Zgodnie z tradycją, w ostatni piątek miesiąca, 31 marca o 17.00, Książnica Cieszyńska zaprasza na pokaz z cyklu „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej. Tym razem prezentacja nosi tytuł „Na straży rewolucji – Gwardia Narodowa w Cieszynie przez pryzmat archiwaliów zgromadzonych w Książnicy Cieszyńskiej”, a poprowadzą ją Agnieszka Laskowska i Maksymilian Stańczak.
Tematem nadchodzącego spotkania będzie jeden z symboli 1848 roku, a mianowicie Gwardia Narodowa, określana mianem „najważniejszej podpory zarządzeń konstytucyjnych”.
– Powołana do życia patentem cesarskim, po marcowym zwycięstwie rewolucji wiedeńskiej w 1848 r., jako ochotnicza formacja wojskowa miała utrzymywać pokój i porządek, bronić niepodległości i niezawisłości oraz stanowić „mężną potęgę przeciw napadu nieprzyjacielskiemu”. Po tym jak wieść o rewolucji dotarła na Śląsk Cieszyński, w drugiej połowie marca 1848 r., także i w Cieszynie zaczęto tworzyć oddziały gwardii narodowej. Jej funkcjonowanie sankcjonował oraz regulował, opublikowany 8 kwietnia 1848 r., „Statut dla organizowania Gwardii Narodowych w Cesarstwie Austriackim”. Wraz ze stopniowym powrotem reżimu wojskowego w Austrii, przystąpiono do jej likwidacji. Mimo iż gwardia funkcjonowała zaledwie do 1849 r., entuzjastycznie nadano jej rangę symbolu oraz strażniczki przemian – wyjaśnia Agnieszka Laskowska.
Podczas zapowiadanej prezentacji jej autorzy podzielą się informacjami na temat organizacji cieszyńskiej gwardii narodowej oraz jej relacji do powstałego wcześniej cieszyńskiego Towarzystwa Strzeleckiego. Odpowiedzą także na pytania dotyczące składu osobowego formacji, zadań czy też sposobów jej finansowania. Słuchacze dowiedzą się, dlaczego kwestia koloru umundurowania cieszyńskich gwardzistów rozpalała emocje i budziła żarliwe spory oraz dlaczego jej pierwszy komendant Ludwik Klucki musiał ustąpić z zajmowanego stanowiska na rzecz Antoniego Demla. Niewątpliwą atrakcją spotkania będzie prezentacja elementów uzbrojenia gwardzistów, tj. karabinu kapiszonowego czy szabli. Wykładowi towarzyszyć będzie także pokaz materiałów archiwalnych, wśród których znajdzie się prawdziwe cymelium w postaci dokumentu z pełnym składem osobowym cieszyńskiej gwardii.
