Kładziono ich twarzą do ziemi… W Skoczowie wciąż pamiętają

Skoczowianie nie zapominają o wydarzeniach, które rozegrały się 75 lat temu w Kiczycach. Przy upamiętniającym tragedię obelisku spotkali się, by złożyć kwiaty i zapalić znicze. A mowa o dramacie z 8 lipca 1946 roku, gdy w gajówce na Podlesiu w Kiczycach zatrzymał się trzydziestoosobowy Oddział „Wędrowca” Narodowej Organizacji Wojskowej. Na skutek denuncjacji teren został otoczony przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej…

W starciu zginęło sześciu członków grupy, a reszta zdołała umknąć obławie, choć później była sukcesywnie wyłapywana. Gajowy Józef Majko został aresztowany wraz z rodziną i bestialsko zamordowany w więzieniu UB w Cieszynie. Gajówkę splądrowano i spalono. Komuniści postarali się, by nie został po niej żaden ślad. Ostały się tylko fragmenty studni widoczne do dziś… To niedaleko nich w 2016 roku stanął obelisk sfinansowany przez gminę Skoczów, by upamiętnić żołnierzy Narodowej Organizacji Wojskowej oraz gajowego Józefa Majko. Wówczas był to pierwszy w powiecie cieszyńskim monument poświęcony żołnierzom wyklętym.

Na pomniku wspomniany został także Teofil Młotek, żołnierz Narodowej Organizacji Zbrojnej, którego ubowcy rozstrzelali w Cieszynie 31 grudnia 1945 roku. Teofil Młotek został złapany przez likwidujących podziemie niepodległościowe na Śląsku Cieszyńskim komunistów podczas jednej z obław zorganizowanych nocą z 4 na 5 grudnia 1945 roku w Ochabach. Pochodził z Kiczyc.

W uroczystości odsłonięcia obelisku, jak i w złożeniu w jego cieniu kwiatów i zniczy po 75 latach od tragedii, obok przedstawicieli lokalnych władz samorządowych z burmistrzem Skoczowa Mirosławem Sitko i jego zastępcą Andrzejem Bubnickim na czele, stanęła Helena Kuś. To córka zamordowanego gajowego Józefa Majko, która do więzienia trafiła wraz z tatą, mając 12 lat… Dzień ataku na gajówkę pamięta doskonale…

Ojca ostatni raz widziałam jak wleczono go nieprzytomnego, broczącego krwią po przesłuchaniu. My siedziałyśmy z mamą na korytarzu, czekając aż nas przesłuchają. Do dziś nie wiem, kiedy dokładnie zginął, ani co się stało z jego ciałem

– Partyzanci wybiegali z domu, strzelając w różnych kierunkach. Pamiętam jednego rannego w brzuch, który błagał ubeków słowami „przyjacielu, nie zabijaj mnie”. Został skopany i zastrzelony. Kazano nam się kłaść twarzą do ziemi nieopodal domu. Kiedy prowadzono ojca, został uderzony kolbą karabinu tak, że upadł. Leżeliśmy pilnowani na łące, a UB dobijało partyzantów. Ich dowódca, Zawadzki, leżał zabity twarzą do ziemi nieopodal studni. Ci żołnierze powiedzieli nam, że mieliśmy szczęście, że zginął, bo on chciał całą naszą rodzinę rozstrzelać. Zabitych załadowano na wóz i kazano nam także wsiąść na niego. Tak przetransportowano nas do Urzędu Bezpieczeństwa w Cieszynie. Ojca ostatni raz widziałam jak wleczono go nieprzytomnego, broczącego krwią po przesłuchaniu. My siedziałyśmy z mamą na korytarzu, czekając aż nas przesłuchają. Do dziś nie wiem, kiedy dokładnie zginął, ani co się stało z jego ciałem – opowiada Helena Kuś.

Wiele lat zabiegała o sprawiedliwą ocenę swojego ojca, aż w końcu doczekała się. Obok obelisku stoi też tablica. Przedstawiono na niej reprodukcję zabudowań, które podczas akcji w Kiczycach zostały spalone. Akwarela została namalowana przez Iwonę Korus na podstawie wspomnień Heleny Kuś, która pomimo upływu lat, doskonale pamięta, jak wyglądała gajówka…

Dodajmy, że Narodowa Organizacja Wojskowa została założona w czerwcu 1945 roku. Działała na terenie od Wadowic po Cieszyn. Na Śląsku Cieszyńskim dowodził nią Edward Bąk. Podlegało mu pięć obwodów, w tym „Wędrowiec” pod dowództwem Pawła Heczko. 17 sierpnia przed sądem doraźnym stanęło 26 członków „Wędrowca”. Sześciu, w tym Pawła Heczko, skazano na śmierć. Wyrok wykonano 29 sierpnia 1946 roku.