalska, Jacek Poniedziałek, Zbigniew Zamachowski czy Grażyna Szapołowska.
– Na pomysł tej retrospektywy wpadła dyrektorka Jola Dygoś. Przyjąłem go z entuzjazmem. Zrobimy przegląd całego klanu. Nie mogliśmy zrobić sobie i widzom piękniejszego prezentu na jubileusz. Taki hit zdarza się raz na dwadzieścia pięć lat – mówi Łukasz Maciejewski, dyrektor programowy Kina na Granicy po stronie polskiej.
– Kiedy zastanawialiśmy się, jaką niespodziankę wymyślić dla naszych przyjaciół – widzów, przypominaliśmy sobie najważniejsze wydarzenia z historii przeglądu. Spotkania, rozmowy, debaty, wernisaże, gry i zabawy filmowe, gry i zabawy towarzyskie. I przede wszystkim ludzi: artystów, organizatorów, a wreszcie naszą wspaniałą publiczność, która towarzyszy nam przez te wszystkie lata. Okazało się wtedy, że jednymi z najwierniejszych naszych przyjaciół byli i są nadal filmowcy wywodzący się ze spektakularnego artystycznego klanu Łazarkiewiczów, Hollandów, Komasów, Bielawskich, Rybczyńskich. Wielka filmowa rodzina.
Cieszyński przegląd będzie więc jedyną okazją do poznania twórczości filmowego klanu tak przekrojowo i, co jeszcze ważniejsze, do wielu spotkań i rozmów o filmach z samymi ich twórcami.
– Przyjadą do nas prawie wszyscy – dodaje Łukasz Maciejewski. – Podczas majówki w Cieszynie będą z nami: Laco Adamik, Agnieszka Holland, Magdalena Łazarkiewicz, Mary Komasa, Kasia Adamik, Antoni Komasa-Łazarkiewicz, Michał Bielawski i Gabriela Łazarkiewicz-Sieczko. Pokażemy także najważniejsze filmy Piotra Łazarkiewicza oraz legendarny „Jazz Camping” z 1959 roku w reżyserii prekursora polskiego dokumentu, Bogusława Rybczyńskiego, wuja Agnieszki Holland i Magdaleny Łazarkiewicz. Sekcja jest obszerna i imponująca. Zaprezentujemy stosunkowo mało znane filmy Laco Adamika – razem z Agnieszką Holland Laco Adamik zrealizował na przykład „Proces” według Kafki z Romanem Wilhelmim w roli Józefa K., pokażemy amerykański debiut Kasi Adamik, „Szczek”; znakomite, a trudno dostępne zagraniczne filmy Agnieszki Holland („Gorzkie żniwa”, „Olivier, Olivier”, „Zabić księdza”, „Plac Waszyngtona”, „Julia wraca do domu”) i wybitne filmy telewizyjne oraz dokumenty Magdaleny Łazarkiewicz („Drugi brzeg”, „Nieobecność”, „Przez dotyk”). Oczywiście nie zapominamy również o klasykach naszych bohaterów. Będą też liczne dyskusje, debata o klanie, a także spotkania z artystami związanymi z Agnieszką Holland czy z Piotrem i Magdaleną Łazarkiewiczami.
Kino na Granicy pokaże w sumie ponad dwadzieścia filmów autorstwa słynnej rodziny, także nieznane większości publiczności tytuły. – Kiedy myślę o artystycznej spuściźnie „klanu”, do głowy przychodzi mi wiele określeń wspólnych, ale i różnicujących tak odmienne artystyczne temperamenty. Gdybym jednak został przymuszony do maksymalnie skrótowej definicji łączącej cały „filmowy klan”, byłaby nią WOLNOŚĆ. Rozumiana bardzo szeroko i wąsko zarazem – podsumowuje Maciejewski. – Wolność jednostki i odwaga samostanowienia, wolność emancypacyjna i wolność gatunkowa, w kontrze do jakichkolwiek dogmatów. Dostrzegam tę cechę w kinie Adamików: Kasi i Laca, Agnieszki Holland, Magdaleny i Piotra Łazarkiewiczów, Michała Bielawskiego, słyszę ją w muzyce Antoniego Komasy Łazarkiewicza i Mary Komasy. Filmowy klan – wolny klan. Takie zawsze było także nasze, cieszyńskie święto. Wolne.
Jubileuszowy, 25. Przegląd Filmowy Kino na Granicy odbędzie się w dniach 29 kwietnia – 3 maja 2023 roku w Cieszynie i Czeskim Cieszynie.