Trwa projekt „W kręgu tradycji, kultury naszego regionu”, który prowadzi Stowarzyszenie Mieszkańców Wsi Okrajnik i Okolic. W tym wyjątkowym i ciekawym projekcie, który potrwa do połowy października, biorą udział dzieci i młodzież z klas I – VIII Zespołu Szkół w Gilowicach. Realizacja tego projektu możliwa jest, dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „EtnoPolska 2021”.
Anna Satława, prezes Stowarzyszenia Mieszkańców Wsi Okrajnik i Okolic, mówi, że uczniowie zostali podzieleni na trzy grupy wiekowe, aby w ten sposób dostosować działania projektu do ich wieku.
– Projekt „W kręgu tradycji, kultury naszego regionu” pozwala nam aktywować środowisko dzieci i młodzieży szkolnej. Nie chodzi tylko o to, aby młodzi ludzie zapoznali się z tradycją, zwyczajami i obyczajami najbliższej okolicy, lecz by te zajęcia były dla nich inspiracją i w miarę możliwości starali się je kultywować – tłumaczy prezes Anna Satława.
W projekcie „W kręgu tradycji, kultury naszego regionu” prowadzone są warsztaty z gwary górali żywieckich przez Władysława Motykę, historyka, byłego prezesa Oddziału Górali Żywieckich Związku Podhalan i honorowego członka Związku Podhalan w Polsce. Tematem spotkań jest historia górali żywieckich i bogactwo kultury góralskiej. Jednocześnie w warsztatach bierze udział Jadwiga Hutyra, znana na Żywiecczyźnie gawędziarka, laureatka licznych nagród m.in. za gawędy ludowe. W ciekawy sposób przekazuje ona barwne opowieści w gwarze. Towarzyszy jej wnuczka, uczennica szkoły podstawowej, która będąc przedstawicielką bardzo młodego pokolenia jest zafascynowana kulturą i gwarą góralską. Warsztaty cieszą się dużym zainteresowaniem. Uczniowie jednocześnie mają możliwość poznania stroju górali żywieckich, w których prezentują się prowadzący zajęcia.
Dla uczniów klas młodszych zorganizowane zostały warsztaty wyjazdowe do Żywieckiego Parku Etnograficznego w Ślemieniu. Tu w obecności przewodnika uczniowie mieli możliwość zwiedzania skansenu, gdzie podziwiali jak we wnętrzach budynków zrekonstruowano wystrój oraz urządzono ekspozycje obrazujące życie górali. Uczniowie wzięli udział w warsztatach „Dzieciństwo moich dziadków”, co dało im z kolei możliwość poznania życia na wsi swoich przodków, prac jakie wykonywali oraz jak żyli i mieszkali.
Uczniowie brali udział także w warsztatach w Orawskim Parku Etnograficznym w Zubrzycy Górnej. W trakcie zajęć „Od ziarna do chleba” mieli okazję poznać cały proces tworzenia chleba poprzez młócenie zboża cepami, mielenie ziarna na żarnach, przesiewanie mąki, zarabianie ciasta czy pieczenie chleba. Z kolei zajęcia „Jak to ze lnem było” przybliżyły im jak wyglądała uprawa lnu i do czego go stosowano. Oprócz tego, że edukatorzy opowiadali uczniom o lnie, to jeszcze pokazywali i uczyli jak samodzielnie len rafać, tłuc, międlić i czesać tak, aby ze słomy lnianej uzyskać piękne i wyczesane włókno.
– Bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się warsztaty kulinarne, na których uczniowie, pod okiem kucharek, przygotowują w szkolnej kuchni proste potrawy regionalne. I tak na przykład przygotowano kluski na parze, kotlet z ziemniakami i kapusta zasmażaną, pierogi z mięsem, duszonki – wylicza prezes Anna Satława.
Prowadzone są także warsztaty z bibułkarstwa oraz wyszywania i szydełkowania.
We wrześniu ogłoszono dwa konkursy: plastyczny dla uczniów klas I – III dotyczący stroju górali żywieckich oraz literacki dla klas VI – VIII na opowiadanie lub wiersz w gwarze góralskiej. Rozstrzygnięcie nastąpi jeszcze w październiku, a nagrody za najlepsze prace laureaci otrzymają podczas podsumowania projektu.
***
Projekt „W kręgu tradycji, kultury naszego regionu” realizowany jest od 15 kwietnia 2021 roku do 15 października 2021 roku. Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „EtnoPolska 2021”. Kwota dofinansowania wynosi 24 000 zł, a całkowity koszt zadania to 29 300 zł.